بزرگترین سرمایه‌گذاری صنعتی تاریخ ایران کلید خورد

یکی از کارویژه‌های دولت سیزدهم احیای سرمایه‌گذاری در اقتصاد کشور با هدف بالا بردن تولید ناخالص داخلی، ایجاد رونق تولید و افزایش اشتغال‌زایی است.

در هشت سال دولت قبل، میزان سرمایه‌گذاری در اقتصاد کشور به شدت سقوط کرد. نرخ رشد تشکیل سرمایه ثابت در هشت سال اخیر منفی بوده است. تشکیل سرمایه ثابت منفی یا کاهش رشد سرمایه‌گذاری در کشور نگرانی‌های زیادی را ایجاد کرده است. از ابتدای دولت قبل روند افت سرمایه‌گذاری و جلو افتادن نرخ استهلاک از سرمایه‌گذاری باعث بروز دغدغه‌های نگران‌کننده‌ای شده است.

کاهش رشد سرمایه ثابت ناخالص به مفهوم عدم تمایل بخش خصوصی و دولتی به سرمایه‌گذاری است و این موضوع به دلیل تکرار در ۸ سال گذشته سبب شده برگرداندن اقتصاد به وضعیت قبل بسیار دشوار شود.

این کاهش میل به سرمایه‌گذاری مختص به بخش خصوصی نیست و دولت قبل هم سرمایه‌گذاری‌های خود را به شدت کاهش داده بود به طوری که در بودجه‌های عمرانی، اعتبارات به جای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، صرف پرداخت هزینه‌های جاری دولت‌های یازدهم و دوازدهم شد.

به همین دلیل بر اساس برآورد معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران، حتی با فرض تغییر مسیر کنونی کشور در زمینه تشکیل سرمایه، بازگشتن به وضعیت سال ۱۳۹۰ بسیار سخت است؛ بنابراین اگر سطح سالانه رشد سرمایه‌گذاری به ۵ درصد برسد، کشور در سال ۱۴۱۳ یعنی ۱۴ سال بعد خواهد توانست به وضعیت سال ۱۳۹۰ (دولت دهم) از منظر سرمایه ثابت برسد.

متوسط نرخ رشد اقتصادی ایران در دولت قبل، پایین‌ترین میزان در بین دولت‌های اخیر بوده است و ضربه اساسی به اشتغال و معیشت مردم وارد کرده است.

در صورتی اقتصاد کشور می‌تواند به دوره رشد اقتصادی برگردد که روند تشکیل سرمایه با سرعتی مناسب صعودی شود. صعودی شدن سریع روند تشکیل سرمایه باید در حدی باشد که استهلاک سرمایه‌های ثابت فعلی را نیز جبران کند. بررسی اجزای ساختار تشکیل سرمایه ثابت نشان می‌دهد سیاستگذار برای احیای رونق در این بخش و بازگرداندن رشد به روند تشکیل سرمایه ثابت، کار سختی در پیش دارد.

چاره‌اندیشی دولت سیزدهم

وضعیت اسفناک سرمایه‌گذاری در کشور در هشت سال قبل به‌ویژه در حوزه‌های زیرساختی، از دو سال پیش به‌تدریج عوارض خود را با بازگشت خاموشی‌ها در تابستان و زمستان و قطع گاز نشان داد و مردم نتیجه عملکرد دولت‌های یازدهم و دوازدهم را کاملاً لمس کردند.

دولت سیزدهم که وضعیت بحرانی سرمایه‌گذاری در کشور را از دولت قبل به ارث برده، در ماه‌های نخست فعالیتش، با تشکیل کارگروهی از متخصصان اقتصادی، برای رفع این بحران، چاره‌اندیشی کرد که نام این مجموعه، کارگروه پیشرانان پیشرفت اقتصاد ملی (پی‌پام) است.

نتیجه جلسات متخصصان برنامه‌ریزی و کارشناسان اقتصادی در کارگروه پیشرانان پیشرفت اقتصاد ملی، احصاء نزدیک به ۱۹ میلیارد دلار منابع شرکت‌های دولتی و نیمه‌دولتی برای انجام سرمایه‌گذاری است.

