تاثیر صحبت های همتی بر بورس

۱۶ اسفند ماه سال گذشته به دنبال دستور وزیر امور اقتصادی و دارایی برای بازگشت دامنه نوسان بازار سرمایه به پنج درصد، رئیس کل بانک مرکزی در صفحه شخصی اینستاگرام خود تاکید کرد که بازار ارز ریسک بالایی برای سرمایه‌گذاری دارد. او درست در کنار این گفته از سرمایه‌گذاری در بورس حمایت کرد، اقبال به بازار سرمایه را نیک پنداشت و به ایجاد عمق بیشتر در آن ابراز امیدواری کرد.

شاخص کل بازار سرمایه در ساعات ابتدایی فردای آن روز، هفدهم اسفندماه با ریزش چهار هزار و ۲۰۰ واحدی همراه بود و در نهایت نیز با ادامه ریزش‌ها، افت پنج هزار و ۹۸۰ واحدی را به ثبت رساند.

همتی سوار بر موج بورسی اردیبهشت‌ماه

۱۲ اردیبهشت ماه امسال، در حالی که شاخص بورس با افزایش تقاضا از سوی فعالان این بازار با رشد قابل توجهی همراه شده بود، همتی بار دیگر با اشاره به اقبال مردم از بازار سرمایه، عرضه سهام شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و تکمیل سهم شناور شرکت‌های بورسی را از ضرورت‌های ایجاد تعادل در عرضه، تقاضا و عمق بخشیدن به بازار سرمایه خواند.

همچنین او خبر داد که در راستای اجرای ضوابط قانونی کاهش بنگاه‌داری بانک‌ها، بخشنامه‌ای را در خصوص ضرورت واگذاری سهام شرکت‌های وابسته به بانک‌ها در بورس صادر کرده است.

شاخص بورس شنبه ۱۳ اردیبهشت ماه امسال در ساعات اولیه معاملات با ۲۴ هزار واحد رشد، از مرز ۹۰۰ هزار واحد گذشت و بازدهی بی‌نظیر ۷۷ درصدی در سال ۹۹ را ثبت کرد.

۱۹ اردیبهشت ماه، رئیس کل بانک مرکزی در دیگر یادداشت اینستاگرامی خود دولت را دعوت به استفاده مفید از بورس کرد و شرایط بازار سرمایه را امکان خوبی برای تامین کسری بودجه و انتشار اوراق بدهی اعلام کرد.

شاخص کل بورس در پایان معاملات فردای آن روز با ۴۲ هزار و ۳۷۲ واحد رشد به عدد یک میلیون و ۲۰ هزار و ۲۹۵ واحد رسید که رکوردی جدید در بازار بورس تهران به شمار می‌آمد.

دو روز بعد یعنی ۲۱ اردیبهشت‌ماه در جلسه «نظام بانکی و جهش تولید» همتی با بیان اینکه اقبال خوبی به بازار سرمایه شده است و جا دارد که نقش بازار سرمایه در تامین مالی افزایش یابد، گفت: البته در بازار سرمایه مسئولان باید اقدامات احتیاطی لازم را در نظر بگیرند تا با مدیریت مناسب شاهد رشد مطمئن و منطقی باشیم.

شاخص بورس در پایان معاملات دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۹۹ با رشد ۱۱۵۶ واحدی، به یک میلیون و ۴۴ هزار واحد رسید.

امیدبخشی در دوران افول

سوم شهریور ماه این مقام مسئول با تایید خبر نزدیک شدن نرخ نیما به نرخ بازار، که بورس بازان در آن روزها روی آن مانور می‌دادند و حتی برخی این خبر را عامل تقویت برخی نمادها عنوان می‌کردند، سیگنالی رسمی به کسانی داد که دنبال تایید این اتفاق بودند.

به دنبال این، بورس در معاملات فردای آن روز با جریانی مثبت آغاز به کار کرد. البته گفته می‌شد حمایت و خرید حقوقی‌ها از بازار در روز گذشته آن نتیجه بخش بوده است.

همتی چند روز پیش از این نیز طی یادداشتی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی با تاکید بر این که اقبال مردم به بورس موضوع مهمی است، اعلام کرده بود که بانک مرکزی توسعه بازار سرمایه را در راستای اصلاح ساختاری اقتصاد و ثبات مالی می‌داند و از آن حمایت می‌کند.

او همچنین نوشت: شایسته است مالکان عمده سهام اعم از نهادهای دولتی، عمومی غیردولتی، بنگاه‌های خصوصی بزرگ و حتی شرکت‌های تابعه بانک‌ها که طی چند ماه گذشته به دلیل رشد قیمت سهامشان منتفع شده‌اند با رعایت ضوابط قانونی نقش بازارسازی را ایفا کنند و برای اطمینان دادن به سرمایه‌گذاران خرد در جهت نقدشوندگی بازار و محافظت در برابر نوسانات اقدام کنند.

در پی این گفته همتی در روز جمعه، بورس روز شنبه با خرید در چند نماد شاخص‌ساز با شاخص کل سبز همراه شد اما کلیات بازار همچنان منفی بود. بلافاصله از فردای آن روز نیز روند نزولی را با قدرت بیشتری پیش گرفت.

بعد از کنترل بازار ارز حالا نوبت به ساماندهی بورس رسیده است؟

ظاهرا با این که سخنان امیدبخش و وعده‌های همتی مسبوق به سابقه است اما به نظر می‌رسد تاثیر چندانی در بازگشت اعتماد مردم و روال بازارها نداشته است. فعالان بازارها دیگر به خوبی می‌دانند که او همان کسی است که بارها وعده کاهش یا ثبات بازار ارز را داده است اما همواره در نهایت لبخند بر لب افرادی نشسته که به وعده‌های او بی‌توجه بودند.

البته سهامداران هم در فضای مجازی واکنش‌ زیادی نسبت به توصیه و امیدبخشی همتی در روزهای ناامیدیشان نشان دادند و احتمال این که بازار سرمایه هم واکنشی شبیه بازار ارز به حرف‌های همتی نشان دهد را گوشزد کردند. آنها بارها به کنایه نوشتند: « همتی قیمت ارز را به خوبی را کنترل کرده و حالا نوبت سامان دادن به بازار سرمایه است.»

کارشناسان نیز با اشاره به حوزه مسئولیت‌های رئیس بانک مرکزی که به تعیین سیاست‌های پولی و بانکی محدود می‌شود، تاکید می‌کنند که نه‌تنها این نوع اظهارات همتی نمی‌تواند تاثیر مثبتی بر بازار سرمایه داشته باشد بلکه مداخله مقامات در حوزه‌هایی خارج از مسئولیت آنان و اختلاف آرای گاه به گاه آنان با هم، باعث سردرگمی در بازار و دامن زدن به مشکلات خواهد شد.