افزایش قیمت دلار چه تاثیری بر رشد بورس دارد؟

قیمت دلار از جمله مسائلی است که به دلیل وابستگی آن با قیمت جهانی محصولات می‌تواند تاثیرگذارترین شاخص بر روند معاملات بازار سرمایه ایران باشد.

هرچند که نرخ دلار را نمی‌توان تنها عامل تاثیرگذار بر تعیین مسیر شاخص بورس دانست چرا که بورس در کنار قیمت دلار تحت تاثیر دیگر عوامل مانند میزان ورود نقدینگی به این بازار، اتفاقات سیاسی و مسائل اقتصادی در داخل کشور که در راستای تصمیمات مسوولان حاضر در دولت اتخاذ می‌شود قرار خواهد گرفت.

 به گفته بیشتر کارشناسان تا چند وقت گذشته ورود گسترده حجم نقدینگی به بورس تنها عامل تاثیرگذار در ایجاد روزهای بی‌سابقه رشد بازار بود، حال اکنون قیمت دلار در کنار ورود سرمایه‌گذاران تازه وارد و گستردگی حجم ورود نقدینگی‌های به این بازار باعث یکه‌تازی بورس ایران نسبت به دیگر بازارهای موازی برای سرمایه‌گذاری شده است.

با توجه به قیمت‌گذاری محصولات جهانی با نرخ دلار هر گونه تغییری در نرخ ارز به مراتب بر قیمت محصولات و روند معاملات بورس تاثیرگذار خواهد بود و به مراتب تغییراتی را بر ارزش سهام شرکت‌های حاضر در بورس ایجاد می‌کند.

قیمت دلار در بازار سرمایه ایران را می‌توان به عنوان یکی از ستون‌های اصلی تعیین‌کننده روند معاملات این بازار تلقی کرد، طبق تجربیات به‌دست آمده افزایش قیمت دلار، سهام شرکت‌های صادرات محور را در بورس افزایشی و در مقابل با توجه به اینکه افزایش نرخ دلار می‌تواند باعث افزایش هزینه تولید در بنگاه‌های تولیدی و شرکت‌ها شود بنابراین منجر به کاهش ارزش سهام شرکت‌های واردات‌محور خواهد شد.

بر اساس بررسی‌های صورت گرفته سهام شرکت‌های پالایشگاهی، پتروشیمی، فلزی، معدنی و … از افزایش قیمت دلار منتفع خواهند شد و در بیشتر مواقع سهام شرکت‌هایی مانند خودرویی‌ها، صنایع داریی و غذایی که مواد اولیه آنها از خارج کشور تامین می‌شود تاثیر منفی را از افزایش قیمت دلار خواهند گرفت.

با توجه به اینکه بیش از ٧٠ درصد از شرکت‌های حاضر در بورس کامودیتی محور و متاثر از نرخ کالاهای جهانی هستند؛ بنابراین با ایجاد هرگونه نوسانی در قیمت دلار می‌توان شاهد تاثیر آن در بازار سرمایه و افت و خیز قیمت سهم‌های شاخص‌ساز بازار سرمایه بود.

با وجود اقدامات زیادی که از سوی بانک مرکزی به منظور کنترل قیمت ارز صورت گرفته و برنامه‌های زیادی از سوی رئیس بانک مرکزی برای این بازار مطرح شده است اما اخیرا شاهد رشد بی‌محابای قیمت ارز در بازار هستیم که این موضوع باعث تاثیرگذاری بر بازار سرمایه، افزایش قیمت سهام شاخص ساز و نیز رشد بی‌وقفه شاخص بورس شده است.

قیمت دلار روز گذشته به مرز قیمتی ٢٠ هزار تومان نزدیک شد و در چند روز گذشته شاهد تاثیر افزایش قیمت دلار در بازار سهام بودیم، حال سوالی که ذهن بسیاری از فعالان بازار را به خود مشغول کرده مقصد نهایی رشد قیمت دلار و میزان تاثیرپذیری بازار سرمایه از این افزایش بی‌وقفه قیمتی است، در این زمینه «حمیدرضا مهرآور» اعلام کرد که بازار در روزهای اخیر رشد بسیار خوبی را تجربه کرد که می‌توان بخشی از آن را ناشی از افزایش قیمت دلار و قسمت دیگر را مربوط به ورود نقدینگی مازاد در کشور به این بازار دانست.

وی ادامه داد: رشد برخی از صنایع مانند پتروشیمی ناشی از رشد قیمت جهانی پتروشیمی در سطح دنیا بود که تا چند وقت گذشته به دلیل کرونا با کاهش قیمت همراه شده بودند اما اکنون قیمت‌ها به نرخ قبل از شیوع ویروس کرونا بازگشته است.

مهرآور به کمک افزایش نرخ دلار به رشد شرکت‌های صادرات محور اشاره کرد و افزود: قیمت دلار و همچنین نرخ کامودیتی‌ها به سرعت تاثیر خود را بر بازار سرمایه می‌گذارد، به طور معمول سرمایه‌گذاران بر سیگنال‌هایی که از بازار ارز اعلام می‌شود بسیار حساس هستند و بلافاصله شاهد تاثیر آن در محاسبات ارزش جایگزینی و نرخ فروش محصولات شرکت‌ها خواهیم بود.

این کارشناس بازار سرمایه به تاثیر مثبت قیمت دلار بر بازار سرمایه تاکید کرد و گفت: افزایش قیمت دلار تنها زمانی تاثیر منفی خود را بر معاملات بورس ایجاد می‌کند که قرار باشد در کنار بازار سرمایه بازاری جداگانه برای بازار دلار ایجاد شود.

وی به کنترل مصرف دلار در کشور تاکید کرد و گفت: براساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته مصرف دیگری در کشور برای دلار وجود ندارد بنابراین به نظر نمی‌رسد قیمت ارز بیش از این‌ها افزایش یابد و بازار ارز به عنوان بازاری رقیب برای بورس مطرح شود.

مهرآور درباره احتمال افزایش مجدد قیمت دلار در بازار گفت: میزان افزایش نرخ دلار در کشور وابسته به سیاست بانک مرکزی، تعامل در نظر گرفته شده در بانک مرکزی و دستورالعمل‌های صادر شده است.

این کارشناس بازار سرمایه، گفت: صحبت‌های اخیر همتی نشان می‌دهد که قیمت دلار بیشتر از اینها نباید رشد کند و با برنامه‌هایی که قرار است در دستور کار قرار دهند نرخ ارز در معرض کنترل قرار خواهد گرفت.

وی افزود: عوامل متعددی بر رشد بازار سرمایه و افزایش قیمت سهام تاثیرگذار است که دلار جزو یکی از آنها تلقی می‌شود و این شاخص می‌تواند تاثیر. زیادی را بر روی شرکت‌های صادرات‌محور داشته باشد.

مهرآور با بیان اینکه دولت و نظام حساب ویژه‌ای را در بورس باز کرده است، گفت: مسوولان در صدد هستند تا بازار سرمایه را بیش از همه سال‌ها به مردم معرفی کند و از طریق آموزش راه‌های ورود به این بازار، سرمایه‌های در اختیار مردم را به سمت این بازار سوق دهند و در انتها وارد تولید کنند.

روند صعودی بازار ادامه‌دار است

 همچنین در این زمینه «وحید ویسی‌زاده» کارشناس بازار سرمایه در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: به طور سنتی بازار سرمایه ایران بازاری است که سهام بزرگ و کامودیتی محور ارزش زیادی از بازار را به خود اختصاص داده است، همیشه افزایش نرخ دلار با تاخیر در رشد سودآوری شرکت‌های اصلی بورس اثر مثبت داشته که در دو سال اخیر و نیز در بحران ارزی سال ٩١ و ٩٢ هم شاهد این موضوع بودیم.

وی افزود: اکنون در برخی از سهام شاهد تاثیرگذاری رشد نرخ دلار بر سودآوری برخی از شرکت‌ها به صورت مستقیم و در برخی دیگر به صورت غیرمستقیم هستیم.

ویسی‌زاده با بیان اینکه بخش زیادی از رشد نرخ ارز از گذشته بر قیمت فعلی سهام پیش‌خور شده است، گفت: بیش از آنکه رشد نرخ دلار بخواهد از دریچه سنتی بر روند بازار تاثیرگذار باشد به طور حتم بیشتر از اینها بر نسبت P/E شرکت‌ها تاثیر نمی‌گذارد.

این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه بحث انتظارات تورمی از جمله مسائلی است که اکنون در مورد رشد نرخ دلار مورد توجه قرار گرفته است، گفت: با رشد نرخ دلار، انتظارات تورمی در کشور تشدید می‌شود که در این راستا همه آحاد مردم با سرمایه کمی که در اختیار دارند نمی‌توانند به بازار مسکن ورود کنند و در مورد بازار دلار هم با برخی از ممنوعیت‌های معاملاتی مواجه خواهند بود، به همین دلیل بهترین حوزه برای سرمایه‌گذاری که دولت هم در حال حمایت از آن است بازار سرمایه خواهد بود.

وی خاطرنشان کرد: رشد نرخ دلار در روزهای اخیر در شکل افزایش انتظارات تورمی منجر به این می‌شود که افراد به دنبال نگهداری از ریال نباشند و در بورس اقدام به خرید سهم کنند مگر اینکه آن سهم به لحاظ شاخص سودآوری یعنی نسبت قیمت به سود و نسبت قیمت به فروش از قیمت اصلی فاصله گرفته باشد.

ویسی‌زاده با بیان اینکه با توجه به رشد نرخ دلار در چند وقت اخیر و نیز وضعیت فعلی کشور به نظر می‌رسد روند صعودی بازار در میان مدت ادامه‌دار باشد، خاطرنشان کرد: در کنار ادامه رشد بازار سهام، از اینجا به بعد شاهد ایجاد اصلاحاتی هم در این بازار هستیم و کمتر شاهد رشد دو ماه ابتدای سال و رشد فراگیر بازار در همه سهم‌ها خواهیم بود.

به گفته این کارشناس بازار سرمایه، روند معاملات بازار در نیمه دوم سال را باید براساس مسائل اقتصادی موجود در کشور و رخدادهای بیرونی مورد ارزیابی قرار داد و جهت اصلی بورس را ارزیابی کرد.

وی اظهارکرد: در چند وقت اخیر از طرف برخی از مقامات کشور که از میزان صادرات کشور، کسب درآمدهای ارزی و وضعیت کشور در حوزه تراز جاری مطلع هستند سیگنال‌هایی مبنی بر وضعیت بد درآمدهای ارزی مطرح شده، بنابراین با توجه به این تحلیل‌ها به نظر می‌رسد که قیمت دلار نسبت به سایر بازارها مانند بورس و مسکن ارزان‌تر است و ممکن است با رشد بیشتری روبه‌رو شود که این موضوع به تناسب بر روند صعودی بازار تاثیرگذار خواهد بود.

ویسی‌زاده خاطرنشان کرد: در حوزه ارز نحوه مدیریت فرق می‌کند و از بازیگر مهم، انحصار و کلیدی به نام دولت از مجرای بانک مرکزی برخوردار است به همین دلیل به نظر می‌رسد با حمایت‌هایی که از بازار ارز صورت می‌گیرد به مراتب شاهد تاثیرگذاری آن بر بازار بورس خواهیم بود.