وضعیت اقتصادی خطرناک تر از کرونا

 در یکسال اخیر همزمان با شیوع کرونا در کشور، وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم نیز تحت تاثیر قرار گرفته بود. بسیاری از افراد برای حفظ سرمایه شان به سمت بازار سرمایه و بورس پناه بردند، با این حال اگرچه تعدادی از افرادی که با آگاهی و سواد لازم وارد این بازار شدند و سود کردند اما عده قابل توجهی نیز در این بازار متضرر شدند و سرمایه خود را از دست دادند.

از دست دادن سرمایه های اقتصادی علاوه بر کوچک شدن سفره مردم می تواند ابعاد فرهنگی و اجتماعی نامطلوبی هم به بار آورد. کارشناسان معتقدند اگر میلیاردها دلار هم خرج شود برای برطرف کردن آسیب های فرهنگی و اجتماعی حاصل از مشکلات اقتصادی فایده ای ندارد.

تورم باعث رویایی شدن خرید مسکن، زمین و خودرو شده است

آلبرت بغزیان، کارشناس و تحلیلگر ارشد اقتصاد در خصوص وضعیت بورس و بازار ارز در یکسال اخیراظهار داشت: تنها بازاری که دولت می توانست نقدینگی سرگردان و سرمایه های کوچک و بزرگ را در آن جذب کند و در آن قفل کند، بازار بورس بود. این پول ها نمی توانست به سمت مسکن برود، با پول های اندک نمی توان صاحب مسکن شد، مثلاً با یک میلیون تومان نهایتاً بتوانیم چند متر خانه بخریم. همچنین در حوزه خودرو نیز وضعیتی مشابه مسکن حاکم است. بنابراین وقتی پول در این بازارها جمع می شود، بیشتر موجب تورم می شود و مسکن و زمین و خودرو را تبدیل به چیزی رویایی می کند.

آلبرت بغزیان در تعریف سرمایه گذاری در بازار بورس و فرصت های موجود در آن افزود: تنها چیزی که می توانیم به راحتی صاحبش شویم و آن را بخریم، سهام بورس است. بنابراین اگر مردم با تحلیل های تکنیکال آشنا شوند، به سمت بورس تشویق شوند و یا نوید ها و تضمین هایی توسط دولت داده شود تا مردم بتوانند به خوبی با بورس آشنا شوند و در آن وارد شوند، اقدامی مفید صورت گرفته است.

دولت موظف بود تا به بازار بورس نظارت کند

این کارشناس اقتصادی در خصوص ریزش شاخص بورس و متضرر شدن مردمی که در یکسال اخیر در آن حضور داشتند، ابراز داشت: علت این موضوع بر عهده کسانی بود که بازار را به سمت سقوط کشاندند. این گونه نیست که دولت موجب سقوط بورس شده باشد بلکه دولت فقط مردم را به سمت بورس کشاند. در واقع بازیگرانی در بازار بورس حضور دارند که باعث این وضعیت شدند.

بنابراین این وظیفه دولت بود تا با تکنیک ها و نظارت هایی که وجود دارد مانع چنین سقوط هایی شود. ناگفته نماند که این سقوط ها مصنوعی و غیرطبیعی است. اینکه گفته می شود مثلاً دلیل کاهش سهام ایران خودرو از ۲۰۰۰ به ۴۰۰ تومان نشانگر این است که این شرکت ارزش نداشته، گفته ای اشتباه است، زیرا این کارخانه ها واقعاً همین مقدار می ارزند.

بغزیان در مورد اعتراضات نسبت به افزایش و کاهش قیمت های بازار صنعت و بورس ابراز داشت: اکنون اگر قیمت یک خودرو کاهش یا افزایش پیدا کند، مردم مقابل کارخانه آن صنعت اعتراض می کنند ولی وقتی شاخص یک سهم در بورس افزایش یا کاهش یابد، کسانی که سود کرده اند چیزی نمی گویند و کسانی که دیرتر سهم شان را فروخته اند، تاسف می خورند که کاش زودتر سهم شان را می فروختند. بنابراین وقتی شاخص به سمت پایین می رود، معترضان وجود دارند ولی وقتی رو شاخص رو به صعود است، معترضی نیست.

صرف میلیاردها دلار برای برطرف کردن معضلات فرهنگی حاصل از اقتصاد، فایده ای ندارد

استاد اقتصاد دانشگاه تهران در مورد ابعاد اجتماعی و روانی ریزش بورس گفت: این موضوع طبیعی است، اگر ببینیم چیزی را که می خواستیم تهیه کنیم و اکنون توان خرید آن را نداریم، پرخاشگر، افسرده و ناامید می شویم. در این وضعیت ممکن است عده ای نسبت به شرایط بی اعتنا باشند و در کارشان کم کاری کنند، مثلاً کارمندان با اکراه به سر کار بروند و با اکراه خارج شوند، عده ای هم ممکن است تصمیم بگیرند تا تلاش بیشتری کنند و توانایی شان را تقویت کنند و یا چند کاره و چند شغله شوند. در این میان عده ای هم ممکن است تصمیم به دزدی کردن بگیرند، مثلاً به قاپیدن کیف و موبایل و وسایل مردم مشغول شوند.

آلبرت بغزیان در مورد تاثیر مسائل اقتصادی و افزایش معضلات اجتماعی تاکید کرد: ممکن است گاهی آمار معضلات اجتماعی اعلام نشود اما چیزی که در جامعه دیده و شنیده می شود واقعیت را نشان می دهد. بنابراین آثار اقتصادی تورم باعث کوچکتر شدن سفره مردم می شود اما ابعاد فرهنگی و اجتماعی مشکلات اقتصادی آثاری در جامعه به بار می آورد که اگر میلیاردها دلار هم برایش خرج کنیم، نمی توانیم آن را جبران کنیم.

وقتی که کسی مرغ دزد شد و یا از عصبانیت روی ماشین های گران قیمت خط انداخت، حتی در قبرستان ها نیز سنگ قبرها را دزدید دیگر نمی توان شرایط را به عقب برگرداند و این ها همگی از اثرات اجتماعی اوضاع اقتصادی نامطلوب است.

در شرایط اقتصادی مردم براحتی بدنبال توجیه می گردند

این کارشناس اقتصادی با تاکید بر آسیب های اجتماعی حاصل از تورم و اوضاع نابسامان اقتصادی ابراز داشت: وقتی شرایط اقصادی به مردم فشار آورد، مردم برای دزدی کردن و کلاهبرداری ها توجیه می آورند. اگر کسی مال حرام هم به خانه اش ببرد که حاصل دزدی یا کلاهبردی باشد، با توجیه مشکلات و ناتوانی اقتصادی آن را به راحتی توجیه می کند.

بغزیان در توصیه به مردم برای سرمایه گذاری در بازار کنونی ابراز داشت: کسانی هم که سرمایه کوچکی دارند، می توانند در بانک ها سرمایه گذاری کنند و آن هایی هم که ریسک پذیرند در بازار ارز سرمایه گذاری می کنند. با این حال بهترین سرمایه گذاری، سپردن پول به بانک هاست تا درآمدی بدون ریسک داشته باشند.

وقتی که تورم وجود داشته باشد، افراد می گویند که اگر آفتابه مسی بخرند بهتر از خرید سهام صنایع مس است. با این حال این موضوعات موقتی است و این پیشنهادات ممکن است تا سال آینده فرق کند، چون شرایط روز به روز متفاوت است. بنابراین پیشنهاد می کنیم تا مردم در صندوق های سرمایه گذاری و بانک ها سرمایه گذاری کنند.