بلای برجام بر سر مناطق آزاد

چند سالی است که اقتصاد کشورمان زمین گیر شده است و عده‌ای کارشناسان بانکی آن را در عدم پیوستن به اف‌ای تی می‌دانند و برخی از کارشناسان آن را در محدودیت‌های برجام ریشه یابی می‌کنند. شاید تا پیش از آن هم اقتصاد ما در میان سایر کشور‌ها رشد چشم گیری نداشت. اما حالا اقتصاد دست و پا بسته شده است، به طوری که نه می‌توان پول‌های بلوکه شده مطلق به کشور را وارد کشور کرد و نه صادراتی به سایر کشور‌ها داشته باشیم. این کارشناس اقتصادی این موضوع را تایید کرده و ادامه می‌دهد: « به دلیل محدودیت‌های برجام، محرومیت و ممنوعیت هایی برای ایران ترسیم کرده‌اند، همینطور بحث اف‌ ای تی اف اقتصاد کشور ما را با عدیده‌ای از مشکلات جدی مواجه کرد.» علی قنبری، اقتصاددان در این زمینه می‌گوید: « باید این مشکلات حل شود، زیرا درحال‌حاضر امکان فعالیت‌های اقتصادی در کشور و در مناطق آزاد وجود ندارد و این معضل باید حل شود. به عقیده بنده با حل شدن این مشکلات نزدیک به ۸۰ تا ۹۰ درصد مشکلات اقتصادی کشور و بیشتر از همه مناطق آزاد حل می‌شود.»

فضای سیاسی کشور نیاز به اصلاح دارد

 در ایران مناطق آزاد تجاری دروازه‌های واردات هستند تا سکوی صادرات و اقتصاددان‌ها به اتفاق بر این باورند که با شرایط اقتصادی فعلی نمی‌توان کاری را پیش برد چرا که مناطق آزاد تجاری با هدف افزایش صادرات و جذب سرمایه‌گذار خارجی برای کمک به اقتصاد کشورراه‌اندازی شد که تاکنون به اهدافشان تعیین شده نرسیده‌اند. البته تنها نباید این معضل را در مناطق آزاد جست و جو کرد بلکه شرایظ اقتصادی و سیاسی فعلی به شکلی است که نمی‌توان بر آن تکیه زد. این اقتصاد دان در رابطه با این موضوع ادامه می‌دهد: «فضای سیاسی حاکم بر کشور را اصلاح کرد تا بتوانیم در سراسر دنیا معامله و مبادله داشته باشیم.» این اقتصاددان راه برون رفت از شرایط فعلی را تنش زدایی سیاسی می‌داند و می‌گوید: « در صورتی که تنش زدایی کنیم و با دنیا و کشور‌های همسایه درگیر نباشیم می‌توان به شکوفایی مناطق آزاد امید داشت.» او ادامه می‌دهد: « متاسفانه اکنون مسائل اقتصادی تحت تاثیر مسائل سیاسی قرار دارد، به همین دلیل وضعیت صادرات ما وضعیت مطلوبی ندارد، حتی برای کشور‌های منطقه.ساختار‌های سیاسی حاکم بر کشور را به سمت امکان‌پذیر شدن صادرات در کشور و صادرات بیشتر و به سمت بهبودی وضعیت مردم و توسعه اقتصادی اصلاح کنیم..»

وی ادامه داد: «یکی از مولفه های دیگر جذب سرمایه گذار خارجی جلوگیری از سخت گیری های فعلی است که سرمایه‌گذار را از سرمایه گذاری  در این مناطق دلزده می‌کند. به همین دلیل است که صادرات و واردات ما در مناطق آزاد از وضعیت مطلوبی برخوردار نیستند.»

چرا مناطق آزاد به اهداف اصلی دست پیدا نکرد؟

قنبری در پاسخ به این سؤال که برای اینکه چرا مناطق آزاد به اهداف اصلی خود دست نیافته‌اند توضیح داد: «بخشی از این دلایل سیاسی است که مسائل اقتصادی را تحت الشعاع خود قرار داده است.»

این اقتصاددان اضافه کرد: «مسائل سیاسی خود را باید با دنیا حل کنیم زیرا مسال اقتصادی ما تحت تاثیر مسائل سیاسی قرار دارد. گرانی‌ها مانند؛ گرانی دلار، ماشین و حتی مسکن به دلیل تحریم‌ها و مشکلات و ممنوعیت هاست که باعث عدم سرمایه‌گذاری در کشور ماشده است همچنین نباید از مشکلات ما برای نقل و انتقال پولی چشم پوشی کرد به همین دلیل باید مسائل خود را با دنیا حل کنیم تا از این طریق مشکلات مردم را حل کنیم. چرا که درآمد‌های مردم کاهش پیدا کرده و سفرهایشان کوچک شده و وضعیت معیشتی مردم به حد بحران رسیده است به همین دلیل باید به فکر مردم بود و برای مسائل اف‌ای تی اف یکسری مسال را حل کنیم.»

قنبری در پایان با بیان اینکه عدم تامین امکانات و منابع تنها راه برون رفت از وضعیت فعلی است، در این زمینه توضیح داد: « این دلایل کنار هم منجر به این امر شده است که امروز به اهداف مناطق آزاد در کشور دست نیابیم، در حالی که هدف تشکیل منطقه آزاد، مثبت بوده است اما ابزار مناسب برای تحقق اهداف در دسترس نبوده است. امید است که هر چه زود چنین امکاناتی مهیا شود تا ما شاهد رشد توسعه مناطق آزاد و صادرات بی‌چون و چرا باشیم.»