شاخص بورس به نقطه پیک برسد چه اتفاقی می‌افتد؟

فردین آقابزرگی درباره خطرات پربازده‌ترین شدن بورس ایران در دنیا و پیشی گرفتن از بورس ونزوئلا، اظهارکرد: سه عامل مهمی که منجر به تغییرات و تحول منحصر به فرد در بازار سرمایه ایران شد؛ هجوم نقدینگی به سمت بازار سرمایه، حمایت‌های بی‌دریغ مسئولان اقتصادی و عدم وجود بازارهای موازی برای جذب نقدینگی در جریان سطح اقتصاد بوده است.

وی تاکید کرد: از آنجایی که ترکیب و تناسب مناسبی بین متغیرهای اثرگذار در وضعیت اقتصادی کشور، چه در بخش صنعت و چه در بخش شرکت‌های بورسی و فرابورسی وجود ندارد بنابراین در بین قیمت سهام شرکت‌ها و ارزش ذاتی آنها هم تناسب معقولی برقرار نیست.

این کارشناس بازار سرمایه، ادامه داد: تبلیغات وسیع و حمایتی که دولت از بورس داشت باعث شد حتی در شرایط کرونا که تمام بورس‌های دنیا به دلیل آثار این ویروس در طی سه ماه اول سال میلادی منفی بودند، بورس تهران پربازده‌ترین بورس دنیا شناخته شود.

آقابزرگی ادامه داد: درحال‌حاضر، بازدهی بورس ایران از بازدهی بورس ونزوئلا و زیمباوه که اقتصاد مناسبی ندارند هم بالاتر است چراکه محور اصلی این افزایش و رشد در بازار سرمایه انتظارات تورمی بوده و مردم به منظور پرهیز از نگهداری نقدینگی، وجوه نقدشان را به دارایی از جمله دارایی مالی تبدیل کردند.

وی با تاکید بر اینکه بزرگترین تهدیدی که بازار بورس با آن مواجه است عدم بازدهی وجوه مناسب و معقول با سایر بازارها است، گفت: اگر میزان بازدهی در بازار مسکن، ارز، طلا و خودرو کمتر از بورس باشد که در طول سه ماه گذشته به ۲۲۰ درصد رسیده، قطعا نقدینگی از بورس خارج و وارد سایر بازارها می‌شود و آنها را با تورم مواجه می‌کند.

این کارشناس بازار سرمایه، تاکید کرد: بنابراین باید از ابزارهای کنترلی در جهت کاهش عطش خرید و کاهش تقاضا در بازار سرمایه استفاده کرد که روند ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه، روند افزایش سرمایه از طریق سلب حق تقدم به منظور افزایش فلوت شرکت‌ها و همچنین انتشار اوراق و سایر ابزارهایی که فعال کردن سایر بازارها در درون خود بازار سرمایه متوقف شده، مانند معاملات آتی سکه می‌توان از این وضعیت با سلامت نجات پیدا کرد، در غیر این صورت رشد بازار سرمایه به نفع اقتصاد نیست.

آقابزرگی با تاکید بر اینکه رسیدن شاخص به ۲ میلیون واحد معقول نیست و به این عدد نخواهیم رسید، گفت: از دو هفته گذشته روند اصلاح قیمت‌ها به مرور آغاز شده و میزان حجم معاملات روزانه مؤید همین موضوع است.

وی با بیان اینکه بازار سرمایه وارد فاز اصلاح قیمت‌ها شده است، گفت: اغلب شرکت‌ها بیشتر از ارزش ذاتی خود معامله شدند و وقتی اصلاح قیمت‌ها را می‌بینیم شاهد آن هستیم که بازده برخی از شرکت‌ها منفی شده است.

این کارشناس بازار سرمایه، افزود: اما اثرگذاری شاخص‌های شرکت‌های پروزن بر روی شاخص کل باعث شده که شاخص کل را بسیار پررنگ ببینیم. این در حالی است که متوسط P/E بازار بالای ۲۷ است که هیچ تناسب معقولی ندارد.

وی تاکید کرد: در حالی سود کل شرکت‌ها ۱۷۰ هزار میلیارد تومان برآورده شده که ارزش بازار چیزی حدود ۷۰۰۰ میلیارد تومان است که این تناسب معقول نیست.

آقابزرگی با بیان اینکه حتی اگر شاخص به ۲ میلیون واحد برسد باعث ایجاد تورم می‌شود که می‌تواند به سایر بازارها سرایت کند، اظهارکرد: رشد بازار سرمایه، خلق نقدینگی بدون پشتوانه و بدون پایه و اساس و براساس انتظارات تورمی است که قطعا به سایر بازارها آسیب می‌رساند.

این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه مسلما از لحاظ اقتصادی و ریاضی تورم ایجاد شده در بازار سرمایه قابلیت انتقال به سایر بازارها را دارد، گفت: کما اینکه در سه ماه گذشته هم سایر بازارها از بازار سرمایه اثر تورمی پذیرفتند.

وی ادامه داد: اگر شاخص بورس به نقطه پیک برسد، هر چه افزایش یابد، سرعت خروج نقدینگی از بورس و اصلاح قیمت‌ها بیشتر می‌شود و مسئولان باید نسبت به این شرایط نگران باشند.

آقابزرگی با بیان اینکه البته خروج نقدینگی و اصلاح قیمت‌‌ها به یکباره در بازار رخ نخواهد داد، اظهارکرد: اصلاح قیمت پلکانی انجام می‌شود اما به هر صورت مسئولان باید بدانند که رشد فزاینده در بازار سرمایه بدون پایه و اساس و بدون ارتباط با متغیرهای اثرگذار اقتصادی یک عیب بزرگ است.

وی تاکید کرد: اگر ریزش شاخص آغاز شود، از آنجایی که اغلب فعالان، سهام را با قیمت‌های بسیار پایین خریده‌اند بدون هیچ تاملی نسبت به فروش سهام حتی اگر صف فروش برای ان سهام ایجاد شده باشد، اقدام می‌کنند.