افزایش قیمت کالاهای اساسی / علت چیست؟

نرخ انواع کالاهای اساسی در بازارهای جهانی دو سالی است پس از شیوع ویروس کرونا روند افزایشی نرخ را طی می‌کند، اما در دو ماه گذشته پس از درگیری نظامی بین روسیه و اوکراین رشد قیمت‌ها جهش قابل ملاحظه‌ای داشته است. از آنجایی که دو کشو روسیه و اوکراین بزرگ‌ترین تولیدکنندگان غلات و دانه‌های روغنی در جهان هستند، تأثیر این درگیری بر رشد نرخ محصولات کشاورزی مضاعف شده است. روسیه و اوکراین در مجموع ۳۰ درصد نیاز غلات جهان را‌‌‌‌‌‌‌‌ تامین می‌کنند.

در آخرین روز کاری هفته، خوراک دام در ادامه افزایش‌های اخیر خود رشد ۵.۷۵ دلار را‌‌‌‌‌‌‌‌ ثبت کرد و هر بوشل از این محصول به نرخ ۷۸۳ دلار و ۷۵ سنت معامله شد. دانه‌های روغنی هم از این افزایش قیمت‌ها عقب نماندند به طوری که گیاه روغنی کانولا رشد ۵ دلار را‌‌‌‌‌‌‌‌ ثبت کرد و دانه روغنی سویا ۷۴ سنت رشد داشت.

افزایش قیمت‌ها ناشی از آن است که زنجیره عرضه محصولات کشاورزی مختل شده است و در حقیقت عرضه به بازار به سختی صورت می‌گیرد و در این میان سه دلیل عمده برای اختلال زنجیره عرضه وجود دارد.

نخست اینکه مراجعه کشتی‌های بزرگ برای بارگیری و تخلیه به بنادر نزدیک دو کشور درگیر نظامی یعنی روسیه و اوکراین است انجام نمی‌شود.

دلیل دوم؛ کشورهای صادرکننده عوارض صادراتی برای محصولات اساسی وضع کرده اند، بنابراین تزریق محصولات از سوی آنها به بازارهای جهانی به صورت قطره‌چکانی است؛ دلیل سوم؛ تقاضا برای محصولات اساسی از سوی کشورها بیشتر شده و آنها سعی دارند انبارهای خود را‌‌‌‌‌‌‌‌ پر نگه دارند، به طوری که چین نیمی از کل صادرات غلات جهان را‌‌‌‌‌‌‌‌ در انبارهای خود ذخیره کرده است.

افزایش نرخ کالاهای اساسی در جهان که در دوره دو ماهه درگیری نظامی روسیه و اوکراین بیش از ۵۰ درصد نرخ گندم و غلات رشد داشته، باعث شده کشورهای واردکننده ارز بیشتری را‌‌‌‌‌‌‌‌ برای تامین نیازهای داخلی هزینه کنند و به این دلیل است که با پیش‌بینی‌های بودجه کشورها برای تامین نیاز همخوانی ندارد.