علت گرانی برنج چه بود؟

«مجید حسنی مقدم » معاون دفتر بازرگانی داخلی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه کشور ماهانه به ۲۵۰هزارتن برنج نیاز دارد، گفت: دوسوم این نیاز یعنی حدود ۱۶۰ هزار تن از تولید داخل و مابقی یعنی حدود ۹۰ هزارتن نیز از واردات تامین می‌شود.

وی ادامه داد: فصل برداشت برنج در مقطع خاصی است و هرچه از زمان برداشت فاصله می‌گیریم حجم موجودی برنج کاهش می‌یابد و چون عرضه کم می‌شود قیمت‌ها هم بالا می‌رود.

معاون دفتر بازرگانی داخلی وزارت جهاد کشاورزی اضافه کرد: برنج داخلی چون مرغوب است جایگزینی ندارد. برنجی که وارد می‌کنیم به لحاظ کیفیت قابلیت رقابت با برنج ایرانی ندارد ولی برای تامین کسری این واردات انجام می‌شود.

به گفته وی بازار برنج داخلی و خارجی متفاوت است؛ از این رو چون وارد فصل برداشت برنج شده‌ایم قیمت‌ها نزولی است و امیدواریم تا رسیدن به قیمت‌های مناسب این روند ادامه داشته باشد.

حسنی مقدم تصریح کرد: سال گذشته خشکسالی شدید بود ولی امسال شرایط بهتر شده است. طبق گزارش معاونت زراعت وزارت جهاد کشاورزی امسال حداقل ۲۰ درصد افزایش تولید خواهیم داشت. سال گذشته یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن برنج تولید شد که امسال به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن خواهد رسید. البته ممکن است این مقدار هم بیشتر باشد؛ بنابراین می‌توان گفت که امسال تولید داخل در وضعیت مطلوبی است.

وی همچنین به گسترش کشاورزی قراردادی، توسعه مکانیزاسیون و برداشت برنج و مدرن‌سازی شالیزارها اشاره کرد.

این مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی که در یک برنامه تلویزیونی صحبت می‌کرد، گفت: عمدتاً کشاورزان برنج را بعد از برداشت به بازار عرضه می‌کنند. طبیعتاً فرآیند بازار هزینه هایی مانند نگهداری، خواب سرمایه و نظایر آن را دارد که باعث می‌شود نرخ برنج بالا برود.

وی اضافه کرد: نظارت خود را بر بازار برنج ادامه خواهیم داد. قیمتهایی هم که وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده بود به عنوان خط کشی بود تا ناظران بر اساس آن بازار را رصد کنند. برای امسال نیز هزینه‌های کاشت داشت و برداشت محاسبه و به زودی نرخ جدید برنج اعلام می‌شود.

او با اشاره به اینکه دستوری بودن قیمتها به معنی غیر واقعی بودن آن نیست، گفت: ما در سال محصولی داشتیم که سه بار اصلاح نرخ روی آن انجام شد و به طور کل سیاست وزارت جهاد کشاورزی در همه محصولات تعیین نرخ واقعی است.

به گفته حسنی مقدم، ستاد تنظیم بازار امسال به این نتیجه رسید که ممنوعیت واردات برنج نداشته باشیم ولی این به معنای آن نیست که برنج بیش از حد نیاز وارد شود بلکه این واردات در حد تامین کسری کشور خواهد بود و برای کل سال انجام خواهد شد.

وی گفت: دولت تلاش می‌کند کمترین دخالت را در بازار داشته باشد و فعالان بازار خودشان بازار را رصد کنند. اگر زمانی نیاز به ورود دولت باشد حتماً مداخله خواهیم کرد. ما متولی تولید و همچنین بازار تا سفره هستیم و به همه ابعاد نگاه می‌کنیم.

واسطه‌ها عامل اصلی گرانی برنج

در ادامه جمیل علیزاده شایق، دبیر انجمن برنج اظهار کرد: برداشت برنج برخلاف بسیاری از محصولات کشاورزی اواخر مرداد و شهریور تمام می‌شود و هر هزینه‌ای که دارد از فروردین تا شهریور ماه خواهد بود. برنج هایی که درحال‌حاضر در بازار است شهریور ۱۴۰۰ برداشت شده است و آن زمان نرخ بهترین برنج کیلویی ۳۵تا ۳۶هزارتومان بود و این یعنی از شهریور اتفاقی از این منظر نیفتاده که تصورکنیم به نرخ برنج اضافه شده است.

وی ادامه داد: دو مسئله در این بین وجود دارد. موضوع اول واسطه‌ها هستند که کنترل نمی‌شوند. آنها زمان برداشت برنج، برنج‌ها را از کشاورز با هرقیمتی که بخواهند می‌خرند و کشاورزان نیز به دلیل نیاز مالی برنج‌ها را به آنها پیش فروش می‌کنند. موضوع دیگر این است که برنج فروشی که برنج را ارزان خریده معتقد است با اینکه خودش فروشنده برنج است ولی مصرف‌کننده سایر اقلام غذایی بوده پس باید برای تامین هزینه هایش نرخ برنج را بالا ببرد؛ بنابراین این افزایش نرخ برنج فنی، تخصصی و علمی نیست.

علیزاده شایق تصریح کرد: اینکه گفته می‌شود ۴۰ درصد کاهش تولید برنج داشتیم درست نیست. ما سال گذشته ۲۰ درصد کاهش آن هم نسبت به سال قبلش یعنی ۱۳۹۹ داشتیم. ده‌ها سال است که وقتی فصل برداشت برنج شروع می‌شود نرخ برنج هم افت شدیدی پیدا می‌کند؛ پس طبیعی است که شهریور هر سال نرخ برنج کاهش یابد و این را نباید پای چیز دیگری نوشت.

دبیر انجمن برنج همچنین افزود: با توجه به افزایش تولید امسال و برداشت خوب آن، نرخ برنج کاهش می‌یابد. البته نباید تصور کنیم که با واردات، نرخ برنج کاهش می‌یابد.

کاهش تولید عامل گرانی برنج

در این برنامه تلویزیونی محمد مختاریانی، نایب رئیس انجمن واردکنندگان برنج نیز افزود: سال گذشته بر مبنای اطلاعاتی که تولیدکنندگان برنج دادند ۴۰ درصد کاهش تولید برنج ایرانی داشتیم ولی مسئولان این عدد را قبول نکردند. طبیعی است که وقتی با کاهش ۴۰ درصدی مواجهیم باید سیاست‌های متناسب با آن را اتخاذ کنیم که متاسفانه هیچ اقدامی انجام نشد و از آن طرف جلوی واردات با وجود کاهش تولید گرفته شد.

وی ادامه داد: در همان زمان نامه‌نگاری‌های با وزیر جهاد کشاورزی داشتیم و اعلام کردیم اگر اقدامی صورت نگیرد شب عید برنج به بالای ۱۰۰ هزار تومان خواهد رسید.

مختاریانی تصریح کرد: امسال وضعیت تولید برنج بهتر شده است و واردات نیز کمک خواهد کرد و قرار نیست برنج خارجی با جایگزین برنج ایرانی شود بلکه هرکدام بازار مختص به خود را دارند.