دولت روحانی منجی یا ویرانگر اقتصاد؟

دولت تدبیر و امید ماه های پایانی خود را سپری می کند. دولتی که محوریت برنامه‌هایش ایجاد گشایش در اقتصاد و برقراری تعامل سازنده با کشورهای دنیا و رفع تحریم‌ ها بود. شعار اصلی این دولت «نجات اقتصاد کشور» بود. اما دولت روحانی در نیل به این هدف تا چه اندازه موفق بود؟

خبرنگار گسترش نیوز در همین رابطه گفتگویی را با علیرضا کلاهی صمدی عضو هیات نمایندگان اتاق تهران ترتیب داده که در ادامه مطالعه خواهید کرد. با گسترش نیوز همراه باشید.

کلاهی در ابتدای این گفتگو اظهار داشت: ما در مجموع عملکرد دولت های یازدهم و دوازهم رشد اقتصادی منفی را داشتیم ولی باید توجه داشت که عملکرد این دولت مصادف با اعمال بدترین تحریم های تاریخ علیه کشور بود. بحران کرونا و سقوط قیمت نفت نیز مشکلات متعددی را برای دولت به وجود آورد. البته نباید از برخی سیاست ها و تصمیمات اشتباه دولت مردان نیز غافل بود.

وی افزود: یکی از این تصمیمات اشتباه سیاست اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی بود. این امر اختصاص یک یارانه فسادآور به یک عده خاص بود که موجب ایجاد رانت و فساد در جامعه شد. فعالان بخش خصوصی بارها اعتراض خود به این سیاست را اعلام کردند اما متاسفانه این اعتراضات مورد توجه واقع نشد. حال با توجه به شرایطی که ذکر شد باید به این نکته نیز توجه داشت که با وجود تورم،‌ تحریم و کرونا اقتصاد کشور به سمت ابرتورم و ونزوئلایی شدن پیش نرفت. اگر اقدامات نسنجیده و غیرعاقلانه ای که در دولت های نهم و دهم اتفاق افتاد در دولت آقای روحانی نیز اتفاق می افتاد معلوم نبود که چه سرنوشت تلخی در انتظار اقتصاد و معیشت مردم بود.

عضو هیات نمایندگان اتاق تهران همچنین گفت: در دولت های یازدهم و دوازدهم ایرادات بسیار فاحشی وجود داشت اما باید اذعان داشت که عملکرد دولت از روش های مدیریت قبلی کشور بهتر بود. ما همواره در کشور شاهد تفاوت مدیریت علمی و تکنیکی با مدیریت سیاست زده بوده ایم. نمونه بارز مدیریت علمی و تکنیکی در کشور، دوره دوم ریاست جمهوری آقای خاتمی بود. علی رغم شروع دولت هفتم با درآمد نفتی بشکه ای ۱۰ دلار و بدهی های عدیده ای که از دولت سازندگی به جا مانده بود در دوره دولت هشتم دوران شکوفایی رشد اقتصادی کشور را تجربه کردیم.

وی افزود: رشد اقتصادی کشور در پایان دولت هشتم به ۸.۵ درصد رسید. نرخ بیکاری به شدت کاهش پیدا کرد و نرخ تورم به سمت تک رقمی شدن پیش رفت. حال باید بررسی کرد که بروز چه اتفاقاتی موجب شد که ما دریگر نتوانیم شرایطی مشابه آن را دوران را داشته باشیم.

فرصتی برای خطا کردن نداریم

نایب رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران در ادامه صحبت های خود به انتخابات ریاست جمهوری در خرداد ماه سال جاری اشاره کرد و گفت: واقعیت امر این است که ما دیگر فرصتی برای خطا کردن نداریم. ما تا کنون دوازده دولت را در کشور داشته ایم. به اعتقاد من می توان از اشتباهات دولت سازندگی چشم پوشی کرد. چرا که این دولت پس از انقلاب و در حین جنگ فعالیت داشت و همین موضوع موجب شد تا نفرات نسبتا کم تجربه در امور اجرایی منصوب شوند. کشور آهسته به سمت عقلانیت پیش رفت و ثمره آن به دولت اصلاحات رسید. متاسفانه در دولت نهم و دهم شاهد کنار گذاشتن تجارب دولت های قبلی و حتی به سخره گرفتن علم اقتصاد بودیم که ثمره آن را در دولت آقای روحانی دیدیم.

