وضعیت سهام فولادی بعد از تصمیم جدید دولت
«شیوه‌نامه ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد» که اخیرا از سوی معاون اقتصادی رئیس‌جمهور ابلاغ شده، یکی از مهم‌ترین گام‌های اصلاحی در مدیریت زنجیره آهن و فولاد محسوب می‌شود.
دولت با این اعمال این شیوه‌نامه‌ای امیدوار است ضمن کاهش رانت در زنجیره و شفافیت بخشیدن به معاملات، راه را برای توسعه متوازن آهن و فولاد هموار سازد. این شیوه‌نامه با استقبال فعالان زنجیره در بالادست و پایین‌دست همراه بوده اما فولادسازان به عنوان حلقه میانی، انتقاداتی به آن داشتند.
در همین راستا روز چهارشنبه جلسه‌ای با حضور تشکل‌های تخصصی و مقامات دولتی به میزبانی محمد نهاوندیان معاون اقتصادی رئیس‌جمهوری برگزار شد تا موارد مختلف آن بررسی شود. جلسه‌ای که نتیجه آن اجرای پرقدرت شیوه‌نامه بود. در همین خصوص سعید عسکرزاده دبیر انجمن سنگ‌آهن ناگفته‌هایی را از این جلسه مطرح کرده است.
در جلسه معاونت اقتصادی رئیس‌جمهوری چه مواردی مطرح شد؟ آیا قرار شد که شیوه نامه مربوط به عرضه و تقاضای زنجیره فولاد تغییر کند؟
در جلسه روز چهارشنبه که با حضور عالی‌ترین مقامات اقتصادی دولت تشکیل شد، ابتدا دغدغه‌ها و نظرات مختلف مطرح شد و چون کلیه عوامل موثر در تدوین و ابلاغ این شیوه‌نامه حضور داشتند، توضیحات مبسوطی داده شد و سپس بند به بند شیوه نامه قرائت و مورد کنکاش قرار گرفت. در این جلسه تا ماده ۸ بررسی شد و بنا به نظر ستاد ملی مبارزه با کرونا مقرر شد بقیه موارد در جلسه بعدی بررسی شود. درخصوص بخش دوم سوال باید عرض کنم که خیر. اولا کلیات شیوه‌نامه مورد قبول و تایید بود و ثانیا در خصوص روش‌های اجرایی مواردی مطرح شد که قرار شد وزارت صنعت، معدن و تجارت در هنگام اجرا ملاحظات لازم را داشته باشند. اما هیچ موردی که به اصل شیوه‌نامه خدشه وارد کند نبود. البته قرار شد چنانچه موارد مهمی باشد در اصلاحیه‌های بعدی لحاظ شود، ولی شیوه‌نامه قطعا به همین شکل اجرایی خواهد شد.
جلسه به مدیریت نهاوندیان معاون اقتصادی رئیس‌جمهوری و شیرکوند معاون جهانگیری، معاونان مرتبط و مشاور محترم وزیر صنعت، معدن و تجارت، نمایندگان تشکل‌های زنجیره، نماینده پارلمان بخش خصوصی و رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار ایران، مدیرعامل بورس کالا، مدیران عامل بنگاههای فولادساز بزرگ و به طور کلی نمایندگان تمام ذینفعان برگزار شد.
موارد حاشیه‌ای زیادی در چند روز اخیر درباره این شیوه‌نامه مطرح شده بود. آیا در این جلسه پاسخی به این موارد داده شد؟
بله در فضای مجازی مواردی مطرح شده بود که باید پاسخ داده می‌شد و به نظرم به همین جهت با توجه به سابقه نهاوندیان در توجه به این موارد جلسه تشکیل شد. مثلا بحث کاهش احتمالی صادرات که توضیح مفصل داده شد و مشخص شد دولت نه تنها به دنبال کاهش صادرات نیست بلکه به دنبال صادرات همراه با توسعه فرآیند تولید است و به همین سبب به دنبال صادرات مواد با ارزش افزوده بالاتر است.
