جاماندگان سهام عدالت فعلا بلاتکلیف

 شاید کمتر کسی باشد که خبرهای مربوط به سهام عدالت را دنبال نکند. این روزها اخبار پیرامون سهام عدالت چه درباره پیامک‌های جعلی برای هک‌کردن اطلاعات تلفن همراه سهام‌داران تا تقسیم سود سهام عدالت و تغییر اعضای هیات‌مدیره شرکت‌های تعاونی استانی به گوش می‌رسد.

 به همین خاطر گزارشی را برای شناخت بهتر سهام عدالت و جاماندگان آن که سروصدای بسیاری هم کرده است فراهم کردیم. سهام عدالت در واقع گونه‌ای یارانه است که بنا بر نظر دولت نهم، از طریق شرکت‌های تعاونی عدالت استانی به مشمولان آن واگذار می‌شود. دولت، هدف از عرضه سهام عدالت را گسترش سهم بخش تعاون در اقتصاد ایران اعلام کرده است. باید گفت طبق آخرین آماری که منتشر شده است ارزش سهام عدالت ۵۳۲ هزارتومانی به ۱۱ میلیون و ۲۲۴ هزار و ۸۳۲ تومان رسید. البته ارزش سهام عدالت ۴۹۰ هزارتومانی با احتساب و اعمال تمام افزایش سرمایه‌های شرکت‌های بورسی در این سهام به ۱۰ میلیون و ۱۲۶ هزار و ۹۹۷ تومان رسید.

 همچنین سود سهام عدالت به‌صورت سالیانه پرداخت می‌شود این فرآیند پس از برگزاری مجامع عمومی ۴۹ شرکت سرمایه‌پذیر، دریافت سود سهام عدالت از شرکت‌ها و مشخص‌شدن سود سهام عدالت قابل‌تقسیم بین مشمولان پرداخت خواهد بود.

 همان‌طور که در ابتدای گزارش اشاره شد، اخبار درباره جاماندگان سهام عدالت بسیار شنیده می‌شود چندی پیش وزیر امور اقتصادی و دارایی در همین باب اظهار کرد: تخصیص سهام عدالت به جاماندگان ابتدا باید مراحل خود را سپری کند. این مصوبه بعد از تأیید هیات دولت اجرایی می‌شود. تیم اقتصادی تیتر کوتاه به دنبال پاسخ این سؤال که چقدر فرآیند تأیید هیات دولت زمان‌بر است از مسئولان ذی‌ربط بود؛ اما تلاش‌ها بی‌نتیجه ماند و به پاسخی منجر نشد. در این سال‌ها وعده‌های زیادی برای تخصیص سهام عدالت به جاماندگان مطرح شده است؛ در پاسخ به اینکه چرا موضوع تخصیص سهام عدالت به جاماندگان زمان‌بر بود، دولت در ابتدا از نبود منابع کافی جهت تخصیص سهام جدید می‌گفت؛ اما فشار مجلس سبب شد به دنبال منابع برای سهام جدید باشد تا وعده‌ها محقق شود.

جاماندگان سهام عدالت چند نفر هستند؟

سال گذشته سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر به‌عنوان جامانده سهام عدالت شناسایی شد. بر همین مبنا مقرر شد به هر کدام از جاماندگان سهام عدالت، ۱۰ میلیون تومان سهام تخصیص یابد که البته در نهایت، رئیس وقت سازمان خصوصی‌سازی از درخواست لغو تصویب‌نامه تخصیص سهام عدالت به جاماندگان خبر داد.

حسین قربان زاده، رئیس سازمان خصوصی سازی آن زمان در مورد دلیل این درخواست توضیح داده بود که حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر به‌عنوان جامانده سهام عدالت شناسایی شده‌اند که این موضوع به ۳۵ هزار میلیارد تومان منابع نیاز دارد، درحالی‌که طبق تصویب‌نامه هیات وزیران قرار است دو درصد سهام بانک ملت، سه درصد از سهام بانک تجارت و ۲.۷ درصد از سهام بانک صادرات مشمول این واگذاری شوند و باید گفت منابع در نظر گرفته شده، منابع موردنیاز را پوشش نمی‌دهد.

