دلایل اصلی ریزش بورس کدامند؟

بورس که طی ۵ ماهه نخست امسال روزهای طلایی را سپری می‌کرد از هفته قبل با ریزش همراه شده که نگرانی هایی را برای تازه واردان بورسی ایجاد کرده است.

طی ۵ ماهه نخست امسال، بورس تحت تاثیر سیاست‌های تشویقی و حمایتی دولت در فضای مجازی و رسانه‌ها با ورود سرمایه‌گذاران جدیدی مواجه شد و در پی افزایش سرمایه گذاری‌ها در بورس و البته با اعلام برنامه دولت برای فروش سهم‌های دولتی در قالب ۳ صندوق ETF شاخص کل بورس از ۵۰۹، ۰۰۰ واحد تا سقف ۲، ۰۸۰، ۰۰۰ واحد، معادل ۴۰۰ درصد رشد کرد، در این بین شاخص هم وزن نیز از ۱۱۸، ۰۰۰ واحد به ۳۵۰، ۰۰۰ واحد، معادل ۳۰۰ رشد نمود.

رشد شاخص بورس بیانگر رشد تقریبا یکجانبه روی سهم‌های بزرگ دولتی که قرار بود در قالب صندوق‌های ETF در اختیار مردم قرار گیرد و دولت از این راه بخشی از کسری بودجه خود را جبران نماید، بود.

۱۴ مرداد ماه شاخص کل بورس بعد از ۲ هفته اصلاح بالاخره توانست از مقاومت ۲ میلیون واحد گذر کند و در تاریخ ۱۶ مرداد ماه رئیس‌جمهوری به عنوان بالاترین مقام اجرایی کشور اعلام کرد که " مردم همه چیز را به بورس بسپارند " ولی در کمال تعجب و زمانی که مردم منتظر گشایش اقتصادی وعده داده شده از سوی رئیس‌جمهوری بودند، بروز اختلاف نظر و درگیری‌ها و تناقضات بین مسئولان سازمان بورس و وزرای اقتصاد و نفت مسیر بورس را تغییر داد.

اما و اگرها و تایید و تکذیب‌ها برای عرضه "صندوق دارا دوم" منجر به واکنش حقوقی‌های بازار شد و عرضه سهام در بازار شدت گرفت و نهایتا در تاریخ ۲۰ مرداد خبر لغو عرضه صندوق دارا دوم رسما اعلام شد که موجب سلب اطمینان و اعتماد سهامداران و ریزش قیمت سهام گردید.

این موضوع مهم و تاثیرگذار در بورس، طی یکی دو روز با تکذیب و تایید‌های فراوان و بحث در کمیسون اقتصادی مجلس، بالاخره توسط وزیر اقتصاد تایید و قرار شد ETF دوم متشکل از ۱۵ درصد سهام دولت در شرکت‌های پالایش نفت بندر عباس، پالایش نفت اصفهان و پالایش نفت تهران و پالایش نفت تبریز در هفته دولت اجرایی و عرضه گردد.

 با این حال اما وضعیت شاخص به قبل از دعوای دارا دوم بازنگشت و این پایان ماجرای روزهای پرتنش بورسی نبود چرا که طبق اعلام فعالان بازار سرمایه این اتفاقات و عدم ثبات در تصمیمات هیات دولت باعث ریزش قیمت سهام شرکت‌ها شد که از عوامل این ریزش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱ مجاز و متوقف نمودن معاملات سهم‌های مختلف بازار در طول ساعات بازار با بهانه کنترل ترافیک ورودی سفارشات و کنترل هسته معاملات که باعث سردرگمی و بی‌اعتمادی شد.

۲ قطعی‌های شدید و عدم سفارش گیری و یا تاخیر‌های نیم ساعته در سفارش گیری معامله گران که باعث عدم تعادل بازار و ایجاد عدم تصمیم گیری صحیح سهامداران گردید.

 ۳ کاهش شدید اعتبارات کارگزاری‌ها توسط ابلاغیه‌های سازمان که منجر به فشار فروش برای تسویه اعتبارات گردید.

۴ آزاد‌سازی سهام عدالت در نماد‌های دولتی و شاخص ساز و عرضه غیر اصولی به‌صورت عرضه خرد در بازار که باعث فشار فروش سنگین و شکست حمایت‌ها شد.

۵ ابلاغ مصوبه سازمان در خصوص نصاب سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درامد ثابت که باعث ایجاد فشار فروش روی سهم‌ها گردید.

۶ تایید‌ها و تکذیب‌های پیاپی برای عرضه صندوق‌های ETF دولتی منجمله صندوق گروه پالایشی که باعث از بین رفتن اعتماد در بین فعالان بازار شد.

 ۷ فروش‌های هیجانی حقوقی‌های بازار در نمادهای مختلف حتی در صف فروش سهم‌ها انهم بعد از حتی ۳۰ درصد ریزش قیمت ها.

 ۸ عدم انسجام کافی در بین مسئولان سازمان و حقوقی‌های بازار و صندوق‌های حامی بازار که حمایت از سهم‌های بازار را به‌صورت خیلی ضعیف و نا هماهنگ انجام دادند.

لازم به ذکر است که عوامل فوق در طی یک ماه اخیر منجر به ریزش حدود ۳۰ درصدی در عمده سهم‌های بزرگ و مردمی بازار گردید، اما شاخص کل از سقف ۲، ۰۸۰، ۰۰۰ واحد به ۱، ۸۱۵، ۷۵۴ واحد معادل حدود ۱۲ درصد ریزش داشته است به عنوان مثال: پالایشگاه نفت بندر عباس از قیمت ۶۲، ۰۰۰ ریال به قیمت ۴۴، ۰۰۰ ریال معادل حدود ۳۰، پالایش نفت اصفهان از قیمت ۵۳، ۰۰۰ ریال به قیمت ۴۰، ۰۰۰ ریال ریال معادل ۲۵ درصد ریزش، ایران خودرو از قیمت ۷، ۶۶۰ ریال به قیمت ۴، ۶۷۰ ریال معادل ۴۰ درصد ریزش، سایپا از قیمت ۵، ۰۴۰ ریال به قیمت ۳، ۸۰۰ ریال معادل ۲۵ درصد ریزش، فولاد مبارکه از قیمت ۲۳، ۶۴۰ به قیمت ۱۷، ۴۴۰ ریال معادل ۲۵ درصد ریزش از جمله سهامی بودند که بیشترین درصد ریزش را داشتند.

با توجه به ریزش‌های صورت گرفته در کلیه نماد‌های بازار و نزدیک بودن ماه محرم و شهریور ماه، می‌بایست طی جلساتی هماهنگی لازم بین بزرگان بازار سرمایه برای حفظ رشد پایدار بازار سهام و ایجاد شادابی در آن برگزار شود تا اقداماتی را برای جلوگیری از خروج نقدینگی و بی‌اعتمادی مردم انجام داد.