با انجام این سرمایه‌گذاری‌ها ایران می‌تواند پس از هشت سال سرکوب تولید و سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی منفی، دوباره به دوران رشد اقتصادی مثبت بازگردد.

لازم به ذکر است که این ارقام کاملاً در دسترس و در داخل است و جزو منابع ارزی بلوکه‌شده در خارج از کشور نیست. این سرمایه‌گذاری‌ها هم‌زمان با دهه فجر ۱۴۰۰ و هفته پیش رو کلید می‌خورند.

جزییات بزرگترین سرمایه‌گذاری تاریخ ایران

بر این اساس، کارگروه پیشرانان پیشرفت اقتصاد ملی فهرست ۴۹ پروژه آماده برای آغاز عملیات اجرایی در بهمن‌ماه امسال به ارزش سرمایه‌گذاری ۵۰۳ همت معادل ۱۸.۷ میلیارد دلار را اعلام کرد که بزرگترین سرمایه‌گذاری صنعتی در تاریخ ایران محسوب می‌شود.

این فهرست شامل ۷ شرکت زیر است و در ادامه جزییات سرمایه‌گذاری هر شرکت نیز آمده است:

شرکت فولاد مبارکه ۵ پروژه

شرکت ملی صنایع مس ایران ۷ پروژه

شرکت صنعتی معدنی چادرملو ۱۰ پروژه

شرکت صنعتی معدنی گل‌گهر ۱۰ پروژه

شرکت هلدینگ خلیج‌فارس ۴ پروژه

شرکت هلدینگ نفت‌وگاز پارسیان ۳ پروژه

شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات ۷ پروژه

فولاد مبارکه اصفهان:

۱. احداث نورد گرم ۲ فولاد مبارکه؛ ۴.۲ میلیون تن کلاف و ورق گرم

۲. احداث واحدهای نیروگاهی فولاد مبارکه؛ ۹۱۴ مگاوات

۳. احداث واحد تولید آهن اسفنجی فولاد هرمزگان؛ ۲ میلیون تن آهن اسفنجی

۴. احداث خطوط اسیدشویی و نورد سرد فولاد امیرکبیر کاشان؛ ۸۰۰ هزارتن کلاف اسیدشویی و خام

۵. تکمیل و بهره‌برداری شبکه فاضلاب ۶ شهر مجاور مبارکه؛ ۳ میلیون مترمکعب پساب

شرکت ملی صنایع مس ایران:

۱. تولید مس کاتدی سونگون؛ ۱۰۰ هزار تن مس کاتدی

۲. فاز ۳ تغلیظ سرچشمه؛ ۳۰۰ هزار تن کنستانتره مس

۳. فاز ۳ تغلیظ سونگون؛ ۱۵۰ هزار تن کنستانتره مس

۴. فاز ۲ تغلیظ میدوک؛ ۱۸۰ هزار تن کنستانتره مس

۵. تولید اسید سولفوریک؛ ۳۶۰ هزار تن اسیدسولفوریک

۶. احداث کارخانه فلوتاسیون سرباره خاتون‌آباد؛ ۷۰ هزار تن کنستانتره مس

۷. احداث کارخانه آهک خاتون‌آباد؛ ۱۷۵ هزار تن آهک کلوخه و هیدراته

شرکت صنعتی معدنی چادرملو:

۱. بهره‌برداری از معدن D۱۹؛ ۷ میلیون تن سنگ‌آهن

۲. گندله‌سازی شماره ۲؛ ۵ میلیون تن گندله‌سازی

۳. کنسانتره سنگ‌آهن؛ ۴ میلیون تن کنستانتره سنگ‌آهن

۴. کارخانه فروسیلیکومنگنز؛ ۲۰ هزارتن فروسیلیکو منگنز

۵. فرومنگنز با کربن بیش از ۲ درصد وزنی؛ ۱۵ هزارتن فرومنگنز

۶. فروسیلس با سیلیکون بیش از ۵۵ درصد وزنی؛ ۱۵ هزارتن فروسیلیس

۷. کارخانه ذوب سرمد ابرکوه؛ ۶۰۰ هزارتن شمش

۸. احداث نیروگاه سیکل ترکیبی؛ ۵۴۶ مگاوات

۹. احداث نیروگاه سیکل ترکیبی؛ ۵۴۶ مگاوات

۱۰. باطله چهاربوق (پرعیارسازی)؛ ۲.۵ میلیون تن کنستانتره سنگ‌آهن

شرکت معدنی صنعتی گل‌گهر:

