صنعت سودآوری که زمین گیر شد

چرا کشور ما در زمینه تولید عینک، مطرح نیست؟ یکی از معدود تولیدکنندگان این کالای مهم در گفتگو با ما از یکی از مهمترین موانعی که جلوی توسعه این صنعت را می‌گیرد سخن گفت. با گسترش‌نیوز همراه باشید.

تولید عینک، سودآور و مقرون به صرفه

محمد جامشیر گفت: «این موضوع را به یک دغدغه عمومی تبدیل کنیم. واقعا وقت آن است که همه از خود بپرسیم که چرا کشور ما در صنعت تولید عینک تقریباً هیچ حرفی برای گفتن ندارد؟ باید سوال کرد که کدام غفلت‌ها و کمبودها باعث شده است که بازار ۸۰ میلیونی این محصول مهم، نصیب خارجی‌ها و به خصوص چینی‌ها شود؟ دلیل هرچه که باشد به سودآور نبودن مربوط نمی‌شود. آمارهای غیررسمی می‌گوید که سالانه حدود ۲۰ میلیون فریم و ۳۰ میلیون جفت عدسی وارد ایران می‌شود؛ و عمدتاً از نوع بی‌کیفیت چینی! محاسبات بنده نشان می‌دهد که با یک بازار ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون دلاری سروکار داریم. این برآورد حداقلی است. پس به هیچ عنوان نمی‌توان گفت که فضا برای تولید و سرمایه‌گذاری فراهم نیست. سودآوری برای تولیدکننده و سرمایه‌گذار، شرط مهم پا گرفتن هر کسب‌وکار تولیدی و خدماتی است اما صنعت تولید عینک مرغوب و باکیفیت یک بعد اقتصادی دیگر دارد که مستقیماً با سلامت شهروندان در ارتباط است: فرهنگ مراقبت از چشم و بینایی ما چندان تکامل نیافته و این معضل بزرگ، هزینه بسیاری به خانواده‌ّها و سیستم درمانی ما تحمیل می‌کند».

صنعت بدون توسعه کوتوله می‌ماند

وی افزد: «هر چه از فواید و محسنات این صنعت بگویم کم گفته‌ام اما چه فایده که تجربه شخصی من نشان می‌دهد بنا به یک‌سری دلایل پر راز و رمز، انگار قرار نیست تولید جدی عینک در مملکت ما پا بگیرد. سال‌های سال در بازار اروپا تولیدکننده و تاجر عینک بوده‌ام. تصور می‌کردم که چون دانش و تجربه لازم را در اختیار دارم می‌توانم حرکتی بنیادی و اساسی را شروع کنم. با صرف سرمایه شخصی و هزینه‌های بسیار، کارخانه‌ را راه انداختم که به قول معروف صفر تا صد کار در کشور انجام شود اما در توسعه بیشتر کار با مشکلات اساسی مواجه شدم. ضعف تولید در مملکت ما می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد اما من به اتکای تجربه خود تاثیر یکی از این موضوعات را بسیار زیاد می‌دانم.

جامشیر ادامه داد: «فکر می‌کنم که هیچ صنعتی بدون توسعه نمی‌تواند به موفقیت واقعی برسد. ممکن است بتوانید آغاز خوبی داشته باشید، درصد خوبی از بازار را به خود اختصاص دهید اما اگر نتوانید کار را توسعه دهید در حد یک کارگاه کوچک محلی خواهید ماند و به بزرگ بازار داخل و خارج تبدیل نمی‌شوید. و رکن اول توسعه، داشتن منابع و بنیه مالی است. سرمایه اولیه هرچقدر باشد در مرحله توسعه با کمبود منابع روبرو می‌شوید. من می‌گویم که تولید پایدار، صادرات‌محور و ارزآور بدون نظام بانکی همراه، چابک و هوشمند اساسا ممکن نیست».

وی اظهار کرد: «همه جای دنیا این بانک‌ها و موسسات اعتباری هستند که منابع لازم برای توسعه بیشتر و بیشتر تولید و کسب و کار را فراهم می‌کنند. تولیدکننده، فعالیت موجه و مقرون به صرفه اقتصادی را شروع می‌کند، محصول یا خدمت خود را به بازار عرضه می‌کند و به قول معروف خودی می‌نماید و توانایی‌اش را اثبات می‌کند. اینجاست که سیستم بانکی و مالی وارد عمل می‌شود و به پشتوانه موفقیت اولیه فعال اقتصادی از او پشتیبانی می‌کند. متاسفانه سیستم بانکی ما، یاری‌کننده و تسهیل‌گر نیست. من می‌گویم که راه توسعه تولید از اصلاح نظام بانکی و رویه‌های آن می‌گذرد. اگر چنین نشود تعداد زیادی از تولیدکنندگان مستعد نمی‌توانند در برابر طوفان‌های اقتصادی که در کشور ما اصلا کم نیستند مقاومت کنند، بمانند، بزرگ شوند و با شرکت های بزرگ رقابت کند. به نظر من وقت آن است که به کارنامه نظام بانکی نگاهی جدی بیندازیم و بررسی کنیم که این سیستم تا چه به تولیدکنندگان واقعی و آینده‌ دار کمک کرده است؟».