افزایش سقف وام ضروری بازنشستگان کشوری

وضعیت پرداخت وام ضروری بازنشستگان کشوری از سال ۱۳۹۳ تاکنون نشان می‌دهد که تعداد این تسهیلات از ۲۰۰ هزار فقره به ۴۰۰ هزار فقره و رقم آن نیز از ۲ میلیون تومان به ۱۰ میلیون تومان افزایش یافته است.

پیش از این دوره زمانی و در سال ۱۳۹۲، صندوق بازنشستگی کشوری مبلغ ۲ میلیون تومان وام کم بهره تنها به تعداد ۶۴ هزار نفر از بازنشستگان پرداخت کرد و مجموع وام پرداختی بین سال‌های ۱۳۷۷ تا ۱۳۹۲ نیز با اعتباری حدود ۴۳۰ میلیارد تومانی با ارقام ۳۰۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان در مجموع به بیش از ۴۰۵ هزار نفر از بازنشستگان تحت پوشش پرداخت شده بود.

اما از سال ۱۳۹۳ که سیاست توسعه تسهیلات ضروری، عدالت در پرداخت وام و فعال شدن منابع در اختیار بانک عامل برای بازنشستگان کشوری توسط مدیران وقت صندوق بازنشستگی کشوری در دستور کار قرار گرفت، ظرفیت، اعتبار و تعداد استفاده‌کنندگان از این تسهیلات با تحول جدی همراه شد.

براین اساس، در سال ۱۳۹۳ و با اجرای این سیاست، وام ضروری ۲ میلیون تومانی برای ۲۰۰ هزار نفر از بازنشستگان تحت پوشش در نظر گرفته شد که اعتبار ۴۰۰ میلیارد تومانی برای این سال نزدیک به کل اعتبار ۴۳۰ میلیارد تومانی بین سال‌های ۱۳۷۷ تا ۱۳۹۲ بوده است. در سال پس از آن یعنی ۱۳۹۴ نیز رقم این تسهیلات با اعتباری ۵۰۰ میلیارد تومانی برای ۲۵۰ هزار نفر پرداخت شد.

نگاهی به آمار وام ضروری، حاکی از آن است که رقم پرداختی این تسهیلات در سال ۱۳۹۵ با رشد ۵۰ درصدی و با اعتبار ۷۵۰ میلیارد تومان به رقم ۳ میلیون تومان رسید و برای ۲۵۰ هزار نفر ارائه شد. در این سال پرداخت وام ضروری برای نخستین بار به صورت ثبت نام اینترنتی متقاضیان در سایت صندوق بازنشستگی و انجام فرآیند قرعه کشی بین افراد متقاضی انجام شد که این ثبت نام اینترنتی عملا در سال‌های بعدی نیز ادامه یافت. در همین سال بیش از ۴۱۰ هزار نفر از بازنشستگان به صورت اینترنتی تقاضای دریافت وام خود را ثبت کردند که پس از قرعهکشی به صورت نوبت بندی شده ۲۵۰ هزار نفر مشمول دریافت وام شدند.

این روند سبب شد تا در سال ۱۳۹۶، بیش از ۶۲۳ هزار نفر برای ۳۰۰ هزار فقره تسهیلات ۴ میلیون تومانی از طریق سایت صندوق بازنشستگی ثبت نام کنند. از این تعداد بیشترین آمار ثبت درخواست وام ضروری، مربوط به استان های تهران با ۱۰۹ هزار و ۵۰۳ نفر، فارس با ۴۷ هزار و ۱۹۶ نفر، خراسان رضوی با ۴۶ هزار و ۳۹۵ نفر، اصفهان با ۴۲ هزار و ۳۱۳ نفر و مازندران با ۳۴ هزار و ۵۹۵ نفر می‌شد.

