چرخش قیمت دلار در بازار عمده فروشی

قیمت دلار آمریکا در بازار متشکل ارزی افزایش یافت، اما در بازار آزاد کاهش یافت، برخی تحلیل‌گران این حرکت خلاف جهت را ناشی از کاهش بیش از ظرفیت قیمت دلار متشکل در هفته‌های اخیر می‌دانند. کاهش قیمت دلار در بازار آزاد و افزایش قیمت آن در بازار متشکل، قدری اندازه شکاف بین دلار بازار آزاد و بازار متشکل را کوچک کرد.

تغییرات قیمتی دلار

دلار آمریکا در روز گذشته کار خود را با قیمت ۲۱ هزار و ۴۸۰ تومان به پایان رساند. نرخ ابتدایی دلار متشکل در شروع معاملات روز دوشنبه نسبت به متوسط روز گذشته ۲۱۳ تومان بالاتر بود و روی ۲۰ هزار و ۶۷۱ تومان قرار داشت. دلار متشکل باز هم رشد کرد و در پایان معاملات نیمه اول روز روی ۲۰ هزار و ۷۱۸ تومان قرار گرفت. قیمت دلار متشکل از ابتدای سال جدید به طور کلی روند کاهشی را دنبال کرد، در بعضی از مقاطع نیز افزایش قیمت‌های بازار آزاد با افزایش عرضه در بازار متشکل تعدیل می‌شد. روز گذشته دلار آمریکا بعد از افت ناگهانی هفته گذشته تغییرات مثبت را به ثبت رساند و عرضه دلار متشکل همزمان با آن به بیشترین مقدار سال جدید رسید. دلار متشکل روز گذشته وارد روند افزایشی شد و این روند در شروع معاملات امروز نیز ادامه یافت. برخی از تحلیل‌گران معتقدند شاید ظرفیت کاهش بیشتر قیمت دلار در این مقطع وجود ندارد و این امر در روند افزایشی قیمت دلار متشکل قابل مشاهده است.

با این وجود دلار آمریکا کار خود را با کاهش قیمت ۵۰ تومانی نسبت به روز گذشته و روی قیمت ۲۱ هزار و ۴۳۰ تومان آغاز کرد. به اعتقاد تحلیل‌گران دلار بخش عمده کاهش قیمت مربوط به پیشرفت مذاکرات را پیش‌خور کرده بود و انتشار هرگونه اخبار منفی می‌توانست روند قیمتی را معکوس کند. دلار هرات معاملات روز را با قیمت ۲۱ هزار و ۴۵۰ تومان آغاز کرد و تا ۲۱ هزار و ۵۰۰ تومان نیز بالا رفت، بر این اساس اختلاف بین دلار هرات و بازار داخل کم بود.

درهم امارات نیز کار خود را زیر قیمت ۶ هزار تومان و روی سطح ۵ هزار و ۹۲۰ تومان آغاز کرد. تحلیل‌گران تغییرات قیمتی دلار در روز جاری را با نوسان قیمت درهم بالای ۶ هزار تومان مرتبط می‌دانستند. درهم معاملات نیمه اول روز را زیر سطح ۶ هزار تومان به پایان رساند و دلار آمریکا نیز قدری نوسان داشت و در پایان معاملات روی ۲۱ هزار و ۴۳۰ تومان قرار گرفت. در نتیجه قیمت دلار آزاد در معاملات صبح یکشنبه نوسان کمی داشت.

بازار در چه وضعیتی است؟

اول: به اعتقاد فعالان بازار ارز در حال حاضر بازار ارز داخل به شدت خبری شده است. یعنی با انتشار یک خبر مثبت یا منفی قیمت‌ها نوسانان‌های شدیدی را ثبت می‌کنند. نمونه آن کاهش قیمت دلار پشت خطی به دنبال صحبت‌های رئیس جمهور در شب گذشته بود.

