پشت پرده افزایش قیمت موبایل چیست؟

در حالی که متوسط نرخ دلار در سال ۱۳۹۸ در محدوده ۱۴ هزار تومان بود، نرخ هر دلار آمریکا در بازار آزاد تهران در روز پنجشنبه دهم مهر ماه به ۳۰ هزار و ۵۰ تومان رسید و بهای هر یورو ۳۵ هزار و ۲۰۰ تومان رقم خورد و این اتفاق در حالی رخ داده که رشد ۱۰۰ درصدی بهای دلار در مدت ۶ ماه به ثبت رسیده است.

این رکورد جدید در حالی رخ داد که نرخ دلار آمریکا در ۲۴ شهریور ماه در کانال ۲۷ هزار و ۱۰۰ تومان قرار داشت و صعود به رقم ۳۰ هزار تومانی دلار در کمتر از ۱۰ روز به وقوع پیوست.

در این میان یکی از بازارهایی که به سرعت با نوسان نرخ دلار تاثیر می‌پذیرد بازار گوشی‌های تلفن همراه است هر چند برخی از فعالان این صنف معتقدند؛ فروشندگان این بخش محصولات خود را با کمترین سود عرضه می‌کنند اما با این حال همچنان رونق چندانی در این صنف دیده نمی‌شود.

کارشناسان این حوزه، پاندمی کرونا، دلالی، کاهش عرضه موبایل در بازار، انبار کردن موبایل‌ها توسط واردکنندگان، نبود ارز کافی و افزایش قیمت ارز را از موضوعاتی مطرح می‌کنند که سبب افزایش قیمت موبایل در بازار و کاهش تقاضا شده است.

در این میان نوسانات نرخ ارز از مواردی است که باعث می‌شود فروشندگان و واردکنندگان قیمت گوشی را بالا ببرند. مساله مهم این است که افزایش قیمت دلار، قیمت گوشی را بالا می‌برد اما زمانی که با کاهش قیمت ارز مواجه می‌شویم، قیمت تلفن همراه تغییر نمی‌کند و بازار موبایل همواره در برابر ارزانی مقاومت می‌کند.

یکی از فعالان این بازار در خصوص تاثیر افزایش نرخ ارز بر بازار موبایل می‌گوید: با توجه به قیمت این روزهای دلار و سکه که سیر صعودی داشته است قیمت‌ها در بازار موبایل باز هم پتانسیل بالا رفتن دارند اما فروشندگان به دلیل عدم تقاضا در بازار فعلا جرات افزایش قیمت‌ها را ندارند ضمن آنکه برخی از مدل‌های موبایل دیگر جای افزایش قیمت هم ندارد و به اندازه کافی طی هفته‌های گذشته قیمت‌ها بالا رفته است.

رسولی با بیان اینکه رشد قیمت دلار در هفته‌های اخیر بهای انواع تلفن همراه را تحت تاثیر قرار داد و اکثرا روند صعودی داشتند، ادامه می‌دهد: قیمت‌ها در این مدت ناشی از افزایش قیمت ارز رشد داشتند و باید توجه داشت قیمت گوشی در بازار از قیمت ارز پایین‌تر و عقب‌تر از قیمت روز است. او با بیان اینکه برخی از فروشندگان برای جلب نظر مشتریان اقدام به تخفیف‌های ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومانی گوشی‌های خود می‌کنند، ادامه می‌دهد: در حال حاضر وضعیت به گونه‌ای است که میزان عرضه موبایل بیشتر از تقاضا در بازار شده و در حالی که نرخ دلار بالا رفته اما جو بازار به گونه‌ای است که فروشندگان با تخفیف محصولات را عرضه می‌کنند تا از بازار عقب نمانند.

