دلایل صعودی شدن شاخص بورس در روز گذشته

جایی که سهام گروه‌های بزرگ کالایی با برتری تقاضا همراه شده است و همزمان نشانه‌هایی از کمرنگ‌شدن موج‌های توده‌وار در کلیت بازار دیده می‌شود. ضمن آنکه جذب منابع از سوی شرکت‌های سودمحور با رصد نقدینگی و حرکت نماگر اصلی بازار به وضوح مشاهده می‌شود.

سومین روز از معاملات این هفته بورس تهران درحالی به پایان رسید که شاخص اصلی این بازار با رشد ۱۷ هزار و ۷۰۰ واحدی همراه شد. این مهم درحالی رقم خورد که پس از رشد پرشتاب قیمت سهام در ابتدای این هفته، روز یکشنبه شاهد اصلاح جزئی قیمت‌ها بودیم. دیروز اما سهم‌های بزرگ کالایی با برتری تقاضا اهرم رشد نماگر اصلی بازار سهام شدند تا در برابر رشد ۸/ ۱ درصدی شاخص کل، شاخص هم‌وزن به رشد ۸۵/ ۰ درصدی بسنده کند و در مقابل نماگر ۳۰ شرکت بزرگ با رشد ۵/ ۲ درصدی همراه شد. از این‌رو به‌نظر می‌رسد در بحبوحه برگزاری مجامع شرکت‌های سهامی و تقسیم سودهای سالانه، نشانه‌هایی از کمرنگ شدن موج‌های دسته‌جمعی و توده‌وار دیده می‌شود. از این رو این روزها شاهد حرکت نقدینگی و جذب منابع بیشتر از سوی سهام شرکت‌های سودمحور هستیم. جایی که نماگر‌های اصلی بورس تهران نیز بازدهی متفاوتی را به نمایش گذاشته‌اند. به عبارتی دیگر به‌نظر می‌رسد پس از رشد‌های پرشتاب گذشته، بورس‌بازان درحال بازبینی پرتفوی خود و انتخاب سهام ارزنده هستند.

   توفان اطلاعاتی در بازار سهام

نگاه فعال بورس تهران طی روزها و هفته‌های اخیر به سامانه کدال خیره شده است. روزهایی که بازار سهام تحت تاثیر جریان سنگین اطلاعات شرکت‌ها و فصل مجامع قرار دارد و هر روز حجم بالایی از خبرهای مربوط به بنگاه‌های اقتصادی به بازار مخابره می‌شود. این مهم درحالی واقع شده است که بازار سهام درحال‌ عبور از یک دوره خاص تاریخی است که در آن عواملی از جمله تحریم‌های اقتصادی و البته مواجهه با تعطیلی‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا در سراسر دنیا گریبان‌گیر شرکت‌ها شده و بسته به نوع فعالیت فرصت‌ها و تهدیدهایی را برای شرکت‌های حاضر در بورس اوراق بهادار رقم زده است. گرچه گزارش‌های دوره‌ای و شفاف‌سازی ناشران اثر قابل ملاحظه‌ای در رفع ابهامات داشته، ولی اصلی‌ترین مکمل این اطلاعات را باید در مجامع شرکت‌ها جست‌وجو کرد. به‌طور کلی در مجامع بسیاری از خبرهای خوب و بد درباره شرکت‌ها شنیده می‌شود که سبب می‌شود فصل مجامع، دوره‌ای پربار برای تحلیلگران باشد. به این ترتیب، انتظار می‌رود اخبار منتشرشده در مجامع، روند منطقی‌تری را در صعود شاخص در ماه‌های آتی رقم زند. در این میان برخی از کارشناسان بازار سرمایه معتقدند که با توجه به شرایط دنیا و دست و پنجه نرم کردن تمام کشورها با ویروس کووید-۱۹ و در نتیجه تعطیلی سراسری بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی تا همین یکی، دو هفته گذشته، می‌توان انتظار داشت مجامعی که در سال ۱۳۹۹ برگزار می‌شوند، نسبت به سال‌های قبل با چالش‌ها و مسائل جدیدی روبه‌رو باشند. در این شرایط اما به‌نظر می‌رسد موضوع برگزاری مجامع بنگاه‌های بورسی و تقسیم سود به کانون اصلی توجه بورس‌بازان تبدیل شده است. شرایطی که از ابتدای سال ۹۹ تاکنون به اختلاف جدید شاخص‌های اصلی بازار انجامیده است. به این ترتیب درحالی شاخص هم‌وزن که نشانی یکسان از اثرگذاری تمام نمادها بورسی دارد، در ۴۶ روز معاملاتی سپری شده از سال‌جدید با افزایش ۲۳/ ۸۱ درصدی همراه شده که در همین بازه زمانی شاهد رشد حدود ۱۱۹ درصدی شاخص ۳۰ شرکت بزرگ هستیم. از این رو به‌نظر می‌رسد درحال‌حاضر و پس از ثبت رکوردهای متوالی در کارنامه تاریخی بازار سهام، معامله‌گران درحال غربال اطلاعات و انتخاب سهامی هستند که از سودآوری بالاتر و نسبت قیمت به درآمد پایین‌تری برخوردارند.

