اثرات جنگ بر اقتصاد دنیا / ریشه مشکلات کشور کجاست؟

اقتصاد یک کشور می‌تواند همواره مورد تهدید قرار گیرد و از یک رشد اقتصادی به یک رکود فاجعه بار برسد. مثل همان ضرب المثل از عرش به فرش آمدن است که درباره وضعیت اقتصادی کشورها بسیار صدق می‌کنند. عوامل بسیاری در بروز رکود اقتصادی و همچنین تغییرات اساسی در نظم اقتصادی جهان تاثیرگذار هستند. یکی از همین عوامل که تاثیر بسیار بالایی در تغییرات نظم اقتصادی دارد، جنگ است که درد دنیا همواره شاهد آن هستیم و کشورها، لحظه‌ای آرام و قرار ندارد. البته، ناگفته نماند که کشورهایی که اقتصاد بسیار قوی دارند تا حدودی از گزند تاثیرات جنگ بر روی اقتصاد کشورشان در امان هستند اما کشورهایی که از ضعف اقتصادی برخوردارند، دچار رکود شده و منابع خود را از دست می‌دهند.

جنگ غزه و اسرائیل توانست تاثیرات خود را بر روی بازار جهانی بگذارد. طبق گفته کارشناسان، این جنگ، نرخ طلای جهانی را افزایش داد و نرخ طلا که بر روی کانال ۱۸۰۰ دلار بود را مجدد به کانال ۲هزار دلار برگرداند. البته ناگفته نماند که این جنگ، تاثیرات خود را بر روی امریکا هم گذاشت و دولت ایالات متحده بارها از نتانیاهو درخواست کرده است که جنگ را پایان دهد. این احساس خطر امریکا، نشان دهنده این موضوع است که حتی غول‌های اقتصادی هم از تاثیرات جنگ بر روی اقتصاد کشورشان ترس دارند.

تاثیر پروژه آی مک بر منطقه

عطا بهرامی، کارشناس اقتصاد بین‌الملل، در ارتباط با تاثیر جنگ بر روی اقتصاد کشورها به گسترش نیوز گفت: اقتصاد دنیا را می‌توان یک موضوع ژئوپلوتیک ( جغرافیای سیاسی) دانست که اهمیت بسیار بالایی دارد و می‌تواند اقتصاد یک کشور بر روی سایر کشورها تاثیر خود را بگذارد. امریکایی‌ها در این دوره ریاست جمهوری بایدن، در تلاش هستند تا با برقراری یک رژیم امنیت در مناطق مختلف، شرایط بحران اقتصادی را مهار کرده و کاهش دهند.

بهرامی ادامه داد: امریکایی‌ها با استفاده از پروژه (آی مک) توانستند موفقیت‌های بسیار زیادی را در منطقه کسب کنند و توانستند با استفاده از این پروژه، ایران را حذف کنند. حتی توانستند با استفازه از (‌ای مک) چین را حذف کرده و توافقات این کشور با عراق را از بین ببرند. باتوجه به وجود جنگ غزه، همه چیز به نقطه ابتدایی برگشت و معادلات را برهم زد.

وی افزود: باید این نکته را هم گفت که چنین اتفاقی سبب شد تا تمام دستاوردهای دموکرات‌ها از بین برود. جنگ اثر خودرا در بازارهای جهانی به شکلی کاملا واضح نشان داده است. اثری که در بازار جهانی گذاشت، این بود که نرخ طلای جهانی را افزایش داد. نرخ طلا که روی کانال ۱۸۰۰ دلار بود، مجدد به کانال ۲هزار دلار برگشت و اگر توافقات پشت پرده با عربستان سعودی وجود نداشت شاهد تغییر در نرخ نفت بودیم و عملا نفت کانال ۱۰۰ دلار را رد می‌کرد و افزایش چشمگیری داشت.

این کارشناس اقتصاد بین‌الملل در ادامه گفت: باید اشاره کرد که امریکایی‌ها هر آنچه انجام داده بودند بی‌نتیجه شد و مجدد به خانه اول برگشتند. اسرار نتانیاهو برای آنکه جنگ را ادامه دهد، مسیر و اهداف امریکا را دچار مشکل کرده و امریکایی‌ها در تلاش هستند تا با مذاکراتی که با نتانیاهو انجام می‌دهند از او بخواهند و اتمام حجت کنند که جنگ را تمام کند.

بهرامی افزود: امریکایی‌ها بعد از آنکه دیدند حریف اسرائیل نمی‌شوند، اعلام کردند که جنگ را گسترش ندهید اما هرکار می‌خواهید در همین منطقه انجام دهید. اما اسرائیل باید هرچه زودتر جنگ را تمام کند و در غیر این صورت، تبعات آن دامن امریکا را گرفته و دردسرهای بسیاری را برای ایالات متحده به بار خواهد آورد.

