ورود ویژه مجلس به ماجرای مالیات سیگار

از دی ماه امسال مقرر شده بود مالیات سیگار در قالب قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده تجمیع شود و هر سال پنج درصد به آن اضافه شود که در لایحه بودجه ۱۴۰۱ هم بر همین اساس مالیات سیگار تعیین شده بود. اما اخیرا کمیسیون تلفیق برای هر کارتن سیگار تولید داخل دو میلیون و ۳۰۰ هزار تومان و در هر کارتن سیگار خارجی سه میلیون تومان مالیات نخی پیش بینی کرد که ۸۲۰ درصد نسبت به مالیات نخی سال جاری سیگار افزایش را نشان می‌دهد. حالا گزارش‌ها حاکی از تصویب این بند در گزارش کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ است.

بر این اساس کمیسیون تلفیق تصویب کرده که از ابتدای سال ۱۴۰۱ به قیمت خرده فروشی هر نخ سیگار تولید داخل با نشان ایرانی مبلغ ۲۳۰ تومان، تولید داخل با نشان بین المللی برند ۸۰۰ تومان، هر نخ سیگار وارداتی ۱۵۰۰ تومان، هر بسته ۵۰ گرمی معسل تنباکوی قلیان داخلی سی هزار ۳۰۰۰ تومان و هر بسته تنباکوی وارداتی ۳۰ هزار تومان به عنوان عوارض اضافه شود.

همچنین وزارت امور اقتصاد و دارائی مکلف است مبالغ مذکور را از تولید کنندگان و واردکنندگان حسب مورد أخذ و به حساب در آمد عمومی موضوع ردیف ۱۱۰۵۱۵ جدول شماره (۵) این قانون واریز کند.

مخالفان و موافقان چه می‌گویند؟

این موضوع از زمانی که مطرح شد، انتقادات زیادی به همراه داشت و تاجدار، رئیس انجمن تولیدکننـدگان، صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات دخانی هشدار داد که در صورت تصویب مصوبه کمیسون تلفیق در رابطه با مالیات سیگار در صحن علنی مجلس، قاچاق سیگار آنچنان صرفه اقتصادی خواهد یافت که با فرض محال و در صورت کشف ۵۰ درصد از سیگارهای قاچاق، باز هم این تجارت برای قاچاقچیان صرفه اقتصادی خواهد داشت.

او همچنین پیش بینی کرده بود که علاوه بر افزایش قیمت ناشی از قیمت مواد اولیه، هزینه‌های تولید و سایر مالیات‌ها، فقط با اعمال مالیات نخی هر پاکت سیگار داخلی ۴۶۰۰ تومان و هر پاکت سیگار بین‌المللی ۶۰۰۰ تومان گران می‌شود و علاوه بر این منجر به تعطیلی یا کاهش شدید تولید واحدها خواهد شد.

تاجدار پیش‌تر هم در انتقاد از مالیات نخی که برای سال ۱۴۰۰ اعمال شده گفته بود که مالیات نخی ۵۰ درصد قیمت تمام شده کالا را شامل می‌شود، اما با توجه به اینکه حاشیه سود شرکت‌های بین‌المللی بالاست، این مالیات تأثیری در تولید آنها ندارد. اما سود پایین شرکت‌های داخلی و سر به سر بودن آن، باعث می‌شود واحدهای تولیدی داخلی توان افزایش تولید نداشته باشند.

البته در مقابل وزارت بهداشت همیشه موضع مخالف این را داشته است. برای مثال جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات بارها اعلام کرده که ایران کمترین مالیات را بر محصولات دخانی دارد و قاچاق فقط بهانه و توجیهی برای جلوگیری از افزایش مالیات و متقاعد ساختن دولت و مجلس برای عقب نشینی از تصمیماتی که می‌تواند منجر به کاهش مصرف مواد دخانی از یک طرف و به کارگیری مالیات دریافت شده برای رفاه مردم شود، است.

گفتنی است که تا پیش از دی ماه امسال و اجرای قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده، ردیف‌های مالیات سیگار شامل ماده ۷۳ قانون برنامه ششم که برای شرکت‌های داخل ۱۰ درصد و شرکت‌های بین‌المللی ۲۵ درصد است و همچنین ۱۵ درصد مالیات بر ارزش افزوده، دو درصد حق انحصار و مالیات نخی ۲۵۰ و ۵۰۰ هزار تومانی برای برندهای داخلی و خارجی بود.