پاسخ گمرک به همتی درباره کالاهای رسوبی

بر اساس نامه‌ای که دیروز منتشر شد، عبدالناصر همتی خطاب به رئیس‌جمهوری نسبت به جلسه‌ اخیر گمرک و وزارت صمت برای ترخیص کالاهای رسوبی در گمرک که بانک مرکزی را به برخی اقدامات موظف می‌کرد، اعتراض کرد. همتی در این نامه اعلام کرده بود تصمیمات اخذ شده در این جلسه غیرعملیاتی و خلاف قوانین و مقررات جاری است و تاکید کرده بود که این تصمیمات موجب تشدید و پیچیدگی بیشتر مشکلات تجاری و ارزی کشور خواهد شد.

امروز نیز مهرداد جمال ارونقی، معاون فنی گمرک ایران در مکاتبه با مسئولان ارشد وزارت اقتصاد به اظهارات رئیس کل بانک مرکزی در ۸ بند پاسخ داده و اعلام کرده است که تمامی اقدامات صورت گرفته براساس مصوبات ستاد اقتصادی هماهنگی دولت بوده و رئیس‌جمهوری نیز در جریان آن قرار دارد، در عین حال که این مصوبه حذف‌کننده اختیارات یا کنترل بانک مرکزی بر جریان ارزی ترخیص کالا نیست.

ماجرا از این قرار است که کالاهای اساسی که با اعتبار صاحب کالا وارد بنادر کشور شده است، به هر دلیلی تامین ارز این کالاها با مشکل رو به رو شده و صاحب کالا حاضر نیست تنها با داشتن کد رهگیری بانک اقدام به ترخیص کالا کند چراکه هنوز تکلیف ارز واردات مشخص نیست. بر این اساس تنها ۲۰ هزار تن کالای در آستانه فساد از ۳.۵ میلیون تن کالای اساسی ترخیص شد. در واقع با اعلامیه تامین ارز و تعهد پرداخت در سه ماه آتی است که صاحب کالا اقدام به ترخیص می‌کند. همانطور که اشاره شد بانک مرکزی بعد از مصوبه و مجوز شورای امنیت ملی اقدام به تامین ارز ۷۵۰ میلیون یورویی برای کالاهای اساسی وارد شده به صورت اعتباری با اعلامیه تامین ارز می‌کند.

این مقام مسئول تاکید دارد، مقرر گردید درخصوص این رویه (واردات در مقابل صادرات) به جهت حساسیت موضوع، کمافی السابق کد رهگیری بانک جهت ترخیص کالا مطالبه گردد، لیکن به بانک مرکزی اعلام گردد تا در صدور کدرهگیری مربوطه تسریع نماید.

وی معتقد است، صدور کد رهگیری توسط بانک‌های عامل و نه بانک مرکزی امری بدیهی بوده اما منظور از الزام به صدور کد رهگیری توسط بانک مرکزی، الزام تمامی مراجع تحت مدیریت آن مرجع از جمله بانک‌های عامل می‌باشد؛ همان گونه که علیرغم تصریح در تصمیمات ستاد هماهنگی اقتصادی دولت به ترخیص کالاهای موجود در بنادر و گمرکات کشور توسط گمرک ایران، این مرجع وظیفۀ تفویض و نظارت بر حسن اجرای تصمیمات ابلاغی را داشته و فرآیند انجام تشریفات گمرکی و ترخیص کالا توسط گمرکات اجرایی کشور صورت می‌پذیرد.

ارونقی می‌گوید، پس از گذشت مدت زمان چند هفته یا چند ماه، صاحبان کالاهایی که در صف تخصیص یا تأمین ارز بوده‌اند موفق به دریافت کد رهگیری بانک شده و کالاهای خود را از گمرک ترخیص کرده‌اند یا درحال ترخیص هستند و این موضوع مصوبات بالا دستی برای تسریع در ترخیص کالا را کم اثر کرده است. در واقع به همین دلیل و در ادامه روند فعلی شاهد تداوم کمبود کالا در کشور هستیم.