ترکش تورمی دلار به چه کسانی خورد؟
گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد دهک‌های پایین جامعه کماکان بیشترین لمس تورم را در بخش مواد خوراکی دارند و دهک‌های بالایی تورم را در بخش غیر خوراکی و با شدت بالاتری حس می‌کنند.
مرکز آمار در اطلاعیه خود از رشد قیمت در مهرماه تورم ماهانه دهک‌های هزینه‌ای کشور را نیز اعلام کرد. بر این اساس مقایسه شاخص قیمت مهر ۹۹ با موقعیت مشابه سال قبل محاسبه می‌شود که بالاترین تورم در دهک دهم ۵۷.۱ درصد و پایین‌ترین آن مربوط به دهک اول با ۳۷.۲ درصد است.
دهک‌ها و مرکز ملی آمار
با توجه به اینکه جمعیت ایران از درآمد و هزینه‌های مختلفی برخوردار هستند این تعداد در ۱۰ طبقه جا داده شده است.مبنای این تقسیم بندی نیز بر اساس بودجه خانوار است که به صورت نمونه‌ای وضعیت درآمد و هزینه‌های خانوار را در قالب پرسشنامه استخراج می‌کنند. در واقع با تقسیم بندی آماری از مردم میزان هرینه‌های آنها پرسیده می‌شود. پس از جمع آوری اطلاعات، متری برای مرزبندی دهک‌ها محاسبه می‌شود.
مرکز آمار تغییرات شاخص قیمت مصرف‌کننده را اعلام می‌کند. رشد ماهانه شاخص‌های قیمت برابر با نرخ تورم ماهانه است. درصورتی که تغییرات شاخص قیمت مصرف‌کننده را نسبت به موقعیت مشابه در سال قبل مورد محاسبه قرار دهیم به نرخ تورم نقطه به نقطه دست خواهیم یافت. از آنجا که تورم همواره حافظه‌ای دراز مدت دارد مقایسه سالانه آن میتواند درک بهتری را از وضعیت تورمی کشور منعکس کند.
بر اساس اعداد مربوط به تورم در میان دهک‌های مختلف هزینه ای، فاصله تورمی دهک‌ها در این ماه به ۸.۱ درصد رسید که نسبت به ماه قبل ۶.۵ درصد (۱.۶ واحد درصد) افزایش داشته است. فاصله تورمی در گروه عمده خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات نسبت به ماه قبل ۱.۲ واحد درصد و در گروه عمده کالاهای غیر خوراکی و خدمات نسبت به ماه قبل ۲.۸ واحد درصد افزایش نشان می‌دهد.
گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد در بخش خورد و خوراک کماکان کم درآمد بیشترین فشار تورمی را تحمل می‌کنند اما در مجموع کالاهای خوراکی و غیر خوراکی بیشترین فشار تورمی به دهک دهم که بخش برخودار جامعه است وارد می‌شود.
مرکز آمار ایران در کنار شاخص قیمت مصرف کننده، اقدام به ارائه گزارش از لمس تورم در دهک‌های درآمدی می‌کند.
بر اساس اعداد مربوط به تورم در میان دهک‌های مختلف هزینه ای، فاصله تورمی دهک‌ها در این ماه به ۸.۱ درصد رسید که نسبت به ماه قبل ۶.۵ درصد (۱.۶ واحد درصد) افزایش داشته است. فاصله تورمی در گروه عمده خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات نسبت به ماه قبل ۱.۲ واحد درصد و در گروه عمده کالاهای غیر خوراکی و خدمات نسبت به ماه قبل ۲.۸ واحد درصد افزایش نشان می‌دهد.
فشار تورمی به دهک در بخش خوراکی
گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد دهک اول که کم درامدترین دهک درامدی هستند یا بواسطه درآمد اندک کمترین هزینه را در میان سایر دهک‌ها دارند در مهر ماه امسال ناچار شده‌اند اقلام خوراکی و آشامیدنی مورد نیاز خود را ۴۵ درصد گرانتر از سال قبل تهیه کنند. این میزان افزایش با توجه به اینکه دولت تلاش داشته کالاهای اساسی و ضروری را با تخصیص دلار بر مبنای نرخ ۴۲۰۰ تامین کند معنا دار است. این آمار نشان می‌دهد دهک‌های کم درآمد نتوانسته‌اند از مواهب واردات کالا با دلار ارزان قیمت به طور کامل بهره‌مند شوند.
