پیش بینی حساس از قیمت دلار / وقت خرید است؟

سال گذشته دلار وضعیت پر نوسانی را پشت سرگذاشت. اسکناسی که در تمام ادوار حاشیه‌های خاص خود را داشته است و همواره بسیاری از بازارها را تحت تاثیر قرار داده است. ماه‌های پایانی سال ۱۴۰۱ با جهش بی‌سابقه قیمت دلار روبرو بود و التهاب بازار را چندین برابر کرد. در همین زمینه خبرنگار گسترش نیوز با سجاد بوربور کارشناس اقتصادی و مدرس بازارهای مالی به گفتگو نشسته است که در ادامه می‌خوانیم.

قیمت واقعی دلار در سال ۱۴۰۲

سجاد بوربور؛ کارشناس ارز و بازارهای مالی در گفتگو با خبرنگار گسترش نیوز گفت: در ابتدای سال ۱۴۰۱ دلار حدودا ۲۵ هزار تومان بود. ارزش دلار در همان موقع بر اساس سال پایه ۱۳۸۱ و باتوجه به تورم واقعی در ابتدای سال ۳۲ هزار تومان بود در صورتیکه در بازار به قیمت ۲۵ هزار تومان یعنی ۷ هزار تومان زیر قیمت فروخته می‌شد. بر همین اساس فروش دلار زیر قیمت واقعی انجام می‌شد و گزینه بسیار مناسبی برای سرمایه‌گذاری بود. این موضوع نه فقط برای دلار که در مورد کالاهای دلاری هم صدق می‌کرد. در آن زمان گفته می‌شد دلار تا ۳۲ و ۳۳ هزار تومان به سادگی خواهد رفت چون ارزش واقعی دلار بر این سطح است و از طرفی هم تورمی که در سال ۱۴۰۱ به وجود می‌آید دلار را به بالای ۴۰ هزار تومان خواهد رساند. در آخر هم شاهد افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت دلار در سال گذشته بودیم.

وی افزود: قیمت واقعی دلار در حال حاضر در کانال ۵۰ هزار تومان قرار دارد و می‌توانیم بگوییم این قیمت برای دلار نه ارزان است و نه گران و به قیمت واقعی است. سال گذشته هم معاملات دلار زیر ارزش واقعی معامله نمی‌شد که این اتفاق را فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری بدانیم. بر همین اساس انتظار می‌رود به میزان تورمی که ایجاد می‌شود، قیمت دلار بالا برود.

پیش بینی قیمت دلار در زمان کسری بودجه

کارشناس بازارهای مالی خاطرنشان کرد: با مطالعه بودجه به این نتیجه رسیدیم در حالتی که این بودجه نتواند ۴۰۰ هزار میلیارد تومان (۴۰۰ همت) را تامین کند و مجبور باشد از محل پایه پولی این رقم جبران شود، حدودا دلار را ۶۲ تا ۶۳ هزار تومان می‌رساند. اگر اوضاع ایران خیلی دراماتیک شود به حدی که تاکتیک‌های جنگی را نداشته باشیم و زیر سایه تفکر جنگ باشیم اما جنگی اتفاق نیافتد دلار به ۷۰ هزار تومان هم خواهد رسید. در شرایطی که اوضاع را خیلی وخیم ارزیابی کنیم، قیمت دلار با صعود ۲۰ هزار تومانی روبرو خواهد شد. در این شرایط این سوال مطرح می‌شود که آیا این جهش قیمت دلار با تورم ۶۰ درصدی سال ۱۴۰۲ می‌تواند این جهش را پوشش دهد؟ قطعا خیر. دلار را اگر با همین قیمت ۵۰ هزار تومان بخریم و بتوانیم ۷۰ هزار تومان به فروش برسانیم، ۴۰ درصد سود خواهد داشت اما در تورم ۶۰ تا ۷۰ درصدی هستیم که این یعنی ۲۰ درصد از تورم عقب‌تر خواهیم ماند.