تاثیر جنگ اوکراین بر اقتصاد جهانی

وی گفت: از طرف دیگر باید به جنگ روسیه و اوکران و تاثیر آن بر روی بازار جهانی اشاره کرد. بسیاری از کارشناسان بین‌الملل اعلام کرده‌اند که اوکراین شکست خواهد خورد و تسلیم می‌شود. از طرف دیگر روس‌ها اعلام کرده‌اند که دنیا به عقب بر نمی‌گردد و نظم فعلی جنگ جهانی هم چندان فایده‌ای ندارد. زمانی که نظمی وجود نداشته باشد، بانک‌های جهانی هم بسیار دچار مشکل خواهند شد و تاثیرات خود را بر روی اقتصاد جهان خواهد گذاشت.

این کارشناس اقتصاد بین‌الملل در ادامه این گفت‌وگو به گسترش نیوز گفت: باید اشاره‌ای به پول بریکس کرد که به زودی رونمایی خواهد شد. البته باید گفت که درجریان پول بریکس، هندی‌ها بازی خود را خواهند داشت اما به غیر از هند، سایر کشورها همسو خواهند بود. چنین اقدامی را می‌توان ضربه‌ای بزرگ به دلار امریکا دانست که در صورت رونمایی، دلار جایگاه سابق خود را نخواهد داشت. طبق آخرین اطلاعات به‌دست آمده از سوئیفت، باید گفت که یوآن چین از یورو بیشتر معامله شده است و سهم یورو را گرفته است.

بهرامی خاطرنشان کرد: چنین اقدامات و جریاناتی سبب خواهد شد تا، تغییرات در نظام اقتصادی جهان، با سرع تغییر کند و ساختارهای اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهد. این تغییرات سبب خواهد شد تا نظام‌های اقتصادی جدید، دیپلماسی‌های اقتصادی جدید، رژیم‌های پولی جدید و... به وجود آید.

وی در پاسخ به این سوال که آیا جنگ بر روی اقتصاد کشور تاثیر دارد و اینکه جنگ اقتصاد ایران را ضعیف تر خواهد کرد یا خیر گفت: باید گفت که جنگ بر روی اقتصاد ایران تاثیری ندارد و نباید این جنگ را به چشم تهدید دانست؛ بلکه این جنگ را باید برای کشور ما یک فرصت دانست. اقتصاد ایران به دلیل آنکه نرخ گذاری‌ها در داخل انجام می‌شود، سرمایه‌گذاری انجام نمی‌شود و از بین می‌رود. بنگاه‌ها سود چندانی نمی‌کنند که بخواهند اقتصاد را گسترش دهند و در نتیجه این اقدام، اقتصاد در بخش تولید متوقف خواهد شد.

نظام بانکی ایران بی قانون است

این کارشناس اقتصاد بین‌الملل به گسترش نیوز گفت: باید اشاره‌ای به بانک‌های داخل کشور کرد. نظام بانکی کشور ما، یک نظام بی‌قانون و هرج و مرج زده‌ای است که تورم بسیار بالایی را تجربه می‌کند. تورم بالا این نکته را گوش زد می‌کند که سرمایه‌گذاری نکنید و سفته بازی کنید.

بهرامی ادامه داد: روزانه بخشنامه هایی رد می‌شود و حتی به قوانین خود عمل نمی‌شود. قانون بودجه فقط در حد یک ابلاغ است و در بخشنامه بعدی هیچ ارتباطی به قانون بودجه ندارند. دیپلماسی اقتصادی هم که کاری به چیزی ندارد.

وی گفت: ما در بسیاری از کشورهایی که باید سفارت داشته باشیم و بتوانیم روابط اقتصادی خود را تقویت کنیم سفارت نداریم و در کشورهایی که مناسباتی با آن نداریم مانند اروپا، چند هزار کارمند مشغول کار هستند. چرا در کشور چین که قطب اقتصادی محسوب می‌شود، کارمند اندکی داریم و در اروپا که مناسباتی با آن نداریم کارمندان بسیاری داریم. در آسیای مرکزی که اهمیت بسیار بالایی برای مال دارد، چند سفارت و کارشناس اقتصادی فعال داریم؟ قطعا درصد بسیاری هستند و یا در بسیاری از این کشورها، اصلا سفارت نداریم.

بهرامی ادامه داد: در کشورهای عراق، سوریه و افریقا، تا چه میزان توانسته‌ایم فعالیت‌های اقتصادی و فرهنگی اثربخش انجام دهیم؟ نمی‌توان زمانی که سیاست‌های کشور به یک سمت است و رفتارهای دیپلماسی به سمت و سویی دیگر، در مسیر درست و پیشرفت اقتصادی قرار گرفت. چنین مسائلی، داخلی است و ارتباطی با بیرون کشور ندارد. جنگ غزه برای ما تولید فرصت کرد و دشمنان مارا کوبید و چنین موضوعی بسیار فوق العاده خواهد بود.

این کارشناس اقتصاد بین‌الملل گفت: مشکلات اقتصادی کشور، ریشه‌های درونی دارد و تا این موارد برطرف نشود، نمی‌توان به راهبردها و سیاست‌های خارجی رسید. ما در بحث‌های تجاری هنوز نتواسته‌ایم امارات را کنار بزنیم و این کشور با ما دشمن است. امارات ادعای ارزی درباره ایران دارد و ما همچنان نتواسته‌ایم این کشور را در بحث‌های تجاری کنار بزنیم و اقدامات موثزی درباره وضعیت اقتصادی انجام دهیم.