در سال ۱۳۹۷ با هماهنگی بانک صادرات ایران تسهیلات وام ضروری با اعتباری بالغ بر ۲۰۰۰ میلیارد تومان و با رشدی ۶۶ درصدی برای تعداد ۴۰۰ هزار نفر و به مبلغ ۵ میلیون تومان در نظر گرفته شد. از این سال به بعد، پرداخت این تسهیلات براساس اولویت و شاخصهایی چون عدم دریافت وام توسط متقاضی، میزان حقوق و سایر شرایط اجرایی شد. در این دوره که پرداخت آن از مهرماه ۱۳۹۷ آغاز شد تعداد متقاضیان مشمول در ۱۲ نوبت تقسیم بندی شدند و بانک عامل نیز هرماه براساس نوبت بندی انجام شده اقدام به پرداخت وام کرد. این نوبت‌ها عملا تا مهرماه سال بعد ادامه یافت.

در سال ۱۳۹۸ نیز روش ثبت نام اینترنتی، نوبت بندی و پرداخت براساس اولویت های تعیین شده ادامه یافت. در این سال پرداخت تسهیلات ضروری در قالب ۴۰۰ هزار فقره وام ۷ میلیون تومانی در قالب دو مرحله ۲۰۰ هزار فقرهای تقسیم بندی شد. ثبت نام اینترنتی مرحله اول در مهرماه ۹۸ برای ۲۰۰ هزار فقره انجام و پرداخت آن طی نیمه دوم سال ۱۳۹۸ تا فروردین ۱۳۹۹ انجام شد. ثبت نام مجدد برای ۲۰۰ هزار فقره دیگر نیز در اردیبهشت ماه ۱۳۹۹ انجام شد تا این تعداد وام باقیمانده برای نیمه نخست سال ۱۳۹۹ پرداخت شود.

این درحالی است که معاون توسعه مدیریت و منابع صندوق بازنشستگی کشوری در تیرماه امسال اعلام کرد: پیش از این قرار بود مرحله دوم وام ضروری بازنشستگان کشوری با رقم ۷میلیون تومان در ۷ نوبت برای ۲۰۰ هزار نفر از واجدین شرایط پرداخت شود، اما از نوبت چهارم به بعد و با توجه به درخواست بازنشستگان این تسهیلات به رقم ۱۰میلیون تومان افزایش یافت.

این تغییرات که در پی درخواست بازنشستگان برای افزایش سقف وام ضروری و متناسب شدن آن با تورم و نیاز این عزیزان اجرا شد، موجب تغییراتی در اعتبار تخصیص داده شده به این حوزه شد. به این ترتیب، تا پایان خردادماه ۷۵ هزار نفر همچنان وام ۷ میلیون تومانی دریافت کردند و مابقی تسهیلات با رقم ۱۰ میلیون تومان برای ۱۲۵ هزار نفر تعیین شد تا این تسهیلات تا آبان ۹۹ به مشمولان پرداخت شود. در مجموع اعتبار تسهیلات برای سال ۱۳۹۸ (دو دوره) بالغ بر سه هزار و ۱۷۵ میلیارد تومان است.

نگاهی کوتاه به این آمار، نشان می‌دهد که مجموع اعتبار وام پرداختی از سال ۷۷ تا ۹۲ حدود ۴۳۰ میلیارد تومان بوده که با افزایش ۱۷۶۶ درصدی به ۸ هزار و ۲۵ میلیارد تومان برای سال‌های ۹۳ تا ۹۸ رسیده است. همچنین اگر مجموع وام گیرندگان در سال‌های ۷۷ تا ۹۲ افزون بر ۴۰۵ هزار نفر بوده، در کل سال‌های ۹۳ تا ۹۸ حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر وام دریافت کردهاند. رقم وام ضروری نیز که در ابتدای سال ۹۳ مبلغ ۲ میلیون تومان تعیین شده بود با افزایش پنج برابری اکنون به ۱۰ میلیون تومان رسیده است و این مسیر همچنان برای امسال نیز ادامه دارد؛ چراکه وضعیت تسهیلات سال ۹۹ که سال پایانی دولت دوازدهم است، هنوز نهایی نشده است.