توسعۀ گردشگری دریایی؛ از ظرفیت تا امکان

امروزه نیز اقتصاد دریا از مهمترین موضوعاتی است که بارها و بارها رهبری بر توسعۀ آن تأکید داشته‌اند و حتی در برنامه هفتم سند تحول نیز به اهمیت آن اشاره شده است.

درک اهمیت اقتصاد دریاپایه قطعاً در تصمیم‌گیری‌ها و نحوۀ مواجهه با زوایای مختلف دریا تأثیرگذار است و می‌تواند روند تزریق فناوری، توسعۀ بنادر، مقابله با آلودگی‌های زیست‌محیطی در سواحل و دریا، مقابله با تهدیدات اکولوژی دریایی، امنیت دریا، مدیریت صید، بهره‌وری بهینه از ظرفیت‌های طبیعی، مبارزه با اقدامات خودسرانه و دیگر حوزه‌های مرتبط با دریا را تسریع و تسهیل کند.

در این بین، یکی از مهمترین زیرساخت‌های اقتصاد دریا، توسعۀ گردشگری دریایی است؛ موضوعی که امروزه در اغلب کشورهای ساحلی وجود دارد و گردش اقتصادی بالایی را در وهلۀ اول برای منطقه و در مقیاس بزرگتر برای کل کشور به همراه دارد. این کشورها توانسته‌اند با برنامه‌ریزی دقیق و هدفمند و البته استفاده از نوآوری و فناوری روز و پذیرش ریسک فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان و نوآور و حمایت از طراحی و ساخت شناورهایی با استانداردهای روز دنیا، ابتدا تجهیزات خود را توسعه دهند و در گام بعد صنعت گردشگری دریایی و مسافرت دریایی را نهادینه و از این محل به درآمدهای نسبتاً خوبی لااقل برای بهبود گردش اقتصادی منطقه و کمک به توسعۀ منطقه‌ای برسند.

درحال حاضر ما سهم اندکی از اقتصاد دریا را در اختیار داریم.متاسفانه ما از دریا و ظرفیت هایی که دریا در اختیار ما قرار داده، فقط به دلیل اینکه باید نفت صادر کنیم و نیز مجبوریم مواد اولیه صادر کنیم و واردات داشته باشیم، استفاده می‌کنیم یعنی بهره مندی ما از دریا اجتناب‌ناپذیر و حداقلی است. به نظر من اگر می‌توانستیم نفت را یا مثلاً واردات وصادرات‌مان را از طریق هوایی یا از راه آهن انجام بدهیم،حتماً این کار را می‌کردیم. ولی خب چون مجبور هستیم از دریا استفاده کردیم. این درشرایطی است که ما در جهت دست یابی به اقتصاد پایدار، بایستی بیش از این از دریا استفاده کنیم.

با توجه به دسترسی ایران به خلیج، دریا و اقیانوس و همچنین وجود جزایر مختلف با ویژگی‌های اقلیمی متنوع، امکان توسعۀ صنعت گردشگری در ابعاد مختلف در ایران وجود دارد و می‌توان به خوبی از این امکان بهره اقتصادی کسب کرد.

از طرف دیگر، خوشبختانه در سال‌های بعد از انقلاب به ویژه در یک دهه اخیر، صنعت کشتی‌سازی و ساخت انواع شناور سبک و سنگین نیز در ایران توسعه و رونق خوبی داشت و ایران حالا به توان ساخت انواع شناور دست یافته است.

از طرف دیگر، نیروی دریایی ایران توانسته امنیتی منحصربفرد در آب‌های خلیج و دریای عمان ایجاد کند که این موضوع خود گام بلندی برای توسعۀ صنعت گردشگری است.