آخرین جزئیات درباره سبد معیشت کارگران

زمان اندکی به پایان سال ۱۴۰۱ مانده، اما هنوز ۱۴ میلیون کارگر در انتظار تعیین تکلیف دستمزد خود هستند. هرچند اطلاعاتی که از شورای عالی کار به بیرون درز کرده نشان می‌دهد اعضای کمیته دستمزد رقمی را برای سبد معیشت کارگران که نقش اساسی در مشخص شدن مبلغ نهایی دستمزد آن‌ها دارد، اعلام کرده‌اند.

در روز‌های گذشته ارقام متفاوتی از ۱۵ تا ۲۰ میلیون تومان برای هزینه سبد معیشت به گوش می‌رسید، اما ظاهرا رقم کمتر از اینهاست؛ ۱۲ میلیون تومان. البته اگر بخواهیم دقیق‌تر اعلام کنیم، ۱۲ میلیون و ۴۷۹ هزار و ۵۰۰ تومان به‌عنوان هزینه سبد معیشت خانوار کارگری توسط اعضای کمیته دستمزد در نظر گرفته شده است.

اما نمایندگان کارگری در نشست شورای عالی کار از چه عددی رونمایی کرده‌اند؟ آنگونه که اطلاعات منتشر شده نشان می‌دهد بر اساس محاسبات و جمع‌بندی که فعالان کارگری انجام داده‌اند، رقم باید بالاتر از این‌ها باشد؛ حدود پنج میلیون تومان بیشتر، یعنی ۱۷ میلیون و ۴۴۷ هزار و ۱۶۰ تومان.

هرچند علی خدایی- عضو کارگری شورای عالی گفته که قرار است در نشست بعدی بر سر تعیین هزینه سبد معیشت به یک توافق سه‌جانبه برسند. منظور او از توافق سه‌جانبه همان اجماع میان نمایندگان دولت، کارفرمایان و کارگران است.

ماده ۴۱ قانون کار می‌گوید نرخ تورم و سبد معیشت (تبصره ۲) خانوار کارگری دو ملاک اصلی تعیین حداقل مزد کارگران به شمار می‌آیند. اطلاعات بیرون آمده از نشست شورای عالی کار حکایت از این دارد که کمیته دستمزد در نظر دارد هزینه سبد معیشت را حدود ۱۲ میلیون تومان تعیین کند.

با اینحال زمان زیادی از اعلام خط فقر توسط وزارت رفاه نمی‌گذرد؛ ۱۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان برای خانوار چهار نفره تهرانی؛ بنابراین رقمی که کمیته دستمزد برای سبد معیشت در نظر گرفته، هم با آنچه کارگران می‌گویند فاصله قابل توجهی دارد و هم با خط فقر اعلامی از سوی وزارت رفاه.

درباره تورم هم، کارشناسان سال سختی را برای اقتصاد ایران پیش‌بینی می‌کنند. قرار است تورم بالای ۵۰ درصد باقی بماند، البته آنگونه که برخی نهاد‌های بین‌المللی و صاحب نظران اقتصادی می‌گویند. نمایندگان کارگری نیز اعلام کرده‌اند که صبر می‌کنیم تورم سالانه منتهی به پایان بهمن ماه منتشر شود. آن‌ها بر این اعتقادند که نرخ تورم دی و بهمن‌ماه ملاک روشنی برای تورم در سال جاری است تا بتوان به نرخ واقعی‌تری از این شاخص دست یافت.

بر اساس این گزارش، نمایندگانی از انستیتو تغذیه مرکز آمار ایران، معاونت رفاه و مرکز پژوهش‌های تامین اجتماعی و مرکز آمار و نمایندگانی از دولت، کارفرمایان و کارگران هزینه سبد معیشت را در نشست‌های متعدد شورای عالی کار در روز‌های پایانی هر سال مشخص می‌کنند.

سبد معیشت شامل اقلام خوراکی و غیر خوراکی است که عنصر مهم تعیین دستمزد سال آتی کارگران به حساب می‌آید.