۱. شروع عملیات پی‌جویی و اکتشافات تکمیلی در سیاه جنگل سیستان و بلوچستان؛ حفاری تا ۲۰ هزار متر

۲. پروژه سولفور زدایی از گازهای خروجی کارخانه گندله‌سازی شماره ۱ و تولید سولفات آمونیوم؛ تولید ۲۵۰ هزارتن سولفات آمونیوم

۳. احداث نیروگاه سیکل ترکیبی ۵۰۰ مگاواتی شماره ۲؛ ۳۶۰ مگاوات برق

۴. احداث نیروگاه سیکل ترکیبی ۵۰۰ مگاواتی شماره ۳؛ ۴۰۰ مگاوات برق

۵. بهبود کیفی کارخانه‌های گندله‌سازی شماره ۱ و ۲؛ ۴ میلیون تن گندله

۶. خط دوم انتقال گاز به منطقه معدنی و صنعتی گل گهر؛ ۲۰۰ هزار مترمکعب گاز در ساعت

۷. عملیات اجرایی شهرک صنعتی گل گهر؛ ۳۰۰ هکتار زمین و زیرساخت

۸. بهره‌برداری از بخش اول ماشین‌آلات معدنی؛ ۶۶ دستگاه دامتراک و بولدزر

۹. عقد قرارداد احداث پایانه مواد معدنی در بندر شهید بهشتی؛ ۶ میلیون تن واردات و صادرات مواد معدنی

۱۰. احداث کارخانه فروآلیاژ؛ ۱۱۵ هزارتن فروسیلیک منگنز؛ فرومنگنز و فروسیلیس

۱۱. آغاز عملیات نصب تجهیزات مگامدول آهن اسفنجی شرکت جهان فولاد سیرجان، ۱.۷ میلیون تن آهن اسفنجی

۱۲. آغاز عملیات اجرایی احداث خط کلاف بردسیر جهان فولاد سیرجان، ۳۰۰ هزارتن میلگرد صنعتی

۱۳. احداث کارخانه فولاد آلیاژی بردسیر جهان فولاد سیرجان، ۵۰۰ هزارتن اسلب آلیاژی

شرکت هلدینگ خلیج‌فارس:

۱. شرکت پتروشیمی الماس ماهشهر؛ ۴.۲ میلیون تن محصولات الفینی و پلیمری

۲. شرکت پتروشیمی هرمز خلیج‌فارس؛ ۶.۴ میلیون تن محصولات الفینی و پلیمری

۳. طرح پروپیلن و پلی‌پروپیلن پتروشیمی پارس؛ ۱.۱ میلیون تن پروپیلن و پلی‌پروپیلن

۴. طرح پروپیلن بهبهان؛ ۴۵۰ هزارتن پروپیلن

شرکت هلدینگ نفت و گاز پارسیان:

۱. شرکت پتروشیمی همت؛ ۱.۱ میلیون تن اوره

۲. پتروشیمی ستاره پارسیان؛ ۱.۱ میلیون تن پروپیلن، پلی‌پروپیلن، lpg، بنزین

۳. پالایشگاه پارس فرآیند؛ ۱.۶ میلیون تن بنزین، نفت‌گاز، سوخت جت

شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن‌وفلزات

۱. آهن اسفنجی بیجار؛ ۱.۶ میلیون تن آهن اسفنجی

۲. فولادسازی قروه؛ ۱ میلیون تن فولاد و نورد

۳. گندله‌سازی صبا امید کردستان؛ ۱ میلیون تن گندله

۴. گندله‌سازی صبانور همدان؛ ۱ میلیون تن کنستانتره

۵. نیروگاه پویا انرژی سمنان؛ ۳۶۰ مگاوات برق

۶. فولاد اقلید؛ ۱.۱ میلیون تن آهن اسفنجی

۷. فولاد اردبیل؛ ۱.۱ میلیون تن آهن‌اسفنجی