بورس پس از برجام؛ بازار افت می کند؟

برجام چه تغییرایتی در بازار سهام و سرمایه ایجاد می‌کند؟ هاشم آردم، کارشناس اقتصادی و بازارهای مالی به این پرسش پاسخ داد.

اگر قرار باشد نرخ ارز با افت روبرو شود تقاضا برای واردات کالای سرمایه‌ای احتمالا بالا می‌رود؛ بنابراین طرح‌های توسعه‌ی شرکت‌هایی که تا الان مغفول مانده دوباره به جریان در می‌آید. از طرفی تخفیف فروش‌ها از بین می‌رود یعنی اگر یک شرکتی به خاطر تحریم‌ها برای اینکه بتواند مثلا اوره را به فروش برساند مجبور است آن را ده درصد زیر قیمت جهانی بفروش برساند؛ در این صورت این تخفیف فروش‌ها از بین می‌رود. در واقع احتمالا شرکت‌ها موفق می‌شوند به قیمت جهانی کالاهای خود را صادر کنند و بفروشند و دسترسی به ارز هم برای آن‌ها راحت‌تر می‌شود.

 یک شرکت فولادی که فولاد صادر میکند و ارزش خارج از کشور است و با دردسر آن را وارد می‌کند بعد از شکل‌گیری یک توافق قابل اتکا و با کیفیت با صرف هزینه‌ی کمتری ارز مورد نظر را وارد می‌کند. بنابراین شرکت‌های صادراتی اگرچه با افت قیمت دلار ممکن است درآمدهای ریالی آن‌ها تحت تاثیر قرار بگیرد اما از طرفی می‌توانند ۱۵ تا ۲۰ درصد به قیمت‌های خود اضافه کنند که بخشی از آن تخفیفات است و یک بخشی از آن هزینه نقل و انتقال پول است به این شکل می‌توانند یک بخش قابل توجهی از اثر افت نرخ ارز را کنترل کنند و اثر آن را کاهش دهند.

وی ادامه داد: با کاهش انتظارات از تورم توقع ما این است که نرخ بهره هم با افت مواجه شود اگر نرخ بهره با افت مواجه شود. به غیر از سال ۹۹ که این PبرE تا ۳۵ مرتبه بالا رفته است؛ همیشه این نسبت در محدوده‌های ۱۰ مرتبه یا ۱۱ مرتبه در سقف و در کف ۶ مرتبه و ۷ مرتبه بوده است. در حال حاضر این نسبت به کف تاریخی خود رسیده است؛ بنابراین اگر قرار باشد توافقی شکل بگیرد از یک طرف حذف تخفیفات و حذف هزینه نقل و انتقال، اثر کاهش نرخ ارز بر درآمد شرکت ها کم می کند و از طرف دیگر، با توجه به اینکه بازار می‌تواند p به e بگیرد و این نسبت در کف است؛ احتمالا در بدترین حالت قیمت‌ها از چیزی که الان هست پایین‌تر نمی‌آید. یعنی eدر مخرج کوچک می‌شود و کل کسر بزرگ‌ترمیشود. درنتیجه p که همان قیمت سهام و دارایی است می‌تواند با افت مواجه نشود.

ضمن اینکه تنها تاثیر منفی که برجام بر بازار سرمایه دارد این است که دلار را با کاهش مواجه میکند اما برای آن فرصت‌هایی را هم خلق میکند؛ مشروط بر اینکه مثل سال‌های ۹۲ و ۹۳ تهدید دیگری بر بازار سوار نشود. سال‌های ۹۲ و ۹۳ قیمت نفت و کامودیتی‌ها به شدت افت کرد یعنی این مطلب با فرض ثبات قیمت‌های جهانی درست است.

و در آخر آردم افزود: با توجه به رشد نقدینگی، روند تورم، بازدهی سایر بازارها و بحث نرخ بهره و برجام به نظر می‌آید که شاید جذاب‌ترین بازار برای سرما‌یه گذاری حداقل برای اختصاص بخشی از سبدمان در این شرایط بازار سهام باشد.