کلاهی افزود: امروزه زیرساخت های کشور دچار مشکلات عدیده است. نرخ تشکیل سرمایه در کشور منفی شده و وضعیت بیکاری، تورم و معیشت مردم نیز ناگفته پیداست و احتیاجی به توضیح ندارد. از طرفی نیز نباید فراموش کرد که سرعت حرکت دنیا بیشتر شده است. به عقیده من ما در فاز تغییرات نمایی و لوگاریتمی قرار گرفته ایم. اتفاقات سریعتر از آنچه که ما فکرش را می کردیم رخ می دهد. طبق مطالعه ای که انجام دادم به مورد جالبی برخوردم. در یک مقاله عنوان شده بود که از زمان اختراع تلفن تا قبل قرار گرفتن تلفن در خانه هر آمریکایی ۱۰۰ سال طول کشید اما استفاده همگانی از تلفن همراه در این کشور چند سال طول کشید؟ از پاسخ به این سوال به این نتیجه می رسیم که روند توسعه بسیار شتابان است.

حرکت به سمت سوخت های تجدیدپذیر

عضو هیات نمایندگان اتاق تهران خاطر نشان کرد: یکی از روندهای توسعه ای که باید مدنظر دولت بعدی قرار بگیرد گذر از سوخت های فسیلی و حرکت به سمت سوخت های تجدیدپذیر است. حمل و نقل در دنیا به سرعت به سمت برقی شدن پیش می رود و در همین راستا تولید برق تجدیدپذیر نیز به سرعت به سمت سهولت و ارزان شدن پیش می رود. به عقیده من ما در دنیا حداکثر تا ۱۰ سال دیگر تقاضا برای خرید و فروش خواهیم داشت. به عبارتی این دهه پایان حفر چاه نفت در جهان خواهد بود.

وی افزود: حال سوالی که پیش می آید این است که ما در کشور خود برای دوران پسانفت چه اقداماتی را انجام داده ایم؟ حتی فرض را بر این می گیریم که استخراج نفت کماکان ادامه خواهد داشت اما کسی از ما نفت نخرد. آیا ما نباید برای چنین روزی برنامه مشخصی داشته باشیم؟ روش عقلانی این است که انسان خود را برای بدترین شرایط هم آماده کند و برنامه ریزی لازم را انجام دهد.

کلاهی با بیان اینکه ما به سمت مشکلات عدیده ای در حرکت هستیم، تصریح کرد: نتیجه فرسودگی زیر ساخت های کشور را در خاموشی های اخیر مشاهده کردیم. این خاموشی ها قسمتی از تاثیر فرسودگی های زیرساختی کشور بر زندگی مردم است. ما در آینده ای نه چندان دور با شرایطی بدتر روبرو خواهیم بود.

لزوم آماده سازی اقتصاد ایران برای عصر جدید جهان

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی استان تهران با تاکید بر لزوم آماده سازی اقتصاد ایران برای عصر جدید جهان، خاطرنشان کرد: ما به این منظور به سرمایه گذارهای خارجی نیاز داریم و تا مسائل سیاسی ما حل نشود این اتفاق رخ نخواهد داد. ما نمی توانیم در یک خلا مسائل را پیش ببریم. گاهی برخی اظهار نظرهای اقتصادی عجیبی از برخی از نزدیکان نامزدهای انتخابات ۱۴۰۰ بیان می شود که حقیقتا ترس به وجود مردم می اندازد! امیدوارم با دوری از سیاسی کاری و پیشروی به سمت عقلانیت مشکلات اقتصادی کشور حل شود.

کلاهی در پایان گفت: ما نتوانسته ایم از سرمایه نیروی انسانی خود به درستی استفاده کنیم و آنها را وارد بازار کار کنیم. اگر در دولت آینده نیز این اتفاق رخ ندهد این سرمایه به بمب جمعیتی تبدیل خواهد شد. این افراد پا به سن خواهند گذاشت و نیازمند درمان و حقوق بازنشستگی خواهند شد. برخی بحران های دیگر نیز پیرامون این مسئله شکل خواهد گرفت. نادیده گرفتن این مسئله مهم نیز به نوبه خود مشکلات متعددی را به وجود خواهد آورد.