رقم فساد چای دبش برابر با هزینه ساخت شهر تفریحی عربستان / با این پول در کشورهای دیگر چه می شود کرد؟

ماجرای فسادها  و اختلاس ها با رقم های میلیارد دلاری برای مردم ایران، امری عادی و معمولی شده است؛ به طوریکه با شنیدن این ارقام نجومی سری تکان می دهند و دوباره به روال معمول زندگی بر می گردند. اما واشکافی این مبالغ و همچنین بررسی بودجه ساخت پروژه های مختلف در کشورهای دیگر دنیا، عمق فاجعه را به خوبی نمایان می کند.

فساد ۳.۴ میلیارد دلاری چای دبش شاید برای ما ملموس نباشد. اما با این مقدار و حتی مقادیر خیلی کمتر در کشور‌های توسعه یافته، مسیر اقتصاد تغییر می‌کند؛ کارخانه تأسیس می‌شود، آسمان خراش، مجتمع گردشگری، نیروگاه هسته‌ای و پیست اسکی ساخته می‌شود. اختلاسی که روی قبلی‌ها را سفید کرد فساد ۳.۴ میلیارد دلاری چای دبش، ضربه سهمگین دیگری بر پیکره اقتصاد بیمار کشور بود. فسادی که در حوزه واردات با ارز ترجیحی اتفاق افتاد.

 بنابر گزارش سازمان بازرسی کل کشور گروه صنعتی چای دبش حدود ۳.۴ میلیارد دلار برای واردات و بسته‌بندی چای گرفته بوده‌است. رقم ریالی فساد رخ داده چیزی حدود ۱۴۰ هزار میلیارد تومان است که از نظر ریالی تاکنون در تاریخ اقتصاد ایران سابقه نداشته‌است. حال پرسش اینجا است که با ۳.۴ میلیارد دلار در کشور‌های توسعه یافته چه اقدامات توسعه محوری شده‌است؟

اَشکال میلیارد دلار در عربستان سعودی شرکت خودروسازی لوسید با هزینه ۳.۲ میلیارد دلاری در سال جاری کارخانه‌ای را در عربستان سعودی تأسیس کرده‌است که توان تولید سالانه ۱۵۵ هزار خودروی برقی را دارد. تأسیس کارخانه لوسید در عربستان سعودی با هدف تنوع بخشیدن به اقتصاد این کشور اتفاق افتاد. از دیگر طرح‌های توسعه‌ای میلیارد دلاری در عربستان سعودی، می‌توان به اجرای پروژه تفریحی‌گردشگری «Qiddiya» در عربستان سعودی اشاره کرد که هزینه اجرای آن ۲.۸ میلیارد دلار تخمین زده شده‌است. یک شهر تفریحی که قرار است ۲.۵ برابر بزرگتر از دیزنی‌لند باشد.

میلیارد‌ها دلار در دست چشم بادامی‌ها دومین غول اقتصادی دنیا و بزرگترین اقتصاد آسیا با رقمی بالغ بر ۳.۵ میلیارد دلار، فرودگاه بین‌المللی پکن را تأسیس کرد که بزرگترین پروژه ساخت‌وساز در چین و ششمین ساختمان بزرگ در جهان است. همچنین با ۲.۴ میلیارد دلار، برج شانگ‌های با ۱۲۸ طبقه را تأسیس کرد که بلندترین آسمان‌خراش چین و دومین بلندترین آسمان‌خراش در جهان است. چین همچنین با هزینه‌ای بالغ بر ۲.۲ میلیارد دلار فاز دوم نیروگاه هسته‌ای «Qinshan» را راه‌اندازی کرد. این نیروگاه دارای بیشترین راکتور هسته‌ای در بین سایر سایت‌های جهان است.

در دیگر غول اقتصادی آسیا، ژاپن، نیز میلیارد‌ها دلار مبلغ هنگفتی برای سرمایه‌گذاری‌های توسعه‌ای است. این کشور ۱.۴ میلیارد دلار برای بروزرسانی پیست اسکی شمال غربی توکیو، در جهت رشد و توسعه گردشگری هزینه کرده‌است. گفتنی است که تایوان نیز برای ساخت برج تایپه ۱۰۱ نزدیک به ۱.۹ میلیارد دلار هزینه کرد. برج تایپه ۱۰۱ آسمان‌خراشی ۱۰۱ طبقه در کشور تایوان است. نام اصلی این برج پیش‌تر «مرکز مالی تایپه» بود. این بزرگترین برج مسکونی جهان است که در منطقه‌ای زلزله‌خیز ساخته شد تا میزان مقاومتش را به نمایش بگذارد.

۳.۴ میلیارد دلار در اولین اقتصاد دنیا

ساخت سالن سرپوشیده چند منظوره «UBS ARENA» در المونت، نیویورک، ایالات متحده، تنها یک میلیارد دلار هزینه داشته‌است. ورزشگاهی که یکی از گران‌ترین‌ها در جهان است. هزینه ساخت تلسکوپ سی متری در این کشور نیز که به اختصار «TMT» نامیده می‌شود، ۲.۴ میلیارد دلار بوده‌است.

با ۵۰ میلیون دلار در کشور‌های آفریقایی حکومت عوض می‌کنند

در این خصوص مهدی پازوکی، استاد سابق دانشگاه علامه طباطبایی و اقتصاددان،با اشاره به اینکه رقم ۳.۴ میلیارد دلاری بسیار بزرگ و عجیب است، گفت: «درحال حاضر با ۵۰ میلیون دلار می‌توان در کشور‌های آفریقایی حکومت عوض کرد. اگر ایران تقاضای کل چای جهان را در یک سال تأمین کند، بازهم به ۳.۴ میلیارد دلار نمی‌رسد.»

وی در ادامه خطاب به افرادی که مخالف پیوستن ایران به اف‌ای‌تی‌اف هستند، گفت: «بالا بودن این رقم در نتیجه عدم شفافیت در نظام است. فقدان شفافیت کسب و کار‌ها را دراقتصاد ایران با مشکل مواجه می‌کند. هنوز نیز پرونده این اختلاس باز نشده‌است و وزارت جهاد کشاورزی باید اطلاعیه‌ای صادر کند و جزئیات این اