بحران در چند قدمی مواد شوینده / بازار مجبور به گرانی می شود؟

گرانی مواد مصرفی همیشه چالشی بزرگ برای خانوار به حساب می‌آید. چالشی که دولت همیشه سعی بر این دارد با وضع قوانین دستوری بر پیش روی افسار گسیخته آن نظارت داشته باشد. با این حال تولیدکنندگان هم مشکلات خاص خودشان را دارند و با موانع زیادی روبرو هستند. رشد تولید به آسانی گفتن آن نیست و به عوامل مختلفی گره خورده است. افزایش ۲۷ درصدی حقوق، افزایش نرخ ارز و در پی آن صعودی شدن هزینه‌های تولید و گرانی و کمبود مواد اولیه از جمله چالش‌های بزرگ بر سر راه تولیدکنندگان است و در اغلب موارد ادامه کار را برایشان حتی ناممکن می‌سازد.

بختیار علم‌بیگی، رئیس انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی ایران در تازه‌ترین صحبت‌ها بر خلاف ادعای رسانه که اعلام شده بود افزایش قمیت ۵۰ درصدی در حوزه شوینده ها درخواست شده است این خبر را تکذیب کرد و گفت:  برای حمایت از مصرف کنندگان، تا امروز هیچ گونه اقدامی از سوی انجمن برای ارسال مستندات برای سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و درخواست افزایش قیمتی برای محصولات شوینده انجام نشده است.  در سال ۱۴۰۲ هیچ گونه افزایش قیمتی در مورد محصولات شوینده رخ نداده و طبیعتا هرگونه درخواست اصلاح قیمت این محصولات توسط انجمن، از طریق مجاری قانونی صورت می گیرد و اخبار موثق آن از طریق روابط عمومی انجمن منتشر خواهد شد.

در همین راستا بهرام زندی خزانه‌دار انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی ایران در گفتگو با خبرنگار گسترش نیوز به ابعاد مختلف این موضوع پرداخته است که در ادامه می‌خوانیم.

تغییر قیمت مواد اولیه با نوسان نرخ ارز

بهرام زندی خزانه‌دار و عضو هیات‌مدیره این انجمن به گسترش نیوز گفت: در حال حاضر قیمت تمام مواد اولیه و نهاده‌های مورد نیاز تولید در صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی کشور بر اساس نوسانات و افزایش نرخ ارز دستخوش تغییر می‌شود و تولیدکنندگان محصولات بهداشتی و آرایشی باید این نهاده‌ها را به قیمت روز تهیه نمایند.

وی افزود: درحالیکه با توجه به این شرایط اقتصادی، هزینه‌های تولید پیوسته در حال افزایش است، اما تولیدکننده مجبور است محصول نهایی خود را بر اساس قیمت‌گذاری دستوری به بازار ارائه کند. این روند باعث شده تا حال صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی ایران خوب نباشد و ادامه فعالیت شرکت‌های تولیدکننده در این حوزه با این شرایط به مشکل بخورد.

تولید محصولات شوینده برای تولیدکنندگان به صرفه نیست

این عضو هیات‌مدیره انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی ایران خاطرنشان کرد: در حال حاضر تولید بسیاری از محصولات بهداشتی به‌خصوص در حوزه شوینده‌ها مقرون‌به‌صرفه نیست و حتی در برخی مواد با ضرر نیز همراه است و این موضوع به‌ویژه برای واحدهایی کوچک و متوسط آسیب‌زننده است. بسیاری از این شرکت‌ها امروز برای ادامه فعالیت مجبور به کاهش میزان تولید شده و ناچار به تعدیل نیرو هستند. اگر زودتر راهکار مناسبی برای حل این مشکل پیدا نشود، دامنه این مشکلات در زمان کوتاهی به شرکت‌های بزرگ‌تر نیز سرایت خواهد کرد.

زندی در ادامه گفت: فشار غیرمنطقی بر تولیدکنندگان محصولات شوینده، بهداشتی و آرایشی یا توقف تولید را در پی خواهد داشت و یا برای ادامه حیات این صنعت، آن‌ها را وادار خواهد کرد که یا از کیفیت یا کمیت محصولات خود کم کنند که در هر دو صورت ضررهای عمیقی را به سلامت و اقتصاد جامعه تحمیل خواهد کرد. بی‌توجهی به ادامه حیات صنایع شوینده و بهداشتی کشور، موجب خواهد شد تا هزینه‌های مربوط به این حوزه، با کاهش بهداشت صرف واردات دارو، هزینه‌های درمانی و تبعات دیگر آن شود.

وی افزود: تصمیم‌گیری در این مورد باید با برنامه‌ریزی، دوراندیشی و بر مبنای اصول اجرایی صنعت انجام شود؛ نه اینکه مانند سیاست درج قیمت کالا روی کالاها یک روز تولیدکننده را وادار به درج قیمت تولید و یک روز مجبور به درج قیمت تولیدکننده و مصرف‌کننده کند و در نهایت نیز به جز افزودن هزینه‌های مربوط به جت‌پرینت بر قیمت کالا، نتیجه‌ای در بر نداشته باشد. مقررات و قوانین به‌خصوص در حوزه اقتصادی باید به نحوی باشد که تولیدکننده و مصرف‌کننده در یک بستر آرام اقتصادی از آن منتفع شوند نه اینکه با اظهار نظر و اعمال سلیقه‌های شخصی و مقطعی هر دو سوی این معادله را دچار چالش کند.

یعنی نیاز به افزایش قیمت در این محصولات اجتناب‌ناپذیر است؟

این عضو هیات‌مدیره انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی ایران اظهار داشت: افزایش قیمت در واقع منطقی‌سازی و تعدیل بهای محصولات این صنایع به حساب می‌آید. چرا که به هر حال صنایع شوینده و بهداشتی مجبورند برای گذر از یک فاجعه، بر اساس افزایش هزینه تمام‌شده تولید، قیمت محصولات خود را متعادل کنند. ما امروز در حالی درباره صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی کشور صحبت می‌کنیم که هزینه‌های ورودی، مواد اولیه و نهاده‌های تولید آن بر اساس قیمت‌های جهانی است ولی قیمت تعیین شده برای محصولات یک‌سوم تا یک‌چهارم قیمت‌های جهانی آن است و این اصلا منطقی نیست. بنابراین برای بقای صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی باید آن را از حالت زیان‌ده خارج کرد.

راهکار عملی برای خروج از شرایط بحرانی در صنایع شوینده

زندی در ادامه گفت: ظرفیت تولید در صنایع تولیدی شوینده، بهداشتی و آرایشی حداقل ۴ تا ۵ برابر نیاز کشور است، بنابراین نمی‌توان آن را مانند کالاهای اساسی مثل روغن که تولید کمتر از نیاز کشور است، نیازمند قیمت‌گذاری دستوری و اجباری دانست. پس ضرورتی وجود ندارد که قیمت این محصولات توسط نهادهای بالادست و بدون در نظر گرفتن هزینه‌های تولید صورت گیرد. به نظر کارشناسان این حوزه اگر قیمت‌گذاری محصولات شوینده، بهداشتی و آرایشی را در اختیار انجمن یا خود صنعت بگذارند، رقابت و نیاز بازار (نظام عرضه و تقاضا) با توجه به‌عدم محدودیت ظرفیت، این محصولات را با حداقل قیمت در اختیار مصرف‌کنندگان قرار خواهد داد.

عضو هیات‌مدیره انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی ایران درباره زیرساخت‌های موجود در انجمن گفت: علاوه بر اینکه بسترهای قانونی در این زمینه وجود دارد، انجمن در مقاطع زمانی گذشته نیز ثابت کرده که توانایی مدیریت چنین شرایطی را دارد. این تشکل صنفی در بدترین شرایط و در همه‌گیری ویروس کرونا در کشور توانست بازار داخلی را به بهترین شکل ممکن تنظیم کند و در حالی که کشورهای دیگر در اغلب موارد با کمبود اقلام بهداشتی مواجه بودند، اجازه نداد که در مورد هیچ یک از این اقلام کمبودی در کشور ایجاد شود. پس امروز نیز فعالان این صنعت در انجمن می‌توانند بدون دخالت‌های بی‌دلیل، وضعیت بازار را مدیریت کنند.

عملکرد نهادهای بالای دست برای حل بحران در صنایع شوینده

زندی در پایان تاکید کرد: باید محاسبات جدید کارشناسی در خصوص بهای تمام‌شده در مقطع زمانی فعلی تهیه و به نهادهای سیاست‌گذار در این بخش ارائه شود. زیرا هزینه‌های سربارها، حقوق و دستمزد، حامل‌های انرژی، مواد اولیه و… و عواملی مانند تورم و نرخ ارز دچار تغییراتی شده‌اند که باید در محاسبات قرار بگیرند. درخواست افزایش قیمت از سوی انجمن در حال پیگیری است که میزان آن برای محصولات مختلف متفاوت است. این درخواست‌ها به سازمان حمایت ارائه شده و باید به جمع‌بندی برسند و درخواست افزایش قیمت باید در ستاد تنظیم بازار مصوب شود.