جراحی عظیم در طبقه بندی یارانه

بر اساس مصوبه کمیسوین تلفیق بودجه مجلس، سال آینده بعد ازحذف ارز ۴۲۰۰ تومانی نهاده‌های دامی قرار است ۷۰ هزار میلیارد تومان به منابع هدفمندی یارانه ها و پرداخت یارانه نقدی افزوده شود.

پیش از این با پیش بینی حذف کامل ارز ترجیحی قرار بود که ۱۰۰ هزار میلیارد تومان به تبصره ۱۴ برود اما در نهایت مقرر شد رقمی در حدود ۳۳ هزار میلیارد تومان بابت ادامه روند فعلی واردات دارو و تجهیزات پزشکی لحاظ شود.

نکته جالب توجه اینکه دولت هم اکنون با سرجمع یارانه نقدی و معیشتی سالیانه ۷۰ هزار میلیارد تومان به صورت نقدی بین اقشار مختلف توزیع میکند حالا بامصوبه کمیسیون تلفیق این رقم دو برابر خواهد شد. از طرف دیگر با توجه به اینکه این ۷۰ هزار میلیارد تومان احتمالا جوابگوی افزایش قیمت اقلامی که به صورت مستقیم به واردات خوراک دام وابسته هستند نیست مجلس مدل پرداخت یارانه را نیز تغییر داده و عملا شاهد روش پرداخت یارانه به صورت یکپارچه اما پلکانی هستیم.

بر این اساس سال اینده در ۴ پله یارانه یکپارچه پرداخت خواهد شد. در سال آتی ۱۰ میلیون نفر یارانه نقدی ماهیانه ۲۶۷ هزار تومانی دریافت می‌کنند، در پله دوم ۲۵ میلیون نفر ماهیانه ۱۸۳ هزار تومان یارانه دریافت خواهند کرد. بر این اساس، ۲۳ میلیون نفر ماهیانه ۱۳۶ هزار تومان و ۲۰ میلیون نفر نیز ۹۱ هزار تومان یارانه نقدی دریافت می‌کنند. گفتنی است، هرچند عقیده کمیسیون تلفیق بودجه این بود که دهک بالای درآمدی باید از صف دریافت یارانه حذف شوند اما دولت زیر بار اجرای آن نرفته است.

در ادامه ذکر سه نکته بسیار ضروری است و از همین جهت نمایندگان مجلس در زمان تایید مصوبه کمیسیون تلفیق باید به آن توجه داشته باشند.

با حذف ارز ترجیحی افزایش قیمت مرغ و گوشت گاو قطعی است حالا اینکه این اقلام قرار است افزایش قیمت جند صد درصدی را شاهد باشند به عملکرد دولتی بستگی دارد که شاید انگیزه کافی در ماههای پایانی عملکرد خود برای نظارت بر بازار نداشته باشد. از سوی دیگر بایستی به افزایش احتمالی قیمت لبنیات نیز توجه کرد که مجموع این افزایش قیمت ها بعید است که با یارانه نقدی جدید جبران شود. البته باید به این نکته دقت کرد که نباید یارانه های قبلی (معیشتی و نقدی ) را با ارقام جدید تلفیق کرد چرا که همین یارانه جدید باید تکافوی افزایش شدید هزینه تهیه مرغ لبنیات و... را داشته باشد.

نکته دوم اینکه با توجه به رقم ناچیز ریالی ناشی از حذف ارز دولت کمیسیون تلفیق یک ایده جدید را پیاده کرده و پلکانهای تازه برای دریافت یارانه خلق کرده است. بر این اساس مردم در ۴ گروه، ۲۶۷ هزار تومانی، ۱۸۳ هزار تومانی، ۱۳۶ هزار تومانی و ۹۱ هزار تومانی یارانه دریافت میکنند. با این تغییر شیوه پرداخت یارانه عملا اثرات ریالی خذف ارز دولتی در یارانه های گذشته یعنی یارانه ۴۵ هزار تومانی و یارانه معیشتی که پرداخت آن از سال قبل آغاز شد پنهان شده و نمود مشخصی ندارد.

نکته سوم اینکه در همین سال گذشته و بعد از اینکه مقرر شد به ۶۰ میلیون نفر یارانه معیشتی پرداخت شود بسیاری از مردم در سراسر کشور نسبت به شناسایی غیر دقیق وزارت رفاه اعتراض داشته و حتی برخی از اعضای تلفیق که امروز حامی پرداخت یارانه نقدی هستند این موضوع را تصدیق کرده بودند. حالا چه شده است که نمایندگان این قدر راحت به سیستم شناسایی اقشار پایین دست توسط وزارت رفاه اطمینان پیدا کرده و چنین جراحی عظیمی در حوزه طبقه بندی یارانه بگیران،‌ آن هم در سال پایانی دولت مستقر را کلید زده اند.