آماده باش برای افزایش فاجعه بار تورم در سال ۱۴۰۱

لایحه بودجه ۱۴۰۱ همچنان خبرساز است و به بحث داغ میان مردم تبدیل شده است. یکی از موضوعات مهم در این بودجه عمومی برآورد دولت از میزان درآمدهای مالیاتی است. اعداد و ارقام لایحه بودجه ۱۴۰۱ نشان می‌دهد که میزان درآمدهای مالیاتی حدود ۵۲۷ هزار میلیارد تومان برآورد شده، این میزان درآمد بیانگر رشد قابل توجه نسبت به قانون بودجه امسال است.

در همین راستا ما در گسترش نیوز گفتگویی داشتیم با یک کارشناس اقتصادی و نظر وی را در مورد بودجه ۱۴۰۱ جویا شدیم. برای خواندن مشروح این گزارش با ما همراه باشید.

رشد بودجه ۱۴۰۱ نسبت به ۲۸ سال گذشته

احسان سلطانی کارشناس اقتصادی در گفتگو با گسترش نیوز در مورد موضوع یاد شده اظهار کرد: اول از هرچیز باید بگوییم که بودجه ۱۴۰۱ اصلا انقباضی نیست. برای اینکه بر اساس آمار از سال ۱۳۷۲ تا اکنون بالاترین رشد را دارد. یعنی نسبت به سال گذشته این لایحه ۷۰ درصد رشد داشته است. یعنی بیش از ۶۰۰ هزار میلیارد تومان این لایحه رشد کرده است. سوال اساسی این است که این افزایش بودجه می خواهد صرف چه اموری شود. آن چیزی که در بودجه می توان مشاهده کرد آن است که در بودجه ۱۴۰۱ هزینه اموال و دارایی رشد چشمگیری خواهد داشت.

کمک بودجه به رشد تورم

وی افزود: بودجه ۱۴۰۱ به افزایش تورم می تواند کمک کند. تملک دارایی و سرمایه ای در بودجه سال آینده ۱۴۰درصد رشد یافته است. حال سوال این است که تملک دارایی های سرمایه ای آیا شامل اموری است که باعث رشد می شود یا خیر. بطور مثال آیا در پروژه های سدسازی و انتقال آب مصرف می شود یا صرف پروژه دیگر می شود. همگان می دانیم که ایده انتقال آب رشد ایجاد نمی کند و یکی از عوامل تخریب محیط زیست و منابع است. با این پروژه ها دریاچه ارومیه را نابود کردیم،‌ رودخانه زاینده رود را از بین بردیم. آیا قرار است بودجه صرف اینچنین پروژه های بی معنایی شود؟

سلطانی ادامه داد: ضمن اینکه بخشی از این افزایش بودجه برمی گردد به افزایش حقوق و دستمزدها که رقم آنچنانی نیست. اما سوال اساسی این است که آیا قرارا است با افزایش بودجه سال ۱۴۰۱ بودجه برخی از نهادهای خاص و بنگاه های خاص را افزایش دهیم. تجربه ثابت کرده است که با هر افزایش بودجه،‌ برخی از نهادهای خاص پول بیشتری گرفته اند.

این کارشناس اقتصادی اظهار کرد: مسئله بعدی این است که افزایش بودجه از کدام مسیر می خواهد تامین شود،‌ جالب است از این افزایش مقرر است که در حدود ۴۸ درصد را از راه اخذ مالیات می خواهند تامین کنند. و از مابقی آن قرار است ۳۰ درصد را از فروش نفت و فراورده های نفتی،‌ ۱۵ درصد هم شامل فروش شرکت های دولتی می شود و ۸ درصد هم قرار است اوراق بدهی منتشر شود. اینها راه تامین منابع افزایش بودجه سال ۱۴۰۱ است.

رشد ۱۱۲ درصدی مالیات در بودجه سال آینده

سلطانی ادامه داد: جالب است که درآمد های مالیاتی در بودجه ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ در حدود ۱۱۲ درصد رشد کرده است. اما مالیات بر مستقلات ۱۶ درصد بیشتر رشد نکرده است. این در صورتی است که بیان می کردند می خواهند از خانه های خالی و ماشین های لوکس مالیات کلان دریافت کنند.اما در لایحه بودجه ۱۴۰۱ اینگونه نیست. یعنی از املاک داران و پولداران مالیاتی زیادی اخذ نمی شود.

وی افزود: ‌مالیات واردات در بودجه سال آینده قرار است ۲۳۰درصد افزایش یابد. یعنی در حدود ۵ برابر افزایش پیدا می کند. این امر نشان می دهد که مبنای محاسبه حقوق گمرکی با دلار بالای ۲۰ هزار تومان خواهد بود. یعنی باید اینطور گفت که علاوه بر افزایش قیمت کالاها در جهان و افزایش ۸ برابری قیمت دلار شاهد افزایش ۵ برابری حقوق گمرکی نیز هستیم. یعنی دولت می خواهد ۵۰ هزار میلیارد تومان از این راه کاسبی کند. این یعنی افزایش فاجعه بار تورم در سال ۱۴۰۱.

این اقتصاددان ادامه داد: از طرفی دیگر مالیات برکالا و خدمات ۲۹ درصد افزایش پیدا کرده است. ضمن اینکه مالیات بر ارزش افزوده ۱۲۳ درصد افزایش می یابد. یعنی بخشی مهمی از افزایش بودجه ۱۴۰۱ را می خواهند از مردم بگیرند. در این مالیات حقوق کارکنان نیز ۳۹ درصد از افزایش مالیات کل در بودجه ۱۴۰۱ را شامل می شود و ۲۰ درصد آن را مالیات بر واردات افزوده در بر می گیرد.

سلطانی در پایان اظهار کرد: افزایش مالیات بر ثروت به گونه ای است که پولداران را مستثنی کرده اند. یعنی قرار است مالیات بر ثروت و مستقلات ¾ درصد از مالیات های سال آینده را شامل شود. واقعیت بودجه ۱۴۰۱ این است که مالیات اخذ شده از مردم دوبرابر از مالیات بنگاه ها است که بخش مهمی از این بنگاه ها رانتی و خصولتی است.