جاماندگان سهام عدالت بخوانند

با آزادسازی سهام عدالت، نزدیک به ۳۰۰ هزار میلیارد تومان سهام مربوط به ۴۹ شرکت سرمایه‌پذیر به‌دست بیش از ۴۹ میلیون نفر می‌رسد. با قرار گرفتن طرح سهام عدالت در ایستگاه پایانی زمان آن رسیده که مدیریت دارایی هر مشمول به هر فرد سپرده شود.

درحالی که حدود ۴۹ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر در ثبت‌نام‌ها و شناسایی میانه دهه ۸۰ به مشمولان سهام عدالت اضافه شده‌اند، اکنون پس از پایان فرآیند ۱۰ ساله پرداخت مبلغ سهام تخصیص داده شده از محل سود شرکت‌ها، زمان در اختیار گرفتن سهامی شده است که در طول این سال‌ها ده‌ها برابر شده است. به طوری که ارزش روز هر برگه سهام یک میلیون تومانی به حدود ۱۷میلیون تومان رسیده است. همچنین افرادی که هر برگه سهام عدالت ۵۳۲هزار تومانی دارند نیز از ارزش روزی بالغ بر ۲/۸ میلیون تومان برخوردارند. ضمن اینکه ارزش روز هر برگه ۴۹۰هزار تومانی نیز بیش از ۷میلیون و ۸۰۰هزار سهم است.

در این شرایط و با توجه به ارزش روز سهام عدالت، یک بار دیگر بحث تعیین تکلیف جاماندگان این طرح داغ شده است. جاماندگانی که بخشی از آنها فرآیند اولیه ثبت‌نام را در دهه ۸۰ انجام داده‌اند و به‌دلایلی ثبت‌نام آنها نهایی نشده است و بخش دیگر کسانی هستند که وارد فرآیند ثبت‌نام نشده‌اند. البته در بیش از یک دهه گذشته متولدان جدید به‌خصوص در دهک‌های پایین درآمدی که جامعه هدف این طرح بوده‌اند هم‌اکنون جزو جاماندگان محسوب می‌شوند.

برهمین اساس و با توجه به تقاضای انبوه جاماندگان، اقدامات همزمانی در دولت و مجلس برای تعیین تکلیف این بخش از جامعه در حال انجام است.

درهمین زمینه عضو هیأت عامل و معاون واگذاری سهام و بنگاه‌های سازمان خصوصی‌سازی، گفت: در زمان ثبت‌نام و شناسایی مشمولان سهام عدالت در دهه ۸۰ به‌دلایل مختلف برخی از مشمولانی که فرآیند اولیه ثبت‌نام را انجام داده بودند در لیست نهایی سهام عدالت قرار نگرفتند.

حسن علایی افزود: در آن زمان سیستم اطلاعاتی استان‌ها به‌صورت «دایال آپ» با سیستم مرکزی ارتباط داشت و همین نقص باعث شد تا اطلاعات بخشی از مشمولان وارد سیستم نهایی نشود.

به‌گفته وی علاوه براین تأخیر برخی از تعاونی‌ها برای ارسال اطلاعات مشمولان به ستاد مرکزی سهام عدالت باعث شد تا تعدادی از افراد مشمول نهایی نشوند.

عضو هیأت عامل سازمان خصوصی‌سازی در پاسخ به این سؤال که چه تعداد از مشمولان به این دلایل جامانده‌اند، توضیح داد: بیش از یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر به این دلایل جزو مشمولان نهایی سهام عدالت قرار نگرفته‌اند.

وی ادامه داد: در همین راستا سازمان خصوصی‌سازی پیشنهاد پوشش دوباره این افراد جامانده از سهام عدالت را به دولت ارائه کرده است. وی با اشاره به اینکه سازمان خصوصی‌سازی مجری اجرای طرح سهام عدالت است، گفت: در صورتی که دولت یا مجلس در این زمینه و از مجاری قانونی طرحی را به تصویب برسانند امکان اعطای سهام عدالت به این جاماندگان وجود دارد.

معاون سازمان خصوصی‌سازی در پاسخ به این پرسش که در صورت تصویب اعطای سهام به جاماندگان از چه محلی سهام عدالت این افراد تخصیص داده خواهد شد، اظهارکرد: با توجه به اینکه شرکت‌های موجود در سبد سهام عدالت تعیین تکلیف شده‌اند برای اعطای سهام به جاماندگان باید سبد جدیدی از سهام شرکت‌های جدید تشکیل شود.

