چرا بورس ریخت؟

همایون دارابی درباره علت ریزش شاخص بورس در دو هفته اخیر، گفت: همواره شاخص کل بورس بعد از رسیدن به رقم‌های با مقاومت روانی، دچار اصلاح می‌شد که این بار در شاخص دو میلیون واحد اصلاح و استراحت بازار رخ داد. هرچند که در ریزش دو هفته اخیر شاخص کل، میزان اصلاح قیمت‌ها بیش از زمان پیش‌بینی شده بود.

وی درباره علل این اتفاق، اظهار داشت: یکی از اصلی‌ترین دلایل اصلاح قیمت‌ها، آزادسازی ۳۰ درصد دوم سهام عدالت بود.

کارشناس بازار سرمایه، ادامه داد: علت دیگر ریزش‌های اخیر در بازار سهام، اختلاف دو وزارت نفت و اقتصاد بر سر عرضه دارا دوم بود که به بازار شوک ایجاد کرد.

دارابی از دیگر دلایل تداوم اصلاح قیمت‌ها در بازار سهام طی روزهای گذشته را مصوبه هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مبنی بر کاهش سطح اعتبار کارگزاری‌ها برای اعطای اعتبار به مشتریان بزرگ خود و همچنین مصوبه دیگر این سازمان مبنی بر کاهش سهم سهام در پرتفوی صندوق‌های با درآمد ثابت از ۱۰ به ۵ درصد دانست. این کاهش حجم سهام صندوق‌های مذکور می‌بایست تا شهریور اعمال می‌شد که در نتیجه این صندوق‌ها یا باید از ادامه خرید منصرف می‌شدند و یا اگر سهام مازاد بر ۵ درصد داشتند را عرضه می‌کردند. این دو اتفاق نیز فشار عرضه و اصلاح قیمت‌ها را تشدید کرد.

وی در خصوص پیش‌بینی ادامه روند بازار در روزهای پیش رو گفت: انتظار عمومی این است که اصلاح قیمت‌ها و استراحت بازار ادامه یافته و بازار وارد فاز سینوسی رشد و اصلاح شود.

تصمیمات خلق الساعه شاخص را نزولی کرد؟

وی تأکید کرد: این نوسان بازار طبیعی است و سهامداران باید از بروز رفتارهای هیجانی خودداری کنند.

کارشناس بازار سرمایه درباره علت عدم حمایت حقوقی‌ها از سهامداران حقیقی در زمان اصلاح قیمت سهام، اظهارکرد: این اتفاق می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد اولاً اینکه حقوقی‌ها نیز مانند حقیقی‌ها به دنبال شناسایی سود و نوسان گیری بازار هستند. همچنین بخشی از حقوقی‌های فعال در بازار، صندوق‌های با درآمد ثابت بودند که آنها نیز ملزم به کاهش سطح سهام موجود در سبد صندوق‌های خود به ۵ درصد شدند و نمی‌توانستند از حقیقی‌ها حمایت کنند. دلیل دیگر می‌توان به عدم همراهی حقوقی‌های وابسته به دولت اشاره کرد که علیرغم آنکه می‌بایست نقش حمایتی داشته باشند آنها نیز پی کسب سود از بازار بوده و از حمایت حقیقی‌ها خودداری کردند.

دارابی درباره نقش ناظر بازار و سیاست‌گذار بورس در جلوگیری از ریزش‌های سنگین در اصلاح قیمت‌ها، گفت: اگرچه باید منتظر بمانیم تا بازار جریان طبیعی خود را پیدا کند اما ناظر بازار و مدیر فعالیت‌های بازار نیز باید نقش رگولاتوری خود را در شرایط مختلف رشد و صعود و سقوط شاخص ایفا کند.

به گفته این کارشناس سرمایه اگرچه بازار سرمایه یک بازار دینامیک است و نمی‌توان با قوانین ثابت آن را اداره کرد و در نتیجه تغییر تصمیم‌های ناظر بازار و تعدد قوانین فی نفسه اقدام بدی نیست، اما تعدد تصمیم گیری‌های روزهای اخیر و غیرکارشناسی و بدون مطالعه بودن آنها از دیگر عوامل طولانی شدن اصلاح قیمت سهام در بازار سرمایه بود.

وی ادامه داد: به عنوان نمونه تغییر ۲۴ ساعته تصمیم سازمان بورس در خصوص دو زمانه شدن معاملات نشان می‌دهد که این تصمیم بدون کارشناسی بوده و تداوم روند کاهشی بازار سرمایه در حالی که روز قبل از آن بازار توانسته بود دوره اصلاح را پشت سر بگذارد، از نتایج این تصمیم گیری بوده است. هرچند که اختلال در هسته معاملات از دلایل دو زمانه شدن معاملات بورس عنوان شد.