جای خالی یک قانون مهم در بورس

در چند سال گذشته بازار سرمایه کشور تحولات گسترده ای را شاهد بوده است. تعداد شرکت های فعال در بازار سرمایه، نمایندگان و سایر اجزاء بازار سرمایه افزایش یافته و بنابراین از نظر ساختاری بازار کشور نسبت به گذشته دچار تحول شده است. به همین علت این بازار نیازمند پیاده سازی یکسری اصول است تا مسیر توسعه آن هموار شود. حاکمیت شرکتی به عنوان عاملی تاثیر گذار در توسعه این صنعت شناخته می شود که شامل اصولی همانند شفافیت، انصاف، رعایت حقوق تمام ذینفعان، مسئولیت پذیری و پاسخگویی در شرکت های فعال در بازار سرمایه است.  آیا در بازار سرمایه ایران حاکمیت شرکتی به صورت یکپارچه انجام می شود یا خیر؟ در همین راستا گفتگویی داشتیم با مدیرکل پیشین روابط عمومی سازمان بورس. با گسترش نیوز همراه باشید:

نیاز بازارسرمایه به دانش حاکمیت شرکتی

سید یاسر فلاح، کارشناس بازارسرمایه در گفتگو با خبرنگار گسترش نیوز در مورد موضوع یادشده اظهار کرد: اهمیت موضوع حاکمیت شرکتی صرفا به نیاز روز محدود نمی‌شود. بحث اصلی اینجاست که در بازار سرمایه به این دانش نیاز است. یعنی ما در بازار سرمایه به دانستن قوانین مرتبط با حاکمیت شرکتی در بازار سرمایه به شدت نیازمند هستیم. با توجه به حضور مردم و اقبالی که در سال ۹۸ و ۹۹ به بورس وجود آمد، بخش زیادی از مردم با فرآیندهای سرمایه گذاری در بورس آشنا شدند.

وی افزود: اکنون نیازمند آن هستیم که افراد و فعالین حوزه بازار سرمایه با مباحث قانون تجارت و حاکمیت شرکتی آشنا شوند. بسیاری از تصمیمات و اتفاقاتی که برای شرکت های بورسی رخ می‌دهد به علت تصمیماتی است که در هیات رییسه شرکت‌ها رخ می دهد. براساس قانون تجارت هر تصمیمی که گرفته می شود مسئولیت آن بر عهده هیات مدیره و مدیر عامل است. بنابراین شرکت هایی که در بازار سرمایه حاضر می‌شوند قاعدتا باید با حدو مرز مسئولیت‌ها آشنا و به سهامداران و مجامع عمومی سالیانه پاسخگو باشند. موضوع حاکمیت شرکتی شامل موراد مهمی مثل وظایف هیات‌مدیره، مدیرعامل، حسابرس، بازرس و ... می‌شود که سهامداران باید نسبت به آنها آگاه باشند.

رفتار چندگانه شرکت های ایرانی

فلاح ادامه داد: ناگفته نماند که بحث حاکمیت شرکتی میان شرکت های ایرانی به شکل یکپارچه انجام نمی شود و آنها در زمینه قوانین و مقررات حاکمیت شرکتی و قانون تجارت، همگن نیستند و بعضا رفتارهای متفاوتی را شاهد هستیم. به طور مثال شرکتی وجود دارد که با سهامدارنش درست و حرفه ای برخورد می کند و برخی شرکت ها به دور از رفتار حرفه ای توپ را از زمین خود دور می کنند و به زمین سازمان بورس یا دیگر نهادها می اندازند. این در صورتی است که تصمیم آن شرکت سبب شده که اتفاقی برای آن نماد در بورس رخ دهد.

این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که آیا قانون مدونی در این زمینه در سازمان بورس وجود دارد یا خیر اظهار کرد: اجرای قانون تجارت و حاکمیت شرکتی بر عهده سازمان بورس نیست، سازمان بورس یک نهاد نظارتی بر بازار سرمایه است. برخی شرکت ها یکسری قوانین را درست اجرا نمی کنند لذا نیاز است که به سازمان بورس یک نوع ابزار نظارتی داد یا قانونی را مصوب کرد تا سازمان بورس نقش سوپروایزر را در بحث حاکمیت شرکتی بازار مالی اجرا کند و شرکت ها را موظف به پاسخگویی کند. اما در حال حاضر در موضوع رعایت حاکمیت شرکتی ابزار یا مقرارتی وجود ندارد که سازمان بورس به آن استناد کند. ضمن اینکه دانش مدیران در سطح بنگاه ها به اندازه کافی، بالا نیست. یعنی برخی از مدیرانی شرکت هایی که در بورس و فرابورس هستند دانش کافی در خصوص قانون تجارت و حاکمیت شرکتی ندارند.