رشد چشمگیر صندوق ها در بورس / سهامداران چقدر سود کردند؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری، ابزارهای جدید مالی هستند که با جمع‌آوری منابع از مردم، این منابع را در بازارهای مالی سرمایه‌گذاری می‌کنند. این صندوق‌ها برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم مردم در بازار سهام، ابزاری حیاتی هستند. در واقع، تمرکز سیاست‌گذاران در اکثر بازارهای مالی جهان به صندوق‌های سرمایه‌گذاری است، به گونه‌ای که نهادهای نظارتی در سراسر جهان تلاش دارند تا از طریق این صندوق‌ها، امکان سرمایه‌گذاری عمومی در بازار سهام را فراهم کنند.

صندوق های سرمایه گذاری در واقع بهترین ابزار برای افرادی است که اطلاعات یا زمان کافی برای سرمایه گذاری در بورس ندارند. این صندوق ها از گروهی از متخصصین مالی تشکیل شده اند که قادرند به شکل بهینه منابع جذب شده را سرمایه گذاری کنند. در حال حاضر ارزش دارایی های تحت اختیار این صندوق ها در جهان بیش از ده ها تریلیون دلار است. در ایران نیزصندوق های سرمایه گذاری از یک دهه پیش فعالیت خود را در بازار سرمایه آغاز کرده اند و آن طور که آمارها نشان می دهد در حال حاضر به غیر از صندوق های بازار گردانی و صندوق های کالایی که عمدتا در بازار طلا سرمایه گذاری می کنند بیش از ۲۶۵ صندوق در بازار سرمایه فعال هستند و نزدیک ۵ میلیون نفر از شهروندان ایرانی در این صندوق ها سهامدارند. همین ارقام به خوبی گسترده نفوذ این صندوق ها را در میان آحاد مردم نشان می دهد. برآورد می شود با توسعه این صندوق ها، روز به روز بر ضریب نفوذ این صندوق ها در در اقتصاد ایران اضافه شود و احتمال می رود در سال های آینده جمعیت بیشتری از ایرانی ها از این ابزار های مالی برای سرمایه گذاری غیر مستقیم در بورس استفاده کنند.

عبور از مرز ۸۵۰ هزار میلیارد تومان

آن طورکه آمار ها نشان می دهد به دنبال رشد های هفته گذشته شاخص کل بورس تهران ارزش کل دارایی های تحت اختیار صندوق های سرمایه گذاری از مرز۸۵۰ هزار میلیارد تومان فراتر رفته و به ۸۶۲ هزار میلیارد تومان رسیده است. این میزان دارایی متعلق به ۵ میلیون سهامدار حقیقی و حقوقی است که بخش عمده آنها را سهامداران حقیقی تشکیل می دهند.

این ارقام همچنین به معنای آن است که در طول یک سال گذشته ارزش کل دارایی های صندوق های سرمایه گذاری ۳۴ درصد افزایش یافته که بخشی از آن ناشی از تغییرات ارزش دارایی این صندوق ها و بخشی دیگری ناشی از ورود نقدینگی جدید از سوی مردم به این صندوق ها بوده است. اکنون پرسش این است که کدام صندوق ها بیشترین رشد را در ارزش دارایی هایشان تجربه کرده اند.

بیشترین رشد

آمار ها حاکی از آن است که بیشترین رشد در ارزش دارایی صندوق ها در طول یک سال گذشته مربوط به صندوق های کالایی بوده است. طبق این اطلاعات ارزش این صندوق ها با ۱۵۰ درصد رشد از ۷ هزارو ۷۰۰ میلیارد تومان به ۱۱ هزارو ۶۰۰ میلیارد تومان رسیده است. این صندوق ها منابع مالی خود را عمدتا صرف خرید گواهی سپرده طلا کرده اند و ارقام موجود نشان می دهد سرمایه گذاران از این صندوق ها استقبال کرده اند. مردم ایران به طور سنتی علاقه زیادی به سرمایه‌گذاری در بازار طلا دارند و شاید دلیل رشد بالای این صندوق ها نیز همین موضوع باشد. به نظر می رسد اگر رشد این صندوق ها با همین رویه ادامه یابد ارزش این صندوق ها ظرف چند سال آینده تا چند برابر افزایش یابد.

بعد ازصندوق های کالایی، بیشترین رشد در ارزش دارایی ها مربوط به صندوق های سرمایه گذاری در سهام بوده است به طوری که ارزش دارایی های تحت مدیریت این صندوق ها با ۵۸ درصد افزایش اکنون به ۱۰۲ هزار میلیارد تومان رسیده است. صندوق های بازارگردانی و با درآمد ثابت نیز در این مدت به ترتیب با رشد ۴۷ و ۲۵ درصدی مواجه شده اند.

بزرگ ترین صندوق ها

صندوق های سرمایه گذاری از نظر نوع سرمایه گذاری به چند دسته کلی شامل صندوق های با درآمد ثابت،صندوق های سرمایه گذاری در سهام،صندوق های مختلط وصندوق های کالایی تقسیم می شوند. به طور کلی صندوق های سرمایه گذاری در اوراق با درآمد ثابت منابع سرمایه گذاران را عمدتا صرف خرید اوراق بدهی می کنند به همین دلیل میزان سود این صندوق ها عمدتا یک نرخ ثابت و مشخص است. این کار برای این انجام می شود که ریسک سرمایه گذاران کاهش یابد. در مقابل صندوق های سرمایه گذاری در سهام بخش عمده منابع مردم را در بازار سهام سرمایه گذاری می کنند و منابع مالی موجود در صندوق های مختلط نیز عمده به صورت مساوی صرف خرید سهام و اوراق بدهی می شود. صندوق های کالایی نیز نقدینگی موجود در صندوق را صرف خرید کالا یا اوراق بهادار مبتنی بر کالا می کنند. در ایران بخش عمده این صندوق ها در بازار سکه و طلا سرمایه گذاری می کنند.

داده های آماری نشان می دهد که در حال حاضر صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت بزرگ ترین صندوق های فعال دربازار سرمایه هستند و جمع کل دارایی های تحت اختیار این صندوق ها رقمی بالغ بر ۵۶۰ هزار میلیارد تومان است که این میزان ۶۵ درصد از مجموع کل دارایی های موجود در صندوق های سرمایه گذاری است.

بعد از آن صندوق های در سرمایه گذاری در سهام با ارزشی معادل ۱۰۲ هزار میلیارد تومان در رده بعدی قرار می گیرند و این میزان ۱۲ درصد از مجموع کل ارزش صندوق های سرمایه گذاری را شامل می شود.

صندوق های کالایی نیز ۲.۵ درصد از مجموع کل منابع مالی را در اختیار دارند و بقیه در اختیار صندوق های بازار گردانی است.