   فصل داغ مجامع بورسی

همان‌طور که اشاره شد، با ورود به فصل داغ برگزاری مجامع شرکت‌های سهامی که اغلب تا پایان تیرماه ادامه دارد، با سیلی از اطلاعات و اخبار جدید روبه‌رو خواهیم بود که می‌تواند در تغییر چینش پرتفوی بورس‌بازان اثرگذار باشد. اما از تمام این موارد که بگذریم، مجامع جذابیت دیگری نیز برای فعالان بازار دارد. جایی که محرکی تحت‌عنوان تقسیم سود و به‌دنبال آن رقیق شدن قیمت سهم‌ها، می‌تواند موج بعدی تقاضا را به همراه داشته باشد. تقسیم سود نقدی بالا موجب رقیق‌شدن قیمت سهام و به‌تبع آن تعدیل نسبت قیمت بر درآمد بازار می‌شود. موضوعی که می‌تواند انگیزه‌ای تازه برای رشد قیمت عمومی سهام باشد. خاصه آنکه وضعیت برخی از شرکت‌های بزرگ و مهم بورسی در شرایط کنونی از منظر بنیادی مناسب به‌نظر می‌رسد. با این حال باید توجه داشت درخصوص برخی از شرکت‌ها، رشد قیمت سهم قبل از برگزاری مجمع با سرعت زیادی کلید خورده و به نوعی پیش‌خور شده است.

   تحرکات جزیره‌ای در بازار سهام

روز گذشته درحالی شاخص سهام به مدار صعودی بازگشت که شاهد تحرکات جزیره‌ای معامله‌گران و توزیع نامتوازن نقدینگی میان صنایع مختلف بودیم. در این میان با بازگشایی سهام پالایشی پس از انجام تغییراتی در سود سال گذشته، تمام نمادهای زیرمجموعه این گروه در سقف مجاز قیمت و صف طولانی خرید همراه شدند. همزمان اما در سهام اغلب شرکت‌های گروه خودرو شاهد تشکیل صف‌های سنگین فروش بودیم.

   کانون‌های داغ بورسی‌بازی

درحالی تا پیش از سال ۹۹، گروه‌های کوچک به‌ویژه تک‌سهم‌ها محلی برای جولان بورس‌بازان حقیقی و کسب سودهای عجیب بودند، از ابتدای سال‌جاری این شرایط دستخوش تغییرات جدی شده است. به‌طوری که بازیگران خرد در روزهای سپری شده از سال ‌جدید سهام گروه‌های بزرگ و عمدتا کامودیتی‌محور را در صدر لیست خرید خود قرار داده‌اند. این مهم اما در روزهای قرمز بازار شکل متفاوتی به خود می‌گیرد که می‌تواند حکایت از هیجانات کاذب بورس‌اولی‌ها داشته باشد.

در ادامه این روند روز دوشنبه همزمان با رشد ۸/ ۱ درصدی شاخص کل، شاهد جابه‌جایی ۲۶۲ میلیون سهم به ارزش تقریبی ۱۹۰ میلیارد تومان از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران خرد بازار بودیم. در این مسیر در میان ۳۹ صنعت فعال بورسی، بیشترین خالص خرید حقیقی در گروه مخابرات و با محوریت «اخابر» رقم خورد. به این ترتیب دیروز در این گروه  شاهد جابه‌جایی ۸۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان نقدینگی در مسیر حقوقی به حقیقی بودیم. خودرویی‌ها دیگر گروهی بودند که روز گذشته مورد توجه معامله‌گران خرد قرار گرفتند و شاهد انتقال حدود ۷۴ میلیارد تومانی به پرتفوی سهامداران حقیقی بودند.

در میان دیگر شرکت‌های بورسی نیز نماد معاملاتی شرکت باما در اولویت خرید معامله‌گران خرد قرار گرفت. دیروز حدود ۹ میلیون و ۷۲۰ هزار سهم «کاما» به ارزش ۸۲ میلیارد و ۱۲۰ میلیون تومان در سمت حقوقی به حقیقی جابه‌جا شد. سهام شرکت مخابرات ایران نیز دیروز مورد توجه بازیگران حقیقی بازار قرار گرفت. در این نماد معاملاتی روز گذشته بیش از ۵۲ میلیون و ۱۰۰ هزار سهم به ارزش ۷۵ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران خرد افزوده شد. سهام شرکت ایران خودرو نیز در این روز با خالص خرید حدود ۳۷ میلیارد و ۲۰۰ هزار تومانی حقیقی‌ها همراه شد.

در آن‌سوی بازار اما این نمادهای زیرمجموعه گروه چندرشته‌ای صنعتی با بیشترین فشار فروش از جانب سهامداران خرد مواجه شدند. در این گروه دیروز شاهد جابه‌جایی حدود ۱۱۹ میلیارد تومان نقدینگی در مسیر حقیقی به حقوقی بودند. بیشترین خالص فروش حقیقی‌ها اما متوجه سهام شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی بود که با جابه‌جایی ۷۰ میلیون سهم به ارزش ۱۰۸ میلیارد و ۵۶۰ میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی مواجه شد. همچنین دیروز در گروه رایانه، ۲۶ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان به پرتفوی حقوقی‌ها افزوده شد. دارویی‌ها نیز دیروز، با خالص خرید حدود ۲۰ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومانی از سوی معامله‌گران عمده بازار مواجه شدند.