پیش بینی قیمت دلار، طلا و سکه در ۱۴۰۰

سال۹۹ یکی از پرنوسان‌ترین دوره‌های زمانی برای بازار طلا و سکه بود. سکه، فروردین امسال را از کف کانال ۶میلیون تومان آغاز کرد و ظرف ۶‌ماه به بالاترین نرخ خود تا به امروز رسید. ۲۴مهرماه و همزمان با رسیدن دلار به مرز ۳۰هزار تومان، سکه هم به قله تاریخی ۱۶میلیون‌و۴۶۰هزار تومان رسید و این رکورد را تا امروز حفظ کرده است.

سکه بعد از این تاریخ روند نزولی خود را آغاز کرد. بالاترین قیمت سکه در طول سه‌ماه زمستان ۱۲میلیون‌و۲۳۰هزار تومان بود که در تاریخ ۳بهمن به‌ثبت رسید. روند صعودی نرخ طلا هم که امسال را با قیمت ۶۳۱هزار تومان برای هر گرم طلای ۱۸عیار آغاز کرده بود روز ۲۷مهرماه به اوج خود رسید. هرگرم طلای ۱۸عیار در این تاریخ تا مرز یک‌ونیم‌میلیون پیش‌رفت و با قیمت یک‌میلیون‌و۴۸۸هزار تومان معامله شد؛ قیمتی که دیگر تکرار نشد و طلا هم به مانند سکه در مسیر افت قیمت قرار گرفت. بالاترین رقم به ثبت رسیده برای طلای ۱۸عیار در سه‌ماه زمستان یک‌میلیون‌و۲۱۳هزار تومان بود که در تاریخ ۱۶دی‌ماه رقم خورد.

عوامل مؤثر بر بازار طلا

بازار طلای ایران همواره تابع ۲فاکتور بهای انس جهانی و قیمت ارز در داخل کشور بوده و سال۹۹ بازه تغییرات این دو فاکتور به‌دلیل شرایط حاکم بر ایران و جهان، بسیار گسترده بود. با شیوع کووید-۱۹ و ایجاد رکود شدید اقتصادی در تمام کشورهای دنیا، گرایش به سرمایه‌گذاری روی طلا تا جایی پیش رفت که بهای انس جهانی به رکورد باورنکردنی ۲۰۰۰دلار هم رسید. البته کشف واکسن از یک‌سو و کنار‌رفتن ترامپ از قدرت در ایالات متحده از سوی دیگر با ایجاد امید به کاهش ریسک‌های اقتصادی و تنش‌های دیپلماتیک تأثیرگذار بر اقتصاد جهانی، بهای انس را در مسیر کاهش قرار داد و تا ۱۶۷۵ در هفته گذشته پایین آورد.

کاهشی که به باور کارشناسان اقتصادی مقطعی است و این فلز گرانبها دوباره در مسیر صعودی قرار خواهد گرفت. میثم رادپور، کارشناس بازار ارز و سرمایه معتقد است: سال۱۴۰۰، قیمت طلا در سطح جهانی وارد یک دوره صعودی جدی خواهد شد و این روند صعودی، آینده قیمت طلا به ریال در بازار ایران را برخلاف اغلب دوره‌های زمانی که تحت‌تأثیر نرخ ارز بود، به قیمت انس وابسته خواهد کرد.

او در توضیح این پیش‌بینی می‌گوید: به اعتقاد من، فلزات گرانبها و به‌ویژه طلا وارد روند صعودی بلندمدت شده‌اند و این ناشی از ورود نظام‌های پولی دنیا به‌ویژه ایالات‌متحده به یک دوره تورمی است که آثار این دوره تورمی بر قیمت کالاهای اساسی و فلزات گرانبها به‌طور خاص تأثیرگذار است. به اعتقاد این کارشناس، افزایش قیمت جهانی فلز زرد در افق یک‌سال آینده، با وجود پیش‌بینی ثبات نسبی در بازار ارز در کشور، قیمت طلا به ریال را در ایران در مسیر افزایشی قرار خواهد داد.

