منظور از اوراق صکوک چیست؟

سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل  قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

همزمان با گسترش بازارهای مالی اسلامی، طیف وسیعی از ابزارهای مالی منطبق با قوانین و مقررات اسلامی نیز طراحی شد که یکی از رایج‌ترین آنها، صکوک (Sukuk) نام دارد. در واقع صکوک، جایگزین اوراق قرضه است.

اوراق صکوک عبارت است از گواهی‌هایی با ارزش اسمی یکسان که پس از اتمام عملیات پذیره‌نویسی، بیانگر پرداخت مبلغ اسمی مندرج در آن توسط خریدار به ناشر است و دارند آن، مالک یک یا مجموعه‌ای از دارایی‌ها، منافع حاصل از دارایی و یا ذینفع یک پروژه یا یک فعالیت سرمایه‌گذاری خاص می‌شود.

اساساً صکوک بر ۱۴ نوع تقسیم می شود که از بین آنها تنها استفاده از صکوک اجاره، سلم و استصناع و تا حدی صکوک مشارکت، مرابحه و مضاربه رایج است.در حال حاضر در ایران از صکوک اجاره برای تأمین مالی استفاده می شود و همچنین دستورالعمل صکوک مرابحه نیز در دستور کار سازمان بورس اوراق بهادار قرار گرفته است.

این نوع از اوراق واسط با واگذاری اوراق به مردم و جمع آوری وجوه، به وکالت از طرف آنها یک دارایی ثابت مشهود را از بانی (بنگاه) خریداری کرده سپس به همان بنگاه اجاره می دهد، به عبارت دیگر این نوع از اوراق مبتنی بر فروش و اجاره مجدد است.

در این روش شرکت ­های بزرگ می ­توانند با تاسیس یک شرکت دیگر، بخشی از دارایی خود را به شرکت دوم می ­فروشند و سپس خودشان این دارایی را از شرکت دوم اجاره (به شرط تملیک) می­ کنند.حال شرکت دوم بخشی از ملک خریداری شده را به صورت چندین سهم در قالب اوراق بهادار در بورس می فروشد.

سرمایه ­گذار با خرید اوراق صکوک، به نسبت میزان ارزش اوراق خود در مالکیت آن دارایی‌ها به صورت مشاع و نیز در اجاره بها شریک شده و در پایان مدت اجاره اصل و سود پول را دریافت می کند به گونه ای که  اجاره‌بهای دریافت شده سود وی محسوب می‌شود.

دارایی­ های قابل قبول مبنای صکوک اجاره:

- زمین

- ساختمان و تاسیسات

- ماشین آلات و تجهیزات

- وسایل حمل و نقل