بدعهدی بانک مرکزی در قبال واردکنندگان تجهیزات پزشکی

ابوالفتح صانعی گفت: خوشبختانه با درایت، تلاش، پیگیری مستمر و تمرکز وزیر بهداشت کارگروه ویژه تحت مدیریتش که برای پیگیری این موضوع فعالیت می‌کرد، منابع مصرفی یک میلیارد و سیصد میلیون دلار شناسایی کردند.

وی گفت: تاجر براساس تشریفات قانونی ارزی را دریافت می‌کند، که در یک بازده زمانی معینی باید کالا مربوط به آن ارز را وارد، ترخیص و رفع تعهد کند. در این مسیر هم باید مستندات قانونی به وزارت بهداشت، بانک مرکزی، بانک عامل و گمرک ارائه دهد؛ چنانچه این مستندات دچار بی‌نظمی، نقصان، تاخیر و ناهماهنگی باشد، روند رفع تعهد به تاخیر می‌افتد. در ضمن گاه، عدم یکپارچگی سامانه نیز مشکل ساز می‌شود.

صانعی تاکید کرد: به همین دلیل محل مصرف این یک میلیارد و سیصد میلیون دلار صرفا به دلیل فقدان مستندات کافی و یا بی‌نظمی در مستندات سیستم اداری، مشخص نبود. مثلا برخی بازرگانان رفع تعهد کرده بودند، اما رفع تعهد آنها گزارش نشده بود یا فرآیند رفع تعهد طولانی شده بود و در ظاهر، محل مصرف نامشخص بود. حتی برخی کالاها به دلیل تحریم با تاخیر وارد شد و در لیست نامشخص‌ها رفته بود. اما امروز خوشبختانه با درایت و تمرکز وزیر بهداشت کارگروه ویژه منتخب وی، منابع مصرفی یک میلیارد و سیصد میلیون دلار را شناسایی کردند.

 سامانه جامع تجارت برخلاف اسمش یکپارچه نیست

صانعی با انتقاد از بی‌نظمی در سیستم تجاری کشور گفت: ما یک سیستم یکپارچه‌ای نداریم. یکی ارز می‌دهد، یکی نظارت می‌کند، یکی به بانک نامه می‌دهد و هیچ کدام هم با یکدیگر در ارتباط نیستند.

وی افزود: ظاهرا ما سامانه جامع تجارت را داریم، ولی واقعیت این است که این سامانه جامع و یکپارچه، آنگونه که انتظار می‌رفت، به خوبی عمل نمی‌کند. برای همین وزارت صمت هر از چندی یک دفعه و بدون هماهنگی با وزارت بهداشت، گروه کالایی یک کالا را عوض می‌کند.

نائب رئیس فدراسیون واردات ایران تاکید کرد: وقتی گروه کالایی تغییر می‌کند، ثبت سفارش‌های قبلی باطل می‌شود. براساس ثبت سفارش اولیه، ظاهرا به شما ارزی تخصیص داده شده ولی در عمل اینطور نیست. یا بانک مرکزی یک دفعه بدون هماهنگی، زمان رفع تعهد ارزی را تغییر می‌دهد. مثلا حدود دو ماه پیش در آخرین بخشنامه خود زمان رفع تعهد را از ۸ ماه به ۶ ماه تغییر داد. این تغییرات ناگهانی و بدون برنامه، شاید ظاهرا برای سیستم مشکلی ایجاد نکند، ولی در عمل دردسر به همراه دارد. چون با این تغییرات، فعالان اقتصادی شناسنامه‌دار به‌تدریج ریزش می‌کنند که این اصلا به مصلحت سیستم تجارت خارجی کشور نیست.

رئیس اتحادیه بازرگانان تجهیزات و ملزومات پزشکی ایران اظهار کرد: در مورد سامانه تیتک TTAC هم باید بگویم این سامانه متناسب با تجهیزات پزشکی طراحی نشده است. سامانه تیتک برای مدیریت واردات دارو بین وزارت بهداشت و بانک مرکزی شکل گرفت. ما خواهان تغییرات متناسب با روند فعالیت تجهیزات پزشکی بودیم. اما صرفا بخشی از تغییرات پذیرفته و اعمال شد.

صانعی گفت: الان به دلیل اینکه کماکان تیتک انطباق کاملی با روند فعالیت تجار تجهیزات پزشکی ندارد، دایم ما را با مشکل مواجه می‌کند. در این بین اگر مورد خاصی هم پیش بیاید، مدیرکل مربوطه نمی‌تواند مشکل را حل کند. همیشه اطلاعاتش با تاخیر ثبت می‌شود. همین تاخیر به نام عدم رفع تعهد ثبت می‌شود. یک زمانی وزارت بهداشت واردات یک کالایی را از اولویت خارج می‌کند ولی سامانه به شما اجازه ویرایش نمی‌دهد. در عمل به دلیل خارج شدن کالا از اولویت، ارز تخصیصی از وزارت بهداشت به بانک مرکزی بر می‌گردد ولی در سیستم تا مدت‌ها شما دریافت‌کننده ارز تلقی می‌شوید و حتی باید برای ارزی که دریافت نکردید، پاسخ دهید.

    دوره رفع تعهد بازرگانان تجهیزات پزشکی باید ۱۱ ماه باشد

رئیس اتحادیه بازرگانان تجهیزات و ملزومات پزشکی ایران گفت: درحال‌حاضر زمان تعیین شده برای رفع تعهد واردکنندگان تجهیزات پزش شش ماه است اما این دوره‌ای است برای زمان جنگ اقتصادی که تحت فشار هستیم مناسب نیست برای زمان صلح مناسب است. به همین دلیل ما بارها و بارها با بانک مرکزی مکاتبه کردیم و اعلام کردیم این دوره باید برای تجهیزات پزشکی ۱۱ ماهه شود. ولی بانک قبول نکرده است.