سهام‌داران عدالت همچنان منتظر بمانید

سرانجام پیگیری‌های تیتر کوتاه منجر به پاسخ سخنگوی سهام عدالت شد و در همین باب اکبر حیدری تشریح کرد:  احتمال دارد پس از نهایی شدن و اتخاذ تصمیماتی که در جریان است، تغییراتی اساسی رخ دهد و با صحبت‌های منتشر شده در این تاریخ مغایرت داشته باشد. در پی این تغییرات اساسی تمام موضوعات از قبیل تخصیص سهام عدالت به جاماندگان و تقسیم سود سهام عدالت در انتظار تصمیم هیئت دولت قرار می‌گیرد، در نتیجه برای وصول پاسخ غایی با کمال پوزش باید هفته آینده مصاحبه صورت گیرد.

برگزاری مجمع و تقسیم سود تنها ۲ ساعت زمان می‌برد

هابیل خاوری، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با تیتر کوتاه تشریح کرد: فعالان بورسی به دنبال سروسامان گرفتن سهام عدالت هستند، هم‌زمان با موج صعودی خوب بازار که تا اواسط اردیبهشت هم ادامه داشت بسیاری معتقد بودند که سهام عدالت باید بازگشایی شود تا بازار عمق پیدا کند و صف خرید تشکیل نشود تا به تعادل معاملات کمک کند. از طرفی مشاوره سابق رئیس سازمان بورس در امور سهام عدالت (پیمان حدادی) در صفحه شخصی خود کف و سقف تکنیکالی برای شاخص کل معرفی می‌کرد. در واقع در حق سهام‌داران سهام عدالت ظلم می‌شود، بخشی صرفاً سهام‌دار هستند و معامله انجام نمی‌دهند؛ ولی عده‌ای اقدام به سرمایه‌گذاری کردند.

 وی ادامه داد: سرمایه‌گذاری افراد از سال ۹۹ آغاز شد و بسیاری درگیر سهام‌داری شرکت‌های استانی شدند. اگر مجامع شرکت‌های استانی وجاهت قانونی ندارد، باید منحل شود تا نماد شرکت‌ها در پرتفوی اشخاص قرار گیرد تا خودشان درباره سهام تصمیم بگیرند. اگر وجاهت قانونی دارد که معتقدم برگزاری مجمع و تقسیم سود بیش از ۲ ساعت زمان نمی‌برد. من به شخص هنوز موضوع بسته‌بودن سهام عدالت را متوجه نیستم.

آزادسازی سهام عدالت را با عرضه اولیه جایگزین کنید

 این فعال بورسی اظهارکرد: در مقطعی از زمان سازمان بورس اطلاعیه را منتشرکرد پیرامون اینکه فعالان مالی در هر استانی یا شهرستانی که مایل هستند، برای عضویت در هیئت‌مدیره یا انتخاب به‌عنوان مدیرعامل رزومه ارسال (عده زیادی رزومه ارسال کردند) کنند؛ اخذ رأی هم برای این انتخابات مقرر شد از طریق سامانه سجام انجام شود. البته که دیگر خبری از این موضوع هم نیست و کلاً ملغا شده است. درهرصورت موضوع سهام عدالت مسئله گنگی شده است در این صورت بهترین راهکار جایگزینی باز شدن سهام عدالت باعرضه اولیه‌های است که عمدتاً به زیر قیمت عرضه کاهش پیدا می‌کنند. این راهکار حداقل به عمق‌بخشی بازار سرمایه کمک خواهد کرد، چون اعلام می‌شود یکی از دلایل بسته‌بودن آن دفاع از حق‌الناس و جلوگیری از متضرر شدن سهام‌داران سهام عدالت است. البته که سازمان بورس به‌عنوان متولی به بازار جهت‌دهی می‌کند.

با این حال همچنان باید منتظر تأیید هیئت دولت برای تخصیص سهام عدالت به سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از جاماندگان باشیم، البته که همچنان احتمال لغو آن وجود دارد. در مورد تخصیص سهام عدالت به جاماندگان ابهاماتی چون زمان تایید آن از جانب هیئت دولت، میزان بودجه در نظر گرفته شده برای تخصیص، حتی اینکه سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از کدام دهک‌های جامعه هستند و با چه معیاری انتخاب شده‌اند وجود دارد.