کاهش منابع طلا در جهان و استخراج بیش از ۸۰درصد ذخایر آن، دلیل دیگری است که برخی کارشناسان برای رشد بلندمدت بهای جهانی طلا به آن استناد می‌کنند. با این حال، کاهش ریسک‌های اقتصادی با نتایج مثبت تزریق واکسن کرونا در دنیا نیز عاملی است که می‌تواند تا حدی بر تحقق پیش‌بینی‌ها تأثیرگذار باشد. باید دید تحولات جهانی در کوتاه‌مدت و ظرف ۹‌ماه باقی‌مانده از سال۲۰۲۱ کفه نوسانات قیمتی را به کدام سمت سنگین‌تر می‌کند. سال۲۰۲۰ پرنوسان‌ترین دامنه برای بهای انس رقم خورد.

پیش‌بینی نرخ ارز به‌عنوان مهم‌ترین عامل تأثیرگذار بر بازار طلا خود تحت‌تأثیر فاکتورهای دیگری است. نرخ دلار از ابتدای امسال با اعمال سیاست‌های فشار حداکثری از سوی ترامپ افسارگسیخته افزایش یافت و درکنار تحریم‌های نفتی و بانکی و همچنین کووید-۱۹، فشار مضاعفی را بر اقتصاد ایران وارد کرد. روی‌کارآمدن بایدن در آمریکا، با افزایش امید به کاهش فشار تحریم، قیمت دلار را در ایران کاهش داد و آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده در دیگر کشورها نیز می‌تواند با افزایش تزریق ارز به بازار از سوی بانک مرکزی قیمت را بیش از این کاهش دهد اما از سوی دیگر بازار ارز ایران با کمرنگ‌شدن تدابیر مسافرتی ناشی از کرونا در سال۱۴۰۰ قطعا با افزایش تقاضا برای ارز مسافرتی مواجه خواهد بود و مشکلات واردات مواداولیه و افزایش قیمت کالاهای وابسته به واردات نیز معضل دیگری است که حل آن مستلزم افزایش تزریق ارز به بازار است.

با این حال به اعتقاد کارشناسان، ۱۴۰۰ احتمالا سال به‌نسبت با ثباتی برای بازار ارز خواهد بود. رادپور در این زمینه می‌گوید: مسئله برجام اگرچه مسائل ساختاری بازار ارز ما را برطرف نمی‌کند و ارز هرسال پابه‌پای تورم، رشد قیمت دارد اما در میان‌مدت می‌تواند با کاهش تنش‌ها و آزادسازی منابع تا حدودی به تثبیت نرخ ارز کمک کند. از دیگر سو، رشد جهانی قیمت کالاهای اساسی به افزایش درآمدهای ارزی ما کمک می‌کند کما اینکه در ۱۰‌ماه گذشته تمام کالاهای اساسی چه حامل‌های انرژی، چه فلزات و چه محصولات کشاورزی گران شدند و به اعتقاد من این گرانی ادامه خواهد داشت. این کارشناس اقتصادی، تورم‌ در نظام‌های پولی دنیا را نیز عاملی می‌داند که باعث می‌شود سرعت کاهش ارزش ریال در مقابل پول‌هایی که خود دچار بحران هستند کمتر شود و این ترمزی در برابر افزایش بی‌رویه نرخ دلار خواهد بود.

تأثیر عامل تقاضا

عوامل تأثیرگذار بر بازار طلا قیمت دلار، بهای اونس و تا حدودی تقاضا در بازار است.تقاضا کاهشی است که بخشی از آن و مشخصا در بخش مصنوعات طلا به افت قدرت خرید خانوارها بازمی‌گردد اما به‌گفته فعالان صنفی در بازار طلا با وجود رکود مطلق در زمینه مصنوعات، تقاضا برای طلای آب‌شده و سکه همچنان وجود دارد.

این نشان می‌دهد در شرایطی که سرمایه‌گذاری در بخش مسکن به‌دلیل قیمت‌های بسیار بالا کاهش یافته و بورس نیز در سالی که گذشت در تحقق رویاهای سرمایه‌گذاران خود چندان موفق نبود و در عین حال نرخ سود بانکی جذابیت سرمایه‌گذاری‌های بانکی را کاهش داده، طلا همچنان برای حفظ ارزش سرمایه‌های خرد مورد توجه است و بعید است افزایش قیمت تقاضا را از حد موجود پایین‌تر بیاورد.

برایند عملکرد عوامل تأثیرگذار در نرخ طلا و سکه چشم‌اندازی صعودی در بازار فلز زرد در ایران را ترسیم می‌کند که گرچه در حد و مرز آن توافقی وجود ندارد اما به‌نظر می‌رسد نمی‌توان در صحت تحقق آن تردید داشت.