سهام عدالت دلیل نگرانی عمده بورس

همایون دارابی در این خصوص، اظهارکرد: ابلاغیه مقام معظم رهبری در مورد آزاد‌سازی سهام عدالت نظیر ابلاغیه اصل ۴۴ یک حرکت مهم و با تاثیر‌گذاری گسترده در کل اقتصاد کشور محسوب می‌شود؛ این ابلاغیه که با هدف هدف گسترش عدالت اجتماعی و توانمندسازی خانوارهای کم درآمد صورت گرفت در خود سه بند اساسی داشت.

وی در ادامه به تشریح این موارد پرداخت و گفت: دارندگان سهام عدالت مجاز هستند در محدوده زمانی مشخص مالکیت مستقیم سهام شرکت‌های سرمایه‌پذیر را انتخاب کنند و به تناسب، نقش مدیریتی خود را ایفا کنند.

دارابی بند دوم را تدوین و تصویب مقررات مورد نیاز جهت انتقال سهام به صاحبان سهام عدالت توسط شورای‌عالی بورس دانست و گفت: این مصوبات برای کلیه دستگاه‌های اجرایی لازم‌الاجراست.

دارابی ادامه داد: همچنین در بند سوم عنوان شده که نسبت به سهام باقیمانده در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، شورای‌عالی بورس موظف است ضمن تشویق ماندگاری صاحبان سهام در شرکت‌های مذکور، از طریق مبادی ذیربط هرچه زودتر زمینه ورود آن شرکت‌ها را در بورس فراهم کنند.

این کارشناس بازار سرمایه با اظهار این مطلب که همانگونه که در این ابلاغیه آورده شده است تمرکز اصلی به ایفای نقش مدیریتی و انتقال سهام به صاحبان و همچنین تشویق به ماندگاری صاحبان سهام شده است، گفت: البته این امر درحال‌حاضر کمتر مورد توجه بوده و در مقابل بیشتر بحث فروش سهام و تبعات آن مورد توجه قرار گرفته است.

وی در ادامه به موارد مهم و سه‌گانه‌ای اشاره کرد که باید مورد توجه قرار گیرد و افزود: از سال ۸۵ و شروع بحث سهام عدالت تاکنون کارها برای آشنایی مردم با سهام عدالت کافی نبوده است. در طول این سال‌ها سهام عدالت نه به عنوان سهام مردم که به عنوان سهام دولتی در خدمت وزرا برای تعیین نمایندگان هیات مدیره و اداره شرکت‌ها توسط وزرا تلقی شده است.

دارابی ادامه داد: همین امر باعث شده است آشنایی خانوارها با این دارایی و ابعاد ارزشمند آن تقریبا صفر باشد. بخاطر همین رفتار دارندگان سهام عدالت به یک نگرانی عمده بازار سرمایه تبدیل شد.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه، نکته مهم در این میان را لزوم ایجاد مجموعه‌ای از ابزار سازی‌ها براساس ابلاغیه مقام معظم رهبری دانست و گفت: فرهنگ‌سازی و تبلیغات و آموزش برای جلوگیری از برداشت کمک بودن سهام عدالت به جای سرمایه بودن، طراحی ابزار مشارکت مستقیم در مدیریت واحدها توسط میلیون‌ها سهامدار، سرعت بخشیدن به پذیرش شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی برای بازارگردانی سهام پرتفوی و پذیرش سریع و فوری تمامی شرکت‌های پرتفوی سهام عدالت به گونه‌ای که فرصت آربیتراژ میان سهام عدالت و شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت ایجاد نشود، از مهم‌ترین اقدامات است.

وی در ادامه با تاکید بر اینکه در صورت آماده‌ نشدن چنین زیرساخت‌هایی، این فرصت می‌تواند به خروج بیشتر مردم از شرکت‌های سهام عدالت منجر شود، گفت: طراحی صندوق سهام که براساس مدل رپو سهام جمع آوری کند و در آینده سهام دارندگان را عودت دهد نیز از دیگر اقدامات لازم است.

طراحی صندوق‌های بیمه اعم از سلامتی و بازنشستگی و مستمری با پشتوانه دارایی سهام، طراحی ابزار خرید اقساطی سهام برای مشتریان عمده سهام، طراحی ابزار دریافت وام در برابر وثیقه سهام، به اجرا درآوردن طرح سهام خزانه برای واحدهای دارای موجودی نقد بالا، حذف حد نهایی ۱۵هزار میلیارد تومان برای صندوق‌ها جهت فراهم آوردن زمینه ایجاد صندوق‌های بسیار بزرگ، صدور مجوز نهادهای مالی به ویژه مشاوران و سبدگردانها برای فراهم کردن زمینه دسترسی دارندگان سهام عدالت به خدمات مشاوره‌ای سهام و یا تجهیز بیشتر نقدینگی برای بازار از دیگر موارد مهمی بود که این کارشناس بازار سرمایه به لزوم طراحی و اجرای آن اشاره کرد.

دارابی در ادامه خاطرنشان کرد: باید توجه داشت در صورت تبدیل شدن سهام عدالت به کالای صرفا نقدی و فشار برای فروش آن قطعا دارندگان این سهام متضرر خواهند شد. لذا اتخاذ مجموعه‌ای از سیاست‌ها برای جلوگیری از بروز این وضع برای شرایط کنونی بازار سرمایه حیاتی به نظر می‌رسد.