آینده اقتصاد ایران به کدام سو خواهد رفت؟

مرکز پژوهش‌های مجلس در سال گذشته پیش‌بینی کرده که در سال ۹۹ دولت با کسری بودجه ۸۶ هزار میلیارد تومانی مواجه خواهد شد که اگر این کسری از محل بانک مرکزی تأمین شود در حدود ۲۰ درصد تورم (علاوه بر تورم پیش‌بینی شده برای سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ ) در پی خواهد داشت.

براساس محاسبات مرکز پژوهش‌های مجلس، هر ۱۰ هزار میلیارد تومان افزایش در پایه پولی در پایان سال ۱۳۹۹، منجر به رشد ۲.۵ درصدی نقدینگی خواهد شد. البته در خصوص آثار تورمی این نقدینگی افزایش یافته، نمی‌توان با قاطعیت اظهار نظر کرد که چه زمانی رخ خواهد داد.

بنا به این گزارش، بخشی از آثار تورمی افزایش نقدینگی، به دلیل کاهش تقاضای ناشی از شیوع کرونا، در سال ۱۳۹۹ بروز نخواهد کرد. کاهش تقاضا، سرعت گردش پول در اقتصاد را کاهش داده و می‌توان تصور کرد که سال ۱۳۹۹ یکی از سال‌هایی خواهد بود که سرعت گردش پول در پایین‌ترین مقدار خود قرار داشته و در نتیجه نرخ تورم متناسب با رشد نقدینگی نخواهد بود. این در حالی است که در سال‌های آتی با گذر از این شرایط و بازگشت تقاضا به مقادیر قبلی، آثار تورمی نقدینگی افزایش یافته، بروز پیدا خواهد کرد.

محمد قاسمی، سرپرست مرکز پژوهش‌ در مجلس گفت: ما با تورم‌های دو رقمی متولد و پیر می‌شویم؛ این ویژگی برای کشور ما عادی است. نرخ تورم در ایران جزو بالاترین نرخ‌های تورم در جهان است. قدرت خرید افراد نسبت به سال ۹۰ به یک‌سوم کاهش یافته است که خانواده‌های فقیر بیشتر تحت تأثیر قرار گرفته‌اند.

نظر متفاوت دولت نسبت به تورم

با توجه به این که اظهارات کارشناسان و گزارش‌های مرکز پژوهش‌های مجلس از نوعی نگرانی نسبت به نرخ تورم حکایت دارد، اما دولتی‌ها به این فاکتور خوش‌بین هستند.

در ابتدای خرداد ماه، رئیس‌جمهور به رئیس بانک مرکزی دستور داد که نرخ تورم را کنترل کند.

حسن روحانی در روز چهارم خرداد ماه یکشنبه در گفت‌وگو با رئیس کل بانک مرکزی ضمن دریافت گزارش آخرین وضعیت روند تامین ارز واردات کالاهای اساسی و ضروری کشور، بر تلاش مضاعف بانک مرکزی و سایر دستگاه‌های اجرایی برای کنترل تورم تاکید کرد.

محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه در مجلس گفت: با توجه به فشار ناشی از افزایش قیمت‌های ناشی از تحریم دوباره افزایش یافته و به ۵۱ درصد در سال ۹۸ رسید اما دوباره روند کاهنده پیدا کرده و اکنون ۲۱ درصد شده است.

رئیس کل بانک مرکزی نیز نسبت به کنترل تورم روی نرخ ۲۰ تا ۲۲ درصد ابراز امیدواری کرده است.

همتی در پایان فروردین ماه امسال گفت: من خیلی امیدوارم بتوانیم تورم را در سطح ۲۰-۲۲ درصد کنترل کنیم.

باید دید در ادامه اظهارات کدام بخش محقق می‌شود، آیا نرخ تورم به ۲۱ درصد می‌رسد یا نمودار این نرخ صعودی می‌شود؟