دوم: روند بازار متشکل ارزی نشان می‌دهد به صورت کلی عرضه دلار متشکل با قیمت بازار آزاد هم جهت بود و در زمان‌های افزایش قیمت، عرضه دلار در بازار متشکل زیاد شد. مثلا در روز گذشته همراه با افزایش قیمت دلار عرضه آن به بیشترین مقدار سال جدید رسید. علاوه بر این در سطوح بالای عرضه، تقاضا برای ارز عرضه شده در بازار متشکل وجود داشت. این امر نشان می‌دهد صرافی‌ها از خرید ارز در این قیمت‌ها راضی هستند. یعنی امیدی ندارند که قیمت خیلی بیش از این پایین رود و احتمال می‌دهند با استفاده از اخبار منفی از افزایش مقطعی قیمت دلار بهره بگیرند. در نتیجه تقاضا برای دلار در این سطوح قیمتی بالاست. باید به این نکته نیز توجه کرد که در مقاطعی که قیمت‌ها خیلی پایین می‌آید نرخ‌ها عمدتا برای خرید است و صرافی‌ها تمایلی به فروش ندارند و ممکن است عرضه برای تامین تقاضا کافی نباشد.

سوم: می‌توان فعالان بازار اعم از دارندگان دلار خانگی و فعالان بازاری را به دو دسته خوش‌بین و بدبین تقسیم کرد. دسته اول امید به کاهش قیمت دلار دارند و فروشنده هستند و دسته دوم امید به افزایش قیمت دلار دارند و خریدار هستند.

چهارم: بر اساس دستورالعمل بانک مرکزی تقاضای ارز مورد نیاز در ۲۴ مورد با نرخ صرافی‌های بانکی تامین می‌شود. ۲۳ مورد از این اقلام به صورت صریح مشخص است و مورد ۲۴ ام به سایر موارد اختصاص دارد. بر اساس مورد ۲۴ ام هر فرد با ارائه کارت ملی می‌تواند تا سقف سالانه ۲۰۰۰ یورو یا معادل دلاری آن ارز دریافت کند. در نتیجه با توجه به وجود تقاضا در سطوح پایین قیمتی محتمل است که بخشی از ارز از سیستم رسمی خارج شود و در سیستم سرمایه‌گذاری، کسب سود یا سفته‌بازی وارد شود.

پنجم: کارشناسان به بازار ساز پیشنهاد می دهند برای قیمت ارز نیز همانند نرخ بهره کرویدور طراحی شد و نرخ هدف آن از تعادل تراز پرداخت ها استخراج شود. با این شرط که در تراز پرداخت ها تمامی مصارف به صورت واقعی در نظر گرفته شود. در این حالت نرخی که استخراج می شود به نرخ بازار بسیار نزدیک است. در صورتی که نرخ ارز بازار آزاد با آن نرخ منطبق باشد و به آن سمت هدایت شود، دامنه نوسان‌ها در نهایت کاهش می‌یابد و تقاضای سرمایه‌گذاری در بازار کم می‌شود.از دید کارشناسان اصل نوسان فارغ از جهت آن می تواند برای بازار و اقتصاد اتفاق منفی باشد بنابراین بازار ساز می توان از طریق کرویدور بازار را با ثبات نگه دارد و بر اساس ورودی ارزی و نیاز آن نرخ هدف را تنظیم کند.

در نهایت می‌توان گفت، در حال حاضر بازار به اخبار واکنش شدیدی نشان می‌دهد و سیستم ارزی به گونه‌ای است که افزایش تقاضای سرمایه‌گذاری و خروج ارز از سیستم رسمی محتمل است. نوسان‌های شدید و تغییرات شدید قیمتی در بازه‌های کوتاه زمانی در بازار رسمی و متشکل نیز در مقاطعی جذابیت را برای ورود تقاضای سرمایه‌گذاری زیاد می‌کند. در این شرایط خروج ارز از سیستم رسمی شانس نزدیک شدن به نرخ تعادلی را کاهش و تقاضای سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهد.