بورس در این هفته ریزشی خواهد بود؟

بازار سهام هفته قبل از فشار ناشی از فروش گسترده رهایی یافت و بخش کوچکی از افت‌های اخیر خود را جبران کرد. دستور سیاست‌گذار جهت حمایت از سهام شرکت‌های بزرگ و تزریق نقدینگی از سوی فعالان حقوقی در کنار ارزیابی‌های مثبت از کارنامه‌های شرکت‌ها در ماه مرداد از عوامل عمده تغییر روند بازار و بهبود تقاضا تلقی می‌شوند.

شاخص از نوزدهم مرداد تا میانه هفته قبل روند نزولی پرشتابی را تجربه می‌کرد. شاخص اصلی این بازار روز دوشنبه گذشته با سقوط ۲۳ درصدی از اوج، به کمترین سطح از دهم تیرماه تنزل کرده بود. ناهماهنگی دستگاه‌های دولتی و تصمیمات ضد و نقیض سیاستگذار در حوزه بازار سرمایه و طرح بحث‌های زیادی در خصوص رشد حبابی بورس، منجر به هجوم سهامداران هراسان به سمت درهای خروج و فشار سنگین بر قیمت کلیه سهم‌ها شده بود.

 بازارساز که همواره مسوول افت و خیز قیمت‌ها شناخته می‌شود، برای خنثی‌سازی فشارهای روانی ناشی از افت شاخص بورس، محدودیت‌هایی که در دوره صعودی برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری و کارگزاران در نظر گرفته بود را لغو کرد و این بار، دست آنها را برای اعتباردهی و خرید بیشتر در بازار سهام باز گذاشت.

 اما شدت نگرانی‌ها به حدی بود که این مشوق‌ها تا روز دوشنبه در پیشگیری از روند نزولی بورس موثر نیفتاد و بازارساز را مستقیما وارد کارزار معاملات کرد.

 به این ترتیب، متولیان بازار از روز دوشنبه فعالان حقوقی بازار را مکلف ساختند تا با تزریق نقدینگی و خریدهای پرحجم از ریزش بیشتر قیمت‌ها جلوگیری کنند. در پی حضور پررنگ بازارساز در معاملات شرکت‌های بزرگ، روند شدیدا نزولی شاخص‌های بازار، تعدیل شد و در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه به مدار صعودی بازگشت.

 البته با وجود رشد حدودا ۷ درصدی شاخص کل طی روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه، شدت افت‌های قبلی به اندازه‌ای بود که بازدهی کل بورس در مقیاس هفتگی عدد منفی ۲.۲ درصد را ثبت کرده است.

تاریخ‌سازی در خروج از بازار

ورود و خروج پول‌های حقیقی همواره راهنمای بورس‌بازان در تعیین روند آتی قیمت‌ها و یکی از ملاک‌های تصمیم‌گیری در خرید و فروش‌ها بوده است. ورود پول خرد به یک سهم معمولا نشانه وضع مناسب تقاضا و رشد قیمت‌ها دانسته می‌شود و خروج پول خرد سیگنال قرمزی برای سهامداران و پایان روند مثبت در نظر گرفته می‌شود.

هفته قبل از این منظر صحنه وقوع اتفاق بزرگی در بورس تهران بود. در واقع، در دوشنبه گذشته معامله‌گران حقیقی بورس و فرابورس در معاملاتی تاریخی بیش از ۷ هزار میلیارد تومان از دارایی‌های خود را نقد و از جریان معاملات خارج کردند.

 البته چنین خروج بی‌سابقه‌ای از بازار به مدد حمایت حقوقی‌ها از سهام چندین شرکت بزرگ بورسی میسر شد. صف‌های طولانی فروش که برای چند روز پیاپی مشتری پیدا نمی‌کرد، روز دوشنبه با تکلیف به حقوقی‌های بازار تا حد زیادی جمع شد و فرصت خروج را برای بسیاری از سهامداران نگران فراهم کرد و به این ترتیب، این روز تاریخی برای بازار سهام رقم خورد.

در مجموع طی هفته قبل سهامداران حقیقی حدود ۱۱ هزار میلیارد تومان از دارایی‌های خود را نقد و از بازار خارج کردند. البته معامله‌گران حقیقی در دو روز پایانی هفته حضور نسبتا موثری در سمت خرید از خود نشان دادند. گرچه حجم خرید به فروش حقیقی‌ها قابل قیاس با روزهای اوج بازار نیست اما می‌تواند نشان دهنده پایان عرضه‌های پرحجم از سوی‌های حقیقی‌ها و هموار شدن مسیر قیمت ها برای رشد دوباره تلقی گردد.

دو نشانه روز آخر بورس

با وجود خروج بالای پول از سوی حقیقی‌ها در هفته گذشته روز آخر معاملات به گفته فعالان آمار متفاوتی ثبت کرده است. در روز چهارشنبه ارزش تغییر مالکیت از سرمایه‌گذاران حقوقی به حقیقی حدود۲.۴ هزار میلیارد تومان برآورد شد. این رقم نشانه‌ای از برگشت امید به سرمایه‌گذاران حقیقی توصیف می‌شود.

میانگین هفتگی ارزش معاملات خرد نیز در هفته اول شهریور به ۱۴ هزار و ۱۲۰ میلیارد تومان رسید که پایین‌ترین رقم از هفته چهارم خرداد بوده است.

مواضع عجیب متولیان بازار

یکی از اخبار جالب توجه در هفته گذشته اظهارات مدیران بازار سرمایه در مورد معاملات سهام شستا بود.

 متولیان بازار که از میانه هفته دستور خرید سهام شرکت‌های بزرگ از جمله غول نوظهور بازار یعنی شستا را صادر کرده بودند، روز چهارشنبه فروش سهام این شرکت توسط فعالان حقوقی را مصداق «سوء استفاده از شرایط خاص» معاملات بورس در روزهای اخیر دانستند.

 مطابق اظهارات عجیب مدیر نظارت بر بورس ها، فعالان حقوقی که روز چهارشنبه در نماد شرکت‌های بزرگ به عرضه سهام مبادرت ورزیده‌اند، پس از تعطیلات باید در آن دسته از سهم‌ها در جهت خرید از سهام حمایت کنند.

 این موضع‌گیری نشان داد که میل به مداخله در روند بازار ابعاد تازه‌ای از خود را به منصه ظهور گذاشته و به حقوق مالکیت، تصمیم‌گیری‌های فردی و آزادی معامله پشت کرده است.

پیش‌بینی بورس در هفته دوم شهریور

 بازار سهام در این هفته فقط سه روز کاری دارد، برخی با توجه به اتفاقات هفته قبل اعتقاد دارند که روند هفته جاری ریزشی نیست.

حمایت حقوقی ها: بازار ساز با حقوقی‌ها برای مداخله توافق کرده و ظاهرا قرار است برای یک دوره یک هفته‌ای این روند ادامه داشته باشد.

رفتن فضای ترس و دلهره: گروهی دیگر اعتقاد دارند: فضای ترس و دلهره در بازار کمرنگ شده است. صف‌های خرید آخرین روز و خرید بالای حقیقی‌ها نشانه‌ای از فاصله گرفتن بازار از ذهنیت ریزشی است. به گفته این گروه در هفته کاری پیش رو ارزندگی سهم‌ها ملاکی برای صف خرید و فروش خواهد بود.

دلار و قیمت‌های جهانی: در هفته پیش رو ظاهرا معامله گران در حافظ نیم نگاهی به خیابان فردوسی هم دارند، آنان می‌گویند قیمت دلار و کالاها در بازار جهانی دو متغیر اثر‌گذار بر روند این هفته بازار هستند.

نقطه حساس بورس: اما گروهی دیگر هم اعتقاد دارند: به طور معمول زمانی که بازار به ثبات نسبی می‌رسد دوباره به کف قبلی (یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد) باز‌می‌گردد. در صورتی که کف قبلی شاخص محکم تشخیص داده شود در روند بعدی یقینا با قدرت بیشتری حرکت خواهد داشت.