این فروشنده موبایل در ادامه با اشاره به قیمت برخی از مدل‌ها می‌گوید: در حالی که گوشی پرفروش A۱۰s سامسونگ تا ۳ روز پیش ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان قیمت‌گذاری شده بود با وجود افزایش نرخ دلار الان ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان شده البته این موضوع در خصوص گوشی‌های اپل متفاوت‌تر است زیرا این گوشی‌ها همچنان با کوچک‌ترین تغییر قیمت در دلار افزایش قیمت ۲ تا ۳ میلیون تومانی دارند به عنوان مثال گوشی آیفون ۱۱ با ظرفیت ۱۲۸ گیگ با افزایش نرخ دلار ۵۰۰ هزار تومان بالا رفت و در حال حاضر ۳۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد، سامسونگ مدل note ۲۰ هم که حدود ۲۰ میلیون تومان به فروش می‌رسید با نوسانات ارزی ۲۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان معامله شد.

بر اساس این گزارش؛ به دلیل شیوع ویروس کرونا، تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها و نیاز دانش‌آموزان و دانشگاهیان به آموزش از راه دور، میزان تقاضای گوشی، تبلت و لپ‌تاپ در بازار افزایش یافت و قیمت‌ها نیز در این مدت رشد کردند.

با آغاز سال تحصیلی جدید و راه‌اندازی سیستم آموزش مجازی مدارس از طریق سامانه شاد و با توجه به شرایط اقتصادی و کوچک شدن سبد خانوارها مردم بیشتر به سمت خرید گوشی نو ارزان قیمت در بازار که قابلیت کار با آموزش‌های مجازی و سامانه شاد را داشته باشد می‌روند و گوشی‌های ۲ میلیون تا ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی را انتخاب می‌کنند. با توجه به این شرایط در حال حاضر اقبال مردم به سمت خرید گوشی‌های اقساطی، ارزان‌قیمت و کمتر از ۵ میلیون تومان بیشتر از قبل شده است. بر اساس آمارها در حال ‌حاضر ۷۰ تا ۷۵ درصد بازار متقاضی گوشی با قیمت ۲ تا نهایت ۵ میلیون تومان است، ۲۵ درصد هم گوشی‌های گران‌قیمت خریداری می‌کنند که البته گوشی‌های بالای ۳۰۰ دلاری سهم زیر ۱۰ درصدی از بازار موبایل کشور دارند و دیگر از گوشی‌های زیر دو میلیون تومان خبری نیست. اما افزایش قیمت گوشی عملا توانایی خرید را از اقشار عادی جامعه با سطح مالی پایین سلب کرده است.

خیلی از خانواده‌ها دنبال یک گوشی ارزان‌قیمت برای آموزش فرزندشان هستند و زمانی که پیدا نمی‌کنند فروشندگان به آنها خرید تبلت‌ها را توصیه می‌کنند که قیمت کمتری دارند. تبلت‌های چینی که می‌توان با قیمت دو میلیون تومان آنها را خریداری کرد البته کیفیت نرم‌افزاری و سخت‌افزاری این تبلت‌ها در اغلب مواقع برای آموزش کودکان و اینکه چندین ساعت در دسترس‌شان باشد مناسب نیست ضمن آنکه توان خرید مردم برای خرید کالای نو به قدری کاهش پیدا کرده و افزایش قیمت لپ‌تاپ و تبلت نیز به جایی رسیده که واردات لپ‌تاپ و تبلت دست دوم از کشورهای حاشیه ایران نیز در حال رخ دادن است.

موضوع مهم دیگر در خصوص وضعیت این روزهای بازار موبایل و سایر وسایل الکترونیک این است که اگر گمرک هم کار قانونی ترخیص را به موقع انجام دهد تا با توجه به شرایط موجود در سریع‌ترین زمان ممکن کالا ترخیص و به دست مصرف‌کننده برسد باید دید واردکننده بعد از ترخیص، کالا را وارد چرخه مصرف خواهد کرد یا خیر؟ متاسفانه هیچ نظارتی روی این موضوع وجود ندارد و به نظر می‌رسد فشارها بر مصرف‌کننده هر روز بیشتر می‌شود.