پیامدهای ممنوعیت بیت کوین در چین

روز گذشته خبر ممنوعیت کامل ارزهای دیجیتال در چین منتشر شد. به نظر می‌رسد که اتفاق ناگواری باشد. مطالبی مانند یکی از گزارش‌های وال استریت ژورنال که با تیتر «چین معاملات ارزهای دیجیتال را ممنوع کرد؛ سقوط قیمت بیت کوین» منتشر شد، این حس را به وجود می‌آورد که ممنوعیت معاملات ارزهای دیجیتال در چین خبر بسیار مهمی است و بر قیمت بیت کوین تأثیر منفی گذاشته است. با وجود کندل‌های قرمزرنگی که در نمودار قیمت بیت کوین دیده می‌شود، باید گفت که هر دوی این تصورات نادرست هستند.

دولت چین سال‌هاست تلاش می‌کند بیت کوین را ممنوع کند. اولین اقدام این کشور برای ممنوع‌کردن استفاده از بیت کوین در سال ۲۰۱۳ اتفاق افتاد؛ دقیقاً چند سال پس از آنکه این ارز دیجیتال متولد شد. از آن زمان تاکنون قیمت بیت کوین رشد سرسام‌آوری داشته است.

حزب کمونیست چین هنوز نفهمیده است که نمی‌توان بیت کوین را ممنوع کرد. تلاش برای ممنوع‌کردن بیت کوین کار بیهوده‌ای است. بیت کوین یک ارز دیجیتال همتا‌به‌همتا است و به‌جای یک شبکه متمرکز که به‌آسانی کنترل می‌شود، از شبکه‌ای توزیع‌ شده و غیرمتمرکز استفاده می‌کند. اما بیهوده‌بودن تلاش دولت‌ها برای ممنوع‌کردن بیت کوین به این خاطر است که پذیرش این ارز دیجیتال از نظریه بازی پیروی می‌کند. بر اساس نظریه بازی نتایج تصمیم‌گیری‌های هریک از اعضای یک گروه به تصمیم دیگر اعضای آن گروه بستگی دارد. به این معنی که هریک از اعضا باید در تصمیمات خود انتخاب دیگران را هم لحاظ کند.

اگر کشوری بیت کوین را ممنوع کند و کشوری دیگر آن را بپذیرد، مردم با سرمایه خود آن کشوری را انتخاب می‌کنند که با آنها بهتر برخورد می‌کند. در این صورت مشوق‌های اقتصادی در اختیار کشوری قرار می‌گیرد که بیت کوین را پذیرفته، نه کشوری که آن را ممنوع کرده است.

پس چرا دولت چین چنین تصمیمی گرفته است؟ پاسخ این سؤال در پرسشی دیگر نهفته است؛ اصلی‌ترین گزاره ارزشی بیت کوین چیست؟ «توانمندسازی افراد در قالب آزادی و حق حاکمیت». پس تعجبی ندارد، چراکه رژیم کمونیستی از این دو ویژگی نفرت دارد. سیاست‌های دولت چین طبیعتاً بازتابنده توانایی رژیم کمونیستی برای ماندن در قدرت، اعمال نفوذ و کنترل گسترده مردم است. هر چیزی که این توانایی‌ها را به خطر بیندازد، تاکنون سرکوب شده است و در آینده هم سرکوب خواهد شد.

پروژه فایروال بزرگ (Great Firewall) چین دسترسی مردم این کشور به بسیاری از وب‌سایت‌ها و پلتفرم‌های غربی از جمله فیس‌بوک، گوگل و دیگر شرکت‌های بزرگ حوزه فناوری را مسدود کرده است. سانسور گسترده‌ای که حکومت چین بر مردم این کشور اعمال کرده تنها با یک هدف انجام شده است؛ قطع دسترسی به اطلاعات و مطیع‌کردن مردم.

بیت کوین ابزاری است که به مردم قدرت می‌دهد. این شبکه همتا‌به‌همتا بدون در نظر گرفتن پول، قدرت، موقعیت جغرافیایی، نژاد، مذهب و فرهنگ با همه به‌طور یکسان رفتار می‌کند. بیت کوین برای تمام کسانی که از آن استفاده می‌کنند یک سیستم پولی سانسورناپذیر را فراهم کرده است که نیازی به دریافت مجوز ندارد. بیت کوین این امکان را برای مردم فراهم کرده است تا در هر زمان و هر مکان ارزی با قابلیت ذخیره ارزش را نگهداری کرده و یا برای شخصی دیگر ارسال کنند. بیت کوین در نهایت آزادی فردی را فراهم می‌کند، چیزی که کمونیسم به آن علاقه‌ای ندارد.

اخبار مربوط به ممنوع‌شدن بیت کوین در چین نباید به این ارز دیجیتال آسیبی برساند و چنین اتفاقی هم نخواهد افتاد، همان طور که ممنوع‌شدن فیس‌بوک و گوگل نتوانست به این شرکت‌ها ضربه‌ای وارد کند. اگر این اتفاق تأثیری هم داشته باشد آن را قوی‌تر خواهد کرد. اگر بیت کوین ارز، ابزار ذخیره و تبادل ارزش مناسبی نبود، هیچ دولتی برای ممنوع‌کردن آن تلاش نمی‌کرد. تلاش‌های چین برای ممنوع‌کردن بیت کوین و فعالیت‌های مرتبط با استخراج، نشان‌دهنده قدرت این فناوری و ترس حزب کمونیست چین از قابلیت‌های بیت کوین است.

بیت کوین ابزاری برای مبارزه با ظلم و ستم و تهدیدی برای دولت‌هایی است که به‌دنبال کنترل گسترده مردم هستند. این فناوری منبع‌باز (Open Source) می‌تواند استعمار پولی و سیاست‌های ناعادلانه را از بین ببرد و صلح را به سراسر جهان بازگرداند. بیت کوین با توانمندسازی مردم برای بازپس‌گیری حقوق و آزادی‌شان می‌تواند بدترین کابوس برای حکومت‌های تمامیت‌خواه (توتالیتاریسم) باشد. اصلاً تعجبی ندارد که چین مدت‌هاست تلاش می‌کند بیت کوین را ممنوع کند. اما این اتفاقی پیامدهای بدی برای آنها خواهد داشت، آنها این بار موفق نخواهند شد و بیت کوین به حیات خود ادامه خواهد داد.