ارزهای دیجیتال بورس را محاصره می کنند؟
بسیاری از مردم بازار سرمایه را معادل بازار سهام میدانند. این در حالی است که مفهوم بازار سرمایه بسیار فراتر از حوزه فعالیت بورس است و در واقع تمامی مواردی را شامل میشود که در آن اوراق بهادار با سررسید بیش از یک سال در آن معامله میشود.
بازار سرمایه در واقع محلی است برای اوراق دارایی مختلف که بازه گستردهای نظیر اوراق بدهی، سهام، اختیار و آتی را شامل میشوند. این در حالی است که به تازگی در برخی از بازارهای بیشتر توسعهیافته نظیر بازار دارایی در ایالات متحده پای رمزارزها هم در چارچوب ETF به چرخه معاملات باز شده و اوراق بهادارسازی از این نوع دارایی که از چندی قبل آغاز شده بود شکلی رسمی به خود گرفته است.
تمامی اینها در حالی روی داده که در ایران نهتنها فضای معاملات در بازار پر رمز و راز رمزارزها بسیار مبهم است بلکه تعلل قانونگذار در این حوزه سبب شده تا هنوز پس از گذشت چند سال از پا گرفتن بازار کریپتوکارنسیها در دنیا و پر طرفدار شدن آن در ایران حتی تعریف روشنی از ماهیت این دارایی وجود نداشته باشد.
به عبارت بهتر با گذشت چند سال از سربرآوردن بازار یاد شده در جهان، برای فعالان داخلی حتی مرز بین دارایی یا ارز بودن جدیدترین پدیده بازارهای مالی مشخص نشده است.
آنطور که جدیدترین سخنان مجید عشقی در این باره نشان میدهد برای روشن شدن فضا در این زمینه راه بسیاری مانده و اگر قرار باشد این بازار مانند سایر داراییهای مالی زیر نظر بورس ساماندهی شود، «لازم است کمیته فقهی سازمان بورس و شورای فقهی بانک مرکزی در زمینه رمزارزها بحث کنند تا بتوان با توجه به تحولات این حوزه متناسب با دستورالعملها و ابزارهایی که میتوان بر روی این پدیده تعریف کرد، تصمیمگیری لازم انجام شود.»
سخنان او حکایت از نیاز به بهبود و روشنتر شدن قوانین در زمینه استخراج، معاملات نحوه انتشار و قوانین داد و ستد آن در بازار داخلی دارد. از این رو بیراه نخواهد بود اگر انتظار عملکردی سریعتر را از مسوولان حوزه یاد شده داشته باشیم. دلیل چنین انتظاری طبیعتا به دلیل نیاز به توسعه بیشتر بازار سرمایه و لزوم جلوگیری از خروج پول از اقتصاد رسمی به غیررسمی و حتی خروج از کشور است.
رمز ارزها در بازار سرمایه
بر اساس آنچه گفته شد به نظر میرسد نیاز بازار سرمایه به بلاکچین در هر دو حوزه تنظیم قوانین و مقررات معاملاتی و کارکردهای دیگر به شکلی جدی وجود دارد با این حال باید توجه کرد که در بعد معاملاتی رمزارزها، حضور در این بازار نیازمند توجه به چند نکته مهم است.
نخست آنکه بازار سرمایه مانند هر بازار دیگری بهخصوص در حوزه قانونگذاری نیازمند همسویی و تحولات دنیای کسب و کار است. بازار رمزارزها به عنوان یک بازار چابک با حداقل دخالت قانونگذاران از جمله بسترهایی است که ریسک قانون در آن تا حد زیادی اندک بود و سرمایهگذاری در آن آزادی بسیاری به فعالان آن میدهد.
این در حالی است که بازار سرمایه در ایران هم در حوزه معاملات سهام و هم حوزه کالایی دارای محدودیتهای عمدهای نظیر دامنه نوسان است که با روح فعالیت رمزارزها در تضاد بود و احتمالا رونق گرفتن ابزارهای مبتنی بر آن را با مشکل مواجه میکند.
دوم آنکه اساسا پیش از پرداختن به این حوزه باید به این سوال مهم پاسخ داد که در خصوص یک فناوری با قابلیت رهگیری اندک مانند بلاکچین چگونه میتوان معاملات آن را به قوانین و مقررات داخلی محدود کرد؟
همان طور که در ماههای گذشته دیده شد روند فعالیت بازار رمزارزها به نحوی بوده که نوسان قیمت داراییها در آن روزانه ممکن است از ۲۰درصد فراتر رود.
این در حالی است که در بازار سرمایه میل به دامنه نوسان ۵پنج درصدی در عمل هر نوع تحرک آزاد برای قیمت داراییها را محدود کرده است. در صورت بروز نوسانات شدید در این حوزه بازار سرمایه چگونه میتواند خود را با تحولات بینالمللی آن وفق دهد؟
این سوال و بسیاری از سوالات دیگر در حالی مطرح میشود که پرداختن به این موضوع از سوی رئیس سازمان، بیش از آن که قدمی واقعی برای ورود رمزارزها به بازار سرمایه تلقی شود بیشتر به حرفی میماند که فاصله آن با عمل بسیار بیشتر از فاصله بازار با حل چالشهای پیش رو است.
در حال حاضر بازار سهام در شرایطی هر روز به وزن کم کردن عادت کرده که همچنان چالش دامنه نوسان و حجم مبنا پیش روی بازار مانده و حتی مساله قیمتگذاری دستوری نیز در بهترین شرایط با تکرار فرمول سالهای قبل در حوزه پتروشیمی پی گرفته شده است.
تمامی اینها در حالی رخ میدهد که بازار سرمایه به عنوان یک بازار پویا و پیچیده نیاز به گرفتن تصمیمات کارشناسی و بلندمدت دارد که به دور از نگاه کوتاهمدت و منفعلانه گرفته شوند و بتوانند کارکردی دائمی برای بازار سهام داشته باشند.
اینطور که به نظر میآید پرداختن به مقوله بلاکچین و رمزارزها نیز صرفا گامی است که در راستای اشتیاق مدیران بازار سرمایه به تکمیل جعبه ابزار بورس گرفته میشود؛ جعبه ابزاری که بیش از داشتن کارآیی هماکنون به ویترینی جذاب تبدیل شده که از انواع بازارهای آتی و اختیار تا فروش تعهدی سهام را در خود جای داده اما در عمل به جز معاملات ابتدایی سهام که همان معاملات نقدی هستند، ابزار قابلتوجه دیگری وجود ندارد.
ارسال نظر