بررسی روند نرخ تورم تا پایان سال ۱۴۰۰

حدود سه ماه تا پایان سال جاری باقی مانده است. سوال بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران این است که نرخ تورم به‌عنوان مهم‌ترین متغیر اقتصاد کلان در پایان سال ۱۴۰۰ در چه محدوده‌ای قرار خواهد گرفت؟ برای پاسخ به این سوال می‌توان سه سناریو در نظر گرفت.

بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران، تصویر تورم آذرماه کاهشی بود. این آمارها نشان می‌دهد که نرخ تورم ماهانه، نقطه به نقطه و میانگین سالانه در آخرین ماه پائیز کاهشی بوده است. طبق این گزارش تورم ماهانه با ۸/ ۰‌درصد کاهش نسبت به ماه قبل به ۷/ ۱‌درصد بالغ شده است. از سوی دیگر تورم نقطه به نقطه با ۵/ ۰ ‌‌‌درصد کاهش به ۲/ ۳۵‌درصد رسیده است.

تورم میانگین سالانه نیز با کاهش یک‌درصدی، عدد ۴/ ۴۳‌درصد را به ثبت رساند. نرخ تورم ماهانه در آذرماه پایین‌ترین نرخ در ۶ماه اخیر است. بر همین اساس، در سه سناریوی بدبینانه، میانه و خوش‌بینانه، وضعیت شاخص بهای مصرف‌کننده در پایان زمستان را مورد بررسی قرار داده ایم.

با توجه به اینکه نرخ تورم ماهانه آذرماه شاهد کاهش چشمگیری بود، سناریوی خوش‌بینانه بر اساس تکرار تورم آذرماه در سه ماه آتی در نظر گرفته شده است. سناریو‌های دیگر نیز از نرخ‌های تورم بالاتری برای سه‌ماهه زمستان استفاده می‌کنند. سناریوی میانه با در نظر گرفتن میانگین ۶/ ۲‌درصدی تورم ماهانه سه ماه اخیر، به پیش‌بینی تورم در پایان سال‌جاری می‌‌‌پردازد و درنهایت تورم ۱/ ۳‌درصدی که میانگین تورم ۶ماهه است به عنوان نرخ معیار در سناریوی بدبینانه مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال در هر سه سناریو نرخ تورم میانگین سالانه به حدود ۴۰‌درصد در پایان اسفند ماه خواهد رسید و از سوی دیگر تورم نقطه‌به‌نقطه اسفندماه عددی بین ۸/ ۳۳ تا ۴/ ۳۹‌درصد خواهد بود. این اعداد نشان‌‌‌دهنده این موضوع است که تورم کشور تا پایان سال روندی نزولی را طی خواهد کرد.

در کدام ماه کمترین نرخ تورم ثبت شد؟

هفته گذشته مرکز آمار ایران در گزارشی اطلاعات مربوط به تورم آذرماه را منتشر کرد. این گزارش نشان می‌‌‌داد که نرخ‌های مختلف تورم در آذر نسبت به ماه قبل کاهش یافته است. بر این اساس نرخ تورم ماهانه آذرماه به ۷/ ۱‌درصد رسید که پایین‌ترین نرخ تورم ماهانه در ۶ماه اخیر به شمار می‌رود. از سوی دیگر نرخ تورم نقطه به نقطه نیز نیم‌درصد کاهش یافت و به سطح ۲/ ۳۵‌درصدی رسید. در نهایت نرخ تورم میانگین سالانه نشان‌دهنده آن بود که در آذرماه این شاخص یک‌درصد نسبت به ماه گذشته کاهش یافته و به سطح ۴/ ۴۳‌درصد رسیده است. آمار شاخص‌‌‌های تورمی آذرماه از ادامه‌‌ روند کاهشی تب تورم حکایت دارد.

پیش بینی تورم پایان سال

گرچه روند کاهشی تورم در آذرماه ادامه پیدا کرد اما برای ۳ماه باقی مانده تا پایان سال ۱۴۰۰ می‌‌‌‎توان پیش‌بینی‌‌‌های متفاوتی داشت. با توجه به آمارهای تورم در سال‌جاری می‌توان برای پایان سال‌جاری سه سناریو در نظر گرفت. بر این اساس این سه سناریو با نام‌‌‌های سناریوی خوش‌بینانه، میانه و بدبینانه تقسیم‌بندی شده‌اند. نقطه افتراق این سناریوها نرخ تورم ماهانه آنهاست که به همین دلیل نرخ تورم پایان سال متفاوتی را نتیجه می‌دهد.

سناریوی خوش‌بینانه: تورم زیر ۴۰

در بخش خوش‌بینانه فرض بر این است که تورم ماهانه سه ماه پیش روی زمستان با نرخ تورم ماهانه آذر ماه برابر خواهد بود. پیش‌تر به این نکته اشاره شد که تورم آذرماه پایین‌ترین نرخ تورم در ۶ ماه گذشته است. بر این اساس با فرض اینکه نرخ تورم ماهانه هر سه ماه زمستان ۷/ ۱‌درصد است نرخ تورم نقطه به نقطه در پایان سال به ۸/ ۳۳‌درصد خواهد رسید. از سوی دیگر نرخ تورم میانگین سالانه به رقم ۹/ ۳۹ خواهد رسید و پس از ۱۱ ماه به زیر ۴۰‌درصد خواهد رسید. در این سناریو نرخ تورم روند نزولی خود را ادامه خواهد داد.

سناریوی میانه: افزایش کم دامنه تورم

دومین سناریوی در نظر گرفته شده برای وضعیت تورم در پایان سال، از میانگین نرخ تورم ماهانه ۳‌ماه اخیر به عنوان تورم ماهانه پیش‌فرض استفاده می‌کند. بر این اساس نرخ تورم میانگین ماهانه در پاییز ۶/ ۲‌درصد بوده است. با فرض اینکه این نرخ تورم در ۳‌ماه زمستان تکرار خواهد شد، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در پایان اسفند ماه به سطح ۴/ ۳۷‌درصد خواهد رسید؛ رقمی که از تغییر روند حرکت تورم حکایت خواهد داشت. از سوی دیگر نرخ تورم میانگین سالانه در این سناریو به سطح ۶/ ۴۰ در پایان سال خواهد رسید که و همچنان کانال ۴۰‌درصدی خود را حفظ خواهد کرد.