روی خوش بازار به بازی‌ های رومیزی

آیا وضعیت تولید و فروش اسباب بازی با روندهای این صنعت در کشورهای دیگر سازگار است؟ و آیا می‌توان به آینده این صنعت مهم در کشورمان امیدوار بود؟ برای بررسی ابعاد مختلف این موضوع با رئیس انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی به گفتگو نشستیم.

دنیای متفاوت دو نوع بازی

گفته می‌شود که ورود بازی‌های رایانه‌ای، عرصه را بر اسباب‌ بازی سنتی و فیزیکی تنگ کرده است. این تصور تا چه حد صحیح است؟ ؟ علیرضا لولاگر، دبیر انجمن تولیدکنندگان انجمن اسباب بازی در پاسخ این سوال اظهار داشت: «با ورود جدی بازی‌های رایانه‌ای در دهه ۹۰ میلادی، این شائبه مطرح شد که بازار تولید و فروش اسباب‌بازی فیزیکی کمرنگ می‌شود اما بعد از گذشت یک دهه معلوم شد که چنین نیست. معلوم شد که بازی‌ها رایانه‌ای و نیز بازی‌های کودک، نوجوان و بازی‌های رومیزی و فکری بزرگ‌سال، کارکردهای خاص خود را دارند. بازی‌های رومیزی و فکری که از آن تحت عنوان بازی‌های مدرن یاد می‌شود در طول ۲۰ یا ۲۵ سال اخیر رشد قابل‌توجهی داشته‌اند. این نوع بازی‌ها در ایران هم در طول ۴ یا ۵ سال اخیر رشد خوبی داشته‌اند. کارکردهای این گروه از اسباب‌بازی‌ها به گونه‌ای است که قابل جایگزین نیستند. به عنوان مثال وقتی فاکتور قیمت، مهم باشد سرگرم کردن چند کودک یا بزرگ‌سال با این قبیل بازی‌ها، به مراتب ارزان‌تر از بازی‌های رایانه‌ای تمام می‌شود. از طرف دیگر کارکرد برقراری روابط اجتماعی در فضای واقعی، بسیار پررنگ‌تر از بازی‌های رایانه‌ای است. همه جای دنیا به این نتیجه رسیده‌اند که کارکردهای این دو نوع بازی، متفاوت است. در همین راستا هر کدام از این دو نوع بازی‌ها، بازار و دنیای خاص خود را دارند».

رشد خوب بازی‌های رومیزی

علیرضا لولاگر در پاسخ این سوال که بازار و صنعت تولید اسباب‌ بازی در ایران هم رشد داشته است؟ گفت: «واردات اسباب بازی با قیمت ارزان‌تر و کیفیت قابل مقایسه با نمونه داخلی باعث می‌شود نتوانیم به این سوال پاسخ مشخصی بدهیم. محدود شدن واردات اسباب بازی در یک سال اخیر باعث شده است که مجال برای تولید اسباب‌بازی فراهم‌تر باشد. از طرف دیگر مشکلاتی مثل کمبود مواد اولیه، زیرساخت‌ها و دانش لازم، کار را تا حدی دشوار کرده است. حضور عناصر و المان‌های فرهنگی در اسباب‌بازی‌های رومیزی و فکری باعث می‌شود که بازار آن در داخل کشور، جدی‌تر باشد و محصولات خارجی به راحتی نتوانند وارد شوند. خوشبختانه در سال‌های اخیر تولید بازی‌های رومیزی رشد خیلی خوبی داشته است».

کرونا رونق بازار را بیشتر نکرد

بررسی صنایع تولید اسباب‌بازی در کشورهای دیگر جهان نشان می‌دهد که شیوع کرونا تا حدی به رونق این بازار کمک کرده است. در کشور ما هم این گونه بوده است؟  ؟ لولاگر در پاسخ این سوال اظهار داشت: «این اتفاق در سطح جهانی افتاده اما در ایران وضعیت، متفاوت است چون پای چند عامل مهم دیگر هم در بین است. به عنوان مثال سطح اقتصادی مردم باعث شده است که اسباب‌بازی همچنان یک کالای لوکس و غیرضروری در نظر گرفته شود و جز اولویت‌های اول مردم نباشد. البته در شرایط کنونی که با شیوع کرونا مواجه هستیم بخشی از مردم نگاه جدی‌تر به این کالاها دارند. در مجموع امسال شاهد کاهشی جزیی در بازار اسباب‌بازی بوده‌ایم».

در حال حاضر انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی حدود ۱۰۰ عضو دارد اما تعداد تولیدکنندگان جدی اسباب‌بازی ممکن است به عدد ۱۵۰ برسد. دبیر انجمن تولیدکنندگان اسباب‌بازی ضمن بیان این مطلب افزود: «در حوزه اسباب‌بازی، شاهد ضعفی اساسی در ساختارهای تقنینی و صنفی هستیم. متاسفانه موضوع اسباب‌بازی به عنوان یک موضوع فرهنگی جدی پذیرفته نشده است. دیدگاه بینابینی به اسباب‌بازی همچنان وجود دارد یعنی گاه، کالای صنعتی و گاه کالای فرهنگی دیده می‌شود. با این حال می‌توان امیدوار بود که در طول ۷ یا ۸ سال آینده شاهد رشد بیشتر و بیشتر این حوزه باشیم. نمی‌توان گفت تمامی حمایت‌های وعده داده شده، اجرایی شده اما همین‌که در چند سال اخیر، بیشتر و جدی‌تر درباره اهمیت صنعت اسباب‌بازی داخلی صحبت می‌شود اتفاق مثبتی است و باید آن را به فال نیک گرفت. البته منصفانه نخواهد بود اگر بگوییم که حمایت‌ها، بی‌تاثیر بوده است. به اعتقاد من اسباب‌بازی باید به عنوان یک موضوع و دغدغه فرهنگی به رسمیت شناخته شود. اگر این اتفاق بیفتد قوانین و رویکرد ما به آن بهینه و متناسب خواهد شد. وضعیت بینابینی، شرایط خوبی نیست و فرصتی برای تصمیم‌گیری جامع و صحیح، باقی نمی‌گذارد».