آیا این با سیاست‌های شما در تناقض نیست؟
خیر، ما به دنبال شفافیت در معاملات، بازگشت عدالت به زنجیره، حذف رانت و فساد در کل زنجیره هستیم که قطعا شیوه‌نامه به این موضوع کمک می‌کند و کماکان آن را مثبت ارزیابی می‌کنیم. در بحث صادرات بالادست البته اگر شیوه‌نامه به درستی اجرا شود، بر اساس مندرجات ماده ۳۷ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر مازاد عرضه در بورس در هر مرحله‌ای امکان صادرات بدون وضع عوارض صادراتی خواهد داشت. مضاف بر اینکه با تدبیر وزارت صنعت، معدن و تجارت کالاهایی که امکان مصرف در داخل ندارند و قبلا بر اساس پیشنهاد ما توسط معاونت امور معادن و صنایع معدنی وزارتخانه احصاء شده است، ممنوعیت و محدودیت صادراتی نخواهد داشت و مطابق قانون فوق‌الذکر و بر اساس ماده ۱۳ این شیوه‌نامه قاعدتا باید عوارض صادراتی آن نیز برداشته شود. بنابراین حدس می‌زنیم صنایع بالادستی نیز درحدی که بتوانند ارز مورد نیاز برای تامین قطعات و ماشین‌آلات خود را فراهم کنند، امکان صادرات خواهند داشت ولی این میزان با برآورد ما و مطابق ظرفیت‌های موجود کشور بیش از ده درصد در بالادست نخواهد بود.
شما قبلا هم حمایت خودتان را از شیوه‌نامه اعلام کرده‌اید. فکر می‌کنید با بررسی انجام شده و مواردی که در جلسه بعدی مطرح می‌شود، مشکلات زنجیره به طور کامل مرتفع خواهد شد؟
قطعا آنچه اکنون اتفاق خواهد افتاد از نابسامانی قبل بهتر خواهد بود. اما توجه داشته باشیم که موفقیت این شیوه‌نامه به دو عامل مهم بستگی دارد. یکی اجرای کامل آن که بسته به اراده وزارت صنعت، معدن و تجارت دارد و دوم مشورت دائم با تشکل‌ها برای اخذ بازخوردهای مناسب.
بعضا از طرف وزارت صمت نقل قول می‌شود که شیوه‌نامه قرار نیست در مورد کنسانتره، گندله و آهن اسفنجی اجرایی شود. نظر شما چیست؟
نقطه قوت این شیوه‌نامه جامع‌الشمول بودن آن است. نقطه قوت را بگیرید، طرح شکست می‌خورد و مطمئنم در این صورت نمایندگان مجلس شورای اسلامی ورود خواهند کرد. البته این مواردی که مطرح می‌شود استراتژی کلی وزارت صمت نیست. برخی مدیران میانی ممکن است مواردی مطرح کنند که فکر می‌کنم عزم وزیر جدی‌تر از نظر این دوستان باشد.
برخی قرمز شدن نماد فولادی‌ها را ناشی از مطرح شدن شیوه‌نامه می‌دانند. به نظر شما این شیوه‌نامه در سقوط سهام موثر است؟
مطلق نمی‌توان نظر داد ولی قاعدتا خیر. قرمز شدن نماد عموما دو عامل دارد. یکی ایجاد صف فروش مدیریت شده و دیگری جو روانی. در خصوص موضوع اول خوشبختانه قوه قضاییه ورود کرده و اخلالگران نظام مالی را که با توجه به شفافیت بورس، خیلی نیاز به بررسی ندارد شناسایی کرده است و تکرار آن را بعید می‌دانم. در مورد دوم نیز نتایج مطلوب اجرای شیوه‌نامه به شدت از اثرات روانی خواهد کاست.
به هرحال وقتی فضای شفاف و عاری از رانت ایجاد می‌کنید و یا دست واسطه‌ها را کوتاه می‌نمایید، آنها هم بیکار نخواهند نشست ولی در این خصوص باید به تدبیر سیستم قضایی کشور و هماهنگی قوا امید داشته باشیم.
مدل طراحی شده فعلی، به صورتی است که از تولید تا مصرف اعم از اینکه B۲B یا در انتها B۲C باشد قابل رصد کردن و کاملا شفاف است و این نقطه قوت آن است.
ارسال نظر