سرمایه‌گذاری در بازار دلار منطقی است یا غیر منطقی؟

بوربور در ادامه گفت: سرمایه‌گذاری در بازار دلار بهتر از گذاشتن پول در بانک است ولی باید بپذیریم بازارهایی هستند که از دلار بهتر می‌توانند عمل کنند. به عنوان مثال سرمایه گذاران در بازار مسکن در حومه کلانشهرها به کمک وام مسکن خریداری کرده و رهن می‌دهند و با توجه به تورم خیلی جلوتر از کسانی هستند که ارز نگهداری می‌کنند. همچنین سرمایه‌گذاری در بازار خودرو هم همین شرایط را دارد، با اینکه ریسک خودرو کمی از نرمال بالاتر است ولی باز هم به بازار ارز ترجیح داده می‌شود.

وی افزود: فعال اقتصادی اگر ببیند بازاری یا کالایی سوداور است به آن بازار و کالا رحم نخواهد کرد و حتما سرمایه‌گذاری انجام می‌شود. اگر شاهد ثبات نسبی در بازار ارز هستیم دلیل اصلی آن راه اندازی مرکز مبادلات ارز نیست بلکه عوامل دیگری نیز بر این اتفاق دخیل هستند. انتظار تورمی کاهش پیدا کرده است به واسطه اینکه سیاست خارجی ایران کمی به سمت متعادل شدن در حال حرکت است. قیمت واقعی دلار همین رقمی است که معامله می‌شود و اگر در زمانی دلار به ۶۰ هزار تومان رسید قیمت خیلی غیر واقعی شده بود و سقوط قیمت آن کاملا پیش بینی‌پذیر بود.

تثبیت به اجبار قیمت دلار اشتباه است

کارشناس بازارهای مالی اظهار داشت: یادمان باشد در زمانی دلار به ۱۹ هزار تومان رسید و تا ۱۰ هزار تومان کاهش پیدا کرد و در آخر در قیمت ۱۱ هزار تومان رضایت داد. در آن زمان ارزش دلار ۱۰ هزار تومان نبود و قطعا ۱۹ هزار تومان هم نبود بلکه ارزش واقعی آن همان ۱۱ تا ۱۲ هزار تومان بود که در همین قیمت هم به ثبات رسید. دلار سال ۱۳۹۹ وقتی به ۳۳ هزار تومان رسید تا قیمت ۲۰هزار و ۷۰۰ تومان کاهش پیدا کرد و در این مقطع نیز ارزش دلار نه ۳۳ هزار تومان بود و نه ۲۰ و ۷۰۰ در نهایت به ارزش واقعی ۲۵ هزار تومان رضایت داد. در حال حاضر دلار به قیمت واقعی خود رسیده است و به تعادل رسیده است. تثبیت دلار اصلا منطقی نیست باید اجازه بدهیم دلار راه خودش را بر اساس تورم برود. اگر به اجبار قیمت دلار ثابت نگه داشته شود همان حکایت سال ۱۳۹۱.۱۳۹۷ و ۱۳۹۹ رخ خواهد داد که با افزایش قیمت ناگهانی دلار روبرو شدیم. باز هم تاکید می‌کنم که تثبیت نرخ ارز و در کل تثبیت نرخ هر کالایی اشتباه است و در ۱۰۰ سال گذشته بارها ضربه این تصمیم را خوردیم و نباید باز هم تکرار شود.

بوربور در پایان به خبرنگار گسترش نیوز گفت: نرخ خوراک پتروشیمی‌ها با ارز ۲۸۵۰۰ اعلام شده است و نرخ محصولات نهایی که اقدام به فروش خواهند کرد نزدیک به ۴۰ هزار تومان اتفاق می‌افتد. در کوتاه مدت این روند به نفع پتروشیمی‌ها و کلیت بورس است ولی احتمال بحران آفرینی آن زیاد است. باید به سمت منطقی‌تر شدن قیمت‌ها برویم و اگر زمانی حامل‌های انرژی به سمت واقعی شدن قیمت‌ها حرکت کند و این تفکر دستوری که باید نرخ خوراک ۲۸۵۰۰ باشد، نرخ فروش محصولات پتروشیمی رقابتی باشد، روند معیوب مشخص شده و قیمت‌ها اصلاح شود، طبیعتا در این وضعیت بورس ضربه سنگین‌تری را خواهد خورد. بنابراین به شدت بر این باور هستیم که این اتفاق اشتباه است و برای جلوگیری از ضربه بزرگ‌تر باید اصلاح شود.