چک‌های جدید فعلا به بازار نمی‌آیند

با فراهم شدن مقدمات قانون جدید چک و اجرای تدریجی آن، گام‌های جدی در این زمینه برداشته شده است و در حالی که پیش از این بانک مرکزی اعلام کرده بود، چک‌های جدید از امروز وارد بازار می‌شوند، با توجه به آماده نبودن سامانه صیاد و ثبت اختیاری چک در این سامانه، فعلا چک‌ها تا زمان اجباری شدن ثبت در سامانه صیاد توزیع نمی‌شوند.

همچنین، این بانک اطلاع داده است که زمان عرضه چک‌های با ظاهر و مندرجات جدید را در آینده اعلام خواهد کرد.

دراین راستا لازم است تا نگاهی به ویژگی‌های چک‌های جدید بیاندازیم که براساس ضوابط آن صدور برگه چک‌های جدید در وجه حامل ممنوع بوده و لازم است تمام صادرکنندگان چک، چک‌های جدید را صرفاً در وجه گیرنده مشخص (شخص حقیقی/حقوقی) ‌صادر کنند و گیرندگان چک نیز از پذیرش چک‌های مذکور در وجه حامل خودداری کنند.

همچنین، صادرکننده چک مجاز به صدور چک به تاریخ بعد از تاریخ اعتبار چک (تاریخ قید شده در عبارت موصوف) نبوده و گیرندگان آن نیز ملزم به کنترل تاریخ‌های یادشده خواهند بود.

امکان ثبت و انتقال چک‌های جدید در سامانه صیاد

علاوه براین، چک‌های جدید قابلیت ثبت در سامانه صیاد را خواهند داشت و صادرکنندگان چک می‌توانند از طریق درگاه‌های بانکی و یا برنامه‌های موبایلی فعال در حوزه پرداخت کشور، اطلاعات ذی‌نفع به اضافه مبلغ و تاریخ چک را در سامانه صیاد ثبت کنند. همچنین گیرندگان چک‌های جدید نیز می‌توانند به طرق ذکر شده با استعلام وضعیت چک ثبت شده برای ایشان، مراتب تایید دریافت چک را به سامانه صیاد اعلام کنند.

در قانون جدید، انتقال چک‌های جدید نیز در سامانه صیاد میسر شده، چنانچه گیرنده چک پس از تایید اطلاعات آن متمایل به انتقال چک به شخص دیگری (شخص ثالث) باشد، این امکان در سامانه یاد شده با ثبت مشخصات ذینفع جدید (ثبت شناسه‌/کدملی وی) ‌برای وی فراهم است.

محدودیت‌های قانون جدید برای چک‌های برگشتی

از جمله محدودیت‌هایی که در این قانون صورت گرفته است مربوط به چک‌های برگشتی است و در این راستا، ابتدا تمام حساب‌ها و کارت‌های بانکی صاحب چک برگشتی مسدود می‌شود و از آنجا که چک‌ها طبق حساب‌های جاری صادر می‌شود در صورت خالی بودن این حساب، مبلغ چک از سایر حساب‌های فرد برداشته می‌شود.

لازم به ذکر است که طبق اعلام مسئولان بانک مرکزی، این محدودیت‌ها در دو فاز عملیاتی خواهد شد.

ممنوعیت صدور چک در وجه حامل

مشتریان باید به این نکته توجه داشته باشند که ثبت در سامانه صیاد پشت‌نویسی چک را بی‌نیاز می‌کند. در پشت‌نویسی چک حتما باید شماره ملی و نام و نام خانوادگی ثبت شود اما در سامانه صیاد نیاز به چنین کاری نیست.

از سوی دیگر، دسته چک‌های جدید با مدت اعتبار حداکثر سه ‌سال از زمان دریافت چک و با درج شناسه یکتا و با قابلیت ثبت در سامانه صیاد منتشر می‌شوند و دسته‌چک‌های فعلی در دست مردم به روال سابق کارسازی شده و نیازمند ثبت در سامانه صیاد نیست.

همچنین، از دیگر ویژگی‌های چک‌های جدید را می‌توان تسهیل پیگیری قضایی صدور چک و رفع محرومیت برای بنگاه‌های اقتصادی تا یکسال را نام برد.

در این بین، لازم است گفته شود از آنجا که ثبت چک در سامانه صیاد به دلیل عدم فرهنگ‌سازی و آماده نبودن به تعویق افتاد، احتمالا توزیع دسته چک‌های جدید هم به تعویق بیفتد، زیرا توزیع دسته چک‌های جدید ثبت در سامانه صیاد را اجباری می‌کند اما فعلا این ثبت اختیاری است.