لیر ترکیه بازهم سقوط کرد

 به‌دنبال تصمیم بانک مرکزی ترکیه برای پایین آوردن هزینه وام‌گیری برای سومین ماه پیاپی، ارزش لیر ترکیه بازهم به پایین‌ترین رقم رسید. این اقدام بیش‌از پیش به ثبات قیمت در ترکیه آسیب‌رسانده و اطمینان سرمایه‌گذاران به سیاست‌گذاران کشور را از بین می‌برد.

ارزش لیر ۶ درصد پایین آمده و به ۱۱٫۳۱۱۸ در برابر دلار آمریکا رسیده‌است، یعنی بیشترین کاهش طی هشت‌ماهه گذشته.  مقامات ترکیه نرخ بهره رپو (نرخ بهره تأمین منابع پولی توسط بانک‌های داخلی از بانک مرکزی) را ۱۰۰ واحد پایین آورده و به ۱۵ درصد رسانده‌اند و اعلام کردند در ماه آینده در مورد توقف روند کاهش نرخ بهره تصمیم‌گیری می‌کنند.

این اقدام در شرایطی صورت‌گرفته که تورم مصرف‌کننده در ترکیه در ماه اکتبر تا ۲۰ درصد افزایش یافته است. چنین نرخ تورمی ۳ سال پیش در بحبوحه بحران ارزی در ترکیه دیده‌شده بود. بانک مرکزی این کشور تحت فشار رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، نرخ بهره را ۴۰۰ واحد از ابتدای سپتامبر پائین آورده است.

این تصمیم بانک مرکزی بر خلاف رویکردی است که همتایان ترکیه در بازارهای نوظهور در پیش گرفته‌اند. آفریقای جنوبی شاخص نرخ بهره خود را برای اولین‌بار طی سه‌ساله گذشته در روز سه‌شنبه افزایش داد. مکزیک هم هفته پیش همین کار را انجام داده بود.

پایین آوردن نرخ بهره در ترکیه ارز این کشور را در برابر افزایش ارزش دلار آمریکا آسیب‌پذیرتر می‌کند. ارزش دلار آمریکا بیشترین افزایش را طی یک سال گذشته در برابر سایر ارزهای بزرگ دنیا داشته‌ و به‌این‌ترتیب به ارز بازارهای نوظهور که از تسهیل سیاست‌های مالی در دنیای پیشرفته سود می‌بردند  آسیب رسانده‌است.

لیر ترکیه یک‌سوم از ارزش خود را طی یک‌سال گذشته از دست داده و برای نهمین ماه پیاپی سقوط کرده‌است. لیر از زمان کاهش نرخ بهره بانک مرکزی در ماه سپتامبر، ۲۰ درصد از ارزش خود را از دست داده‌است که بیشترین کاهش در بین بازارهای نوظهور را نشان می‌دهد.

رییس بزرگ‌ترین گروه تجاری ترکیه (توسیاد) قبل‌از گرفته شدن این تصمیم گفته بود بانک مرکزی نباید هدف اصلی خود را که کنترل تورم است فراموش کند. وی نسبت به ضعف بیشتر ارز ترکیه و تاثیر آن بر ثبات اقتصاد هشدار داد و تاکید کرد ترکیه ۴۴۶ میلیارد دلار بدهی خالص خارجی دارد.

شرکت‌های ترکیه و دولت این کشور باید ۱۳ میلیارد دلار از بدهی ارز خارجی خود را در ۲ ماه پایانی سال جاری میلادی پرداخت کنند که سررسید بیش‌از نیمی از آن، یعنی ۸ میلیارد دلار در نوامبر خواهد بود.