به‌گفته وی دولت می‌تواند از شرکت‌های دولتی که هنوز فرآیند واگذاری را طی نکرده‌اند، سبد جدیدی برای مشمولان جدید ایجاد کند.

علایی در خصوص اینکه میزان دقت شناسایی مشمولان سهام عدالت از دهک‌های هدف چقدر بوده است، گفت: براساس سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، شش دهک درآمدی جامعه باید مشمول سهام عدالت می‌شدند که اطلاعات موجود نشان می‌دهد بخش زیادی از این دهک‌ها مشمول سهام عدالت شده‌اند، با این حال در برخی از بخش‌ها مانند کارگران ساختمانی، مشاغل آزاد و… امکان شناسایی دقیق وجود نداشته است. اما در خصوص بخش‌هایی مانند کارمندان دولت یا تحت پوششان کمیته امداد و بهزیستی که بانک اطلاعاتی کاملی وجود دارد، ضریب انحراف بسیار پایین است.

سهام عدالت قبل از پایان سال به‌طور کامل آزاد می‌شود

براساس برنامه‌ریزی‌ها مشمولان سهام عدالت می‌توانند میان مدیریت مستقیم سهام خود یا غیرمستقیم و حفظ وضع موجود یکی را انتخاب کنند. برهمین اساس تاکنون حدود ۱۵ میلیون نفر روش مدیریت مستقیم را انتخاب کرده‌اند، اما براساس گفته‌های معاون سازمان خصوصی‌سازی مابقی مشمولان نیز نیازی نیست زیاد صبر کنند.

به‌گفته علایی پیش از پایان امسال و با ورود شرکت‌های تعاونی استانی به بورس، آزادسازی سهام عدالت به صورت کامل انجام می‌شود و بدین ترتیب آنها نیز با در دست داشتن برگه‌های سهام خود قادر خواهند بود در صورت تمایل سهام خود را بفروشند. طبق گفته‌های وی، در صورت همکاری و ارائه اطلاعات مورد نیاز توسط شرکت‌های تعاونی استانی تا چند ماه دیگر امکان آزادسازی کامل سهام عدالت فراهم می‌شود.

طرح مجلس برای واگذاری سهام به مشمولان جدید

درحالی که دولت در حال بررسی پیشنهادهای سازمان خصوصی برای تعیین تکلیف جاماندگان سهام عدالت است، مجلس نیز طرح جدیدی در دست تهیه و تصویب دارد. براساس گفته‌های محمدرضا پورابراهیمی داورانی، نماینده مردم کرمان و راور در مجلس یازدهم در این طرح جاماندگان سهام عدالت در چند گروه تقسیم می‌شوند؛ گروه نخست افرادی هستند که در سال ۸۴ جزو مشمولان دریافت سهام عدالت بودند اما به‌دلایل مختلف از لیست نهایی سازمان خصوصی‌سازی حذف شدند، که تعداد آنها حدود یک میلیون و هشتصد هزار نفر تا دومیلیون نفر است. مشاغل تعریف‌نشده که اطلاعات جامعی از آنها وجود ندارد، مانند کارگران ساختمانی، دستفروشان و… نیز جزو گروه مذکور هستند.

طبق طرح مجلس، دومین گروهی که در طرح ساماندهی سهام عدالت تعیین تکلیف می‌شوند، افرد کمتر از ۱۴ سال هستند، از سال ۸۵ تاکنون بسیاری از خانواده‌هایی که سهام عدالت دریافت کردند، صاحب فرزند جدید شدند که این فرزند از سهام عدالت محروم است.

سومین گروهی که در طرح ساماندهی سهام عدالت، صاحب این سهام می‌شوند، افرادی هستند که طی سال‌های گذشته به‌دلیل بروز مشکلات اقتصادی، توان مالی آنها کاهش یافته و درحال‌حاضر جزو دهک‌های کم‌درآمد محسوب می‌شوند. برای اجرایی کردن طرح ساماندهی سهام عدالت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باید اطلاعات دقیقی از افراد مشمول در اختیار قرار دهد، در واقع باید بانک اطلاعاتی مورد نیاز را تهیه کند.