بلایی که کرونا بر سر اقتصاد فوتبال ایران آورد

فوتبال ایران در حالت طبیعی هم دخل و خرج نمی‌کرد و نمی‌توانست گلیمش را از آب بیرون بکشد. البته نه این که پتانسیل این کار را نداشته باشد؛ نه، اما وقتی از حق پخش تلویزیونی محروم هستی یعنی به اندازه ۵۰ تا ۷۰ درصد هزینه‌ها، از همه جای دنیا پس می‌افتید.

این یعنی هنوز بازی شروع نشده، ۳ بر صفر از رقبا عقب هستی. برای این که بدانید چه می‌گوییم، فقط کافی است در نظر بگیرید حق پخش تلویزیونی مسابقات فصل گذشته لیگ امارات، ۳۹۰ میلیون درهم بوده است؛ رقمی که به پول ما می‌شود چیزی حدود دو هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان. این تازه مربوط به یک لیگ غیر جذاب و کم‌مخاطب است اما به هر حال نمایندگان ما با همین تیم‌ها رقابت می‌کنند و همین پول‌ها خرج خرید مهاجمان قاتل برای آنها می‌شود. بگذریم. سوژه این مطلب چیز دیگری است؛ این که اقتصاد شکننده فوتبال ایران، حالا با یک مشکل بزرگ دیگر به اسم همه‌گیری ویروس کرونا مواجه شده است. مرور مسابقات اخیر لیگ برتر در دوران کرونا، به وضوح اصل کاهش درآمدها و افزایش هزینه‌ها را در این شرایط خاص نشان می‌دهد.

هزینه‌های ضدعفونی‌کردن

یکی از ساده‌ترین هزینه‌هایی که بازی در شرایط کرونا به فوتبال ایران تحمیل کرده، مخارج اجرای پروتکل‌های بهداشتی و از جمله ضدعفونی‌کردن قسمت‌های مختلف ورزشگاه‌ها است. اولین بازی عصر کرونا در فوتبال ایران بین فولاد و استقلال برگزار شد و آن زمان سعید آذری، مدیرعامل تیم خوزستانی مدعی شد ۴۰۰ میلیون تومان برای تجهیز بهداشتی ورزشگاه شهدای فولاد هزینه شده است. باشگاه پرسپولیس برای برگزاری تمرینات و نیز میزبانی از رقبا در مسابقات خانگی‌اش یک تونل ضدعفونی خریداری کرد که قیمت آن ۲۹ میلیون تومان تخمین زده می‌شود؛ عددی که البته غیر از هزینه تهیه مواد شیمیایی است. به اینها باید هزینه ماسک و آب‌معدنی‌های جداگانه و تهیه تب‌سنج و... را هم اضافه کنید و تازه یادتان باشد این موارد فقط مربوط به روز مسابقات نیست و شامل هر نوبت تمرین تیم‌ها هم می‌شود.

تست‌های مستمر کرونا

بخش دیگری از هزینه‌های مخصوص به این دوره، مربوط به تست‌گیری مرتب از بازیکنان می‌شود. سازمان لیگ مصوب کرده بازیکنان و سایر عوامل هر تیم در فواصل پنج تا ۱۰ روزه تست کرونا بدهند. تازه اگر تست کسی مثبت بود، نوبت به راستی‌آزمایی و اخذ تست‌های جدید می‌رسد. این یک فرآیند فوق‌العاده پرخرج و اجتناب‌ناپذیر است. ارقام متنوعی برای انجام هر تست کرونا اعلام می‌شود؛ عددهایی که بین ۲۵۰ تا ۷۰۰ هزار تومان متغیر است و محاسبه مخارج نهایی را ناممکن می‌کند اما حتی با در نظر گرفتن کف ۲۵۰ هزار تومان برای هر نفر و با توجه به این که هر تیم حدود ۴۰ عضو فنی و اجرایی دارد که هر کدام شاید تا آخر فصل باید ۲۰ بار تست کرونا بدهند، به رقم ۲۰۰ میلیون تومان می‌رسیم؛ گو این که حتما هزینه نهایی بالاتر از این حرف‌هاست.

هواپیمای خالی

یکی از گزاف‌ترین هزینه‌های تحمیلی در دوران شیوع کرونا، الزام تیم‌ها به مسافرت با پرواز چارتر است. طبیعتا ریسک حضور در پرواز عمومی بالاست و همین امسال استفاده از چنین پروازی برای استقلال در سفر به اهواز، حسابی حاشیه‌ساز شد. بنابراین باشگاه‌ها باید با تقبل هزینه‌های بیشتر، هواپیما چارتر کنند. خرج اجاره هواپیما به طول مسیر و ظرفیت صندلی‌های آن بستگی دارد؛ اما هزینه هر پرواز اختصاصی به طور متوسط بین ۱۰۰ تا ۲۵۰ میلیون تومان تخمین زده می‌شود. از زمان بازگشایی مسابقات لیگ برتر، هر تیم ۴ یا ۵ بازی خارج از خانه داشت. تازه رقابت‌های حذفی هم برای پنج تیم باقی‌مانده در این مسابقات در راه است. کرونا هزینه‌های اقامتی را هم افزایش داده است. همه تیم‌ها چه برای مسابقات خانگی و چه بازی‌های بیرون از خانه حداقل از یک شب قبل هتل رزرو می‌کنند و به اردو می‌روند. پیش‌تر بازیکنان تیم‌ها در اتاق‌های دو یا سه‌نفره اسکان داده می‌شدند اما در شرایط کنونی توصیه می‌شود برای هر بازیکن یک اتاق جداگانه بگیرند.

لیگ قهرمانان؛ متمرکز

برای چهار نماینده ایران در فصل جاری لیگ قهرمانان آسیا، حضور در ادامه این مسابقات هم هزینه‌بر است. به خاطر شرایط خاص ناشی از شیوع کرونا، قرار شده بازی‌های امسال از اواخر شهریور به طور متمرکز در قطر از سر گرفته شود. به این ترتیب چهار تیم ایرانی که هیچ‌کدام هم وضع خوبی در گروه‌های‌شان ندارند، باید آماده یک اقامت حداقل دو هفته‌ای در قطر باشند که قطعا هزینه‌های زیادی خواهد داشت. البته در این مورد گفته می‌شود کنفدراسیون فوتبال آسیا برای هر کدام از تیم‌های حاضر در لیگ قهرمانان یک کمک‌هزینه ۱۶۰ هزار دلاری در نظر گرفته است.

درآمدهای از بین رفته

در دوره حاضر، تمامی مسابقات فوتبال در ورزشگاه‌های خالی برگزار می‌شود و به این ترتیب خبری از بلیت‌فروشی نیست. قبلا نوشتیم که چهار تیم پرهوادار فوتبال ایران یعنی پرسپولیس، استقلال، تراکتور و سپاهان حداقل ۹ میلیارد تومان به همین دلیل ضرر خواهند کرد. حداقل در مورد تیم‌های حاضر در لیگ قهرمانان، باید بلیت‌فروشی مسابقات خانگی این تورنمنت را هم در نظر بگیریم. مثلا پرسپولیس برای دو بازی مهم برابر الدحیل قطر و الشارجه امارات، به راحتی می‌توانست ظرفیت ورزشگاه آزادی را پر کند، اما این امکان از دست رفت.