گزارش مرکز آمار می‌گوید: فشار تورمی در بخش خوراکیها برای دهک ثروتمند جامعه حدود ۳۶ درصد بوده که نزدیک به ۱۰ واحد درصد کمتر از دهک پایینی جامعه است.
فشار تورمی به بخش غیر خوراکی
اما در بخش غیر خوراکی معادله کاملا معکوس است بیشترین فشار تورمی به دهک‌های بالایی جامعه وارد شده است و سهم فشار تورمی به دهک پایینی کمتر از ۳۰ درصد است.
در مجموع نیز تورمی که دهک‌های بالایی جامعه در مهرماه حس کرده‌اند نزدیک ۲۰ واحد درصد بیشتر از دهک پایینی جامعه بوده است.
تورم نقطه به نقطه دهک ها؛ بیشترین‌ها وکمترین ها
اما مقایسه آمار دهک‌ها با ماه مهر سال گذشته تصویر دقیق تری را از وضعیت تورمی و قدرت خرید دهک‌ها ارائه می‌دهد. بر این اساس شاخص قیمت مصرف‌کننده اشخاص در دهک دهم نسبت به مهر سال گذشته ۵۷.۱ درصد رشد داشته است.
به بیان دیگر بررسی نرخ تورم نقطه به نقطه خانوارهای کشور به تفکیک دهک‌ها نشان می‌دهد بالاترین نرخ تورم مربوط به دهک دهم و پایین‌ترین آن مربوط به دهک اول با میزانی معادل با ۳۷.۲ درصد بوده است.
تفاوت سبد و سرعت انتقال شوک ارزی
تحلیل گران دلیل فاصله تورمی میان دهک‌های مختلف را دو عامل عنوان می‌کنند. عامل اول سبد مصرفی دهک‌ها است. به طور طبیعی دهک‌های پایین جامعه عمدتا کالاهای ضروری و مواد خوراکی را مصرف می‌کنند. وزن این کالاها در سبد زندگی آنان بالا است در مقابل وزن کالاهای غیر خوراکی در دهک‌های بالایی بالای ۷۰ درصد است.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد در تکانه ارزی شوک قیمتی به این دهک بالایی جامعه به طور مستقیم وارد شده و در یک دوره سه ماه تخلیه می‌شود اما در دهک‌های پایینی این شوک آرام و پیوسته است و تخیله آن دو سال طول می‌کشد. بنابراین نوسان ارزی هنوز به طور کامل به دهک‌های پایین جامعه سرایت نکرده است.
بنابراین در وضعیت کنونی نوسان اخیر دلار ابتدا دهک دهم که برخودارترین بخش جامعه است را درگیر کرده اما به مرور آثار آن در سایر دهک‌های نیز تخلیه خواهد شد.
افزایش ۱۲.۵ درصدی تورم ثروتمندان
زمانی که نرخ تورم مهر ماه دهک‌ها را با همین متغیر در شهریور ماه مقایسه میکنیم مشاهده می‌شود نرخ تورم دهک دهم ۱۲.۵ واحددرصد افزایش یافته و نرخ تورم دهک نهم نسبت به شهریور ۹.۱ واحد درصد زیادتر شده است. این در حالیست که دهک‌های پایین تر رشد کمتری داشته و حدودا ۶ واحد درصد به نرخ تورم آنها در شهریور ماه افزوده شده است.
تجربه تورم ۵۷.۱ درصدی دهک دهم و ۴۷.۵ درصدی دهک نهم به این معناست که افزایش قیمت در سبدهای مصرفی طبقات ثروتمندتر جامعه بیشتر از طبقات کم درآمدتر احساس شده است
نکته قابل توجه در بررسی تورم نقطه به نقطه آن است که کمترین افزایش تورمی را نسبت به شهریور ماه دهک چهارم با رقمی معادل با ۵.۷ واحددرصد افزایش داشته است. به عبارت دیگر در ماه مهر طبقات متوسط در آمدی افزایش قیمت را هر چند زیاد ولی کمتر از بقیه طبقات درآمدی احساس کرده‌اند.
ارسال نظر