نائب رئیس فدراسیون واردات ایران افزود: امروز روند نقل و انتقال پول حدود ۴ ماهه است. به دلیل تحریم، پول مستقیم به حساب ذی نفع خارجی نمی‌رود؛ پول در بانک و صرافی چند کشور می‌چرخد تا به‌دست ذی‌نفع نهایی برسد. همین پول گاهی هم از طریق بانک عامل به حساب طرف خارجی می‌رود ولی بعد از مدتی برگشت می‌خورد و دوباره این فرآیند تکرار می‌شود تا در نهایت پول به حساب ذی‌نفع خارجی بنشیند.

صانعی ادامه داد: از طرفی تجهیزات پزشکی جزو محصولاتی است که تولیدکنندگان براساس سفارش کشورهای متقاضی تولید می‌کنند؛ برای همین فرآیند سفارش تا ساخت نیز حدود ۳ الی ۴ ماه است. زمان حمل کالا نیز به دلیل تحریم طولانی تر شده است. به همین دلیل معتقدیم ۱۱ماه زمانی مناسبی است برای رفع تهعد ارزی بازرگانان تجهیزات پزشکی. حال وقتی این دوره به صورت غیر‌منطقی کوتاه می‌شود؛ این تصور غلط پیش می‌آید که واردکننده تعمدا تعهدش ارزی را در زمان معین اجرا نکرده و یا اصلا نمی‌خواهد اجرا کند.

طلب سال ۹۶ ما را بانک مرکزی نمی‌دهد ولی بخاطر تاخیر در رفع تعهد ما را متهم می‌کند

رئیس اتحادیه بازرگانان تجهیزات و ملزومات پزشکی ایران گفت: متاسفانه طلب واردکنندگان تجهیزات پزشکی از سال ۹۶ با وجود اینکه تمام مقامات دولتی مربوطه تاکید و تایید کردند هنوز از سوی بانک مرکزی پرداخت نشده است. اما بانک واردکننده‌ای در رفع تعهد چند هفته تاخیر کند او را متهم به عدم رفع تعهد می‌کند.

وی افزود: بانک مرکزی ۲۹ اردیبهشت سال ۹۸ بخشنامه‌ای داد که براساس آن اعلام کرد طلب واردکنندگان تجهیزات پزشکی را که از سال۹۶ باقی مانده بود، پرداخت می‌کند. اما متاسفانه به رغم فراهم شدن تمام زمینه‌های قانونی برای پرداخت مطالبات واردکنندگان تجهیزات و ملزومات پزشکی، عدم پرداخت مطالبات واردکنندگان بسیار سوال برانگیز و تعجب‌آور است بانک مرکزی به رغم انجام تمامی فرآیندهای قانونی نه تنها توجهی به رعایت سازوکارهای قانونی نکرده بلکه نسبت به اجرای بخشنامه‌های خود نیز هیچگونه احساس تعهدی نمیکند.

وی افزود: عدم اجرای این بخشنامه‌ها، خسارت جبران ناپذیری را به این بنگاه‌های اقتصادی که ترکیبی از تجارت، کارآفرینی و ایجاد ارزش افزوده درمانی در حوزه اقتصاد درمان دارد وار کرده و مدتی است شاهد ورشکستگی تدریجی و تعطیلی این بنگاه‌ها هستیم. حتی نگرانیم طرف خارجی به دنبال عدم تسویه بیش از دو سال طلب خود، به برداشت کردن وجوه انتقالی برای ارسال کالای جدید بابت طلب قبلی خود اقدام کند. در واقع هم امکان واردات کالای جدید را از دست می‌دادیم؛ هم باید اینجا پاسخگوی تعهدات ارزی جدید باشیم.

صانعی تاکید کرد: کالای ما براساس مستنداتی که راستی آزمایی شده در کمیسیون قیمت‌گذاری وزارت بهداشت و سازمان حمایت بر مبنای دلار ۳۶۰۰۰ ریال و یورو ۴۰۰۰۰ ریال قیمت‌گذاری شده است. از طرفی مصرف‌کننده و خریدار اقلام ما عمدتا دولتی بوده چگونه است حتی با موافقت دولت نامه معاون اول، نامه وزرای وقت، نامه سه رئیس سازمان غذا و دارو، نامه دو مدیر کل تجهیزات پزشکی، بانک مرکزی همچنان هیچگونه اهمیتی نمی‌دهد.

رئیس اتحادیه بازرگانان تجهیزات و ملزومات پزشکی ایران گفت: امروز ۵۰ درصد به صورت نسبی از ۱۵۳ شرکت تجهیزات پزشکی از چرخه فعالیت باز مانده و یا خارج شدند و مابقی هم منتظر هستند که بانک مرکزی زودتر این مطالبه را پرداخت کند. با تداوم این وضعیت معلوم نیست چه به سر بقیه همکاران ما بیاید. با توجه به مطالبات معوق، بسیاری از بنگاهها سرمایه انسانی متخصص خود را به دلیل بالا بودن سطح دستمزد آنها، از دست دادن؛ یعنی. کسانی که سال‌ها روی آنها سرمایه‌گذاری شده و دوره‌های تخصصی را در داخل و خارج کشور گذراندند و به یک بهره‌وری مناسب رسیدند. این شرایط موجب قطع ارتباط اعتباری تجار شده که همواره مزیتی برای تامین اقلام مورد نیاز بیماران و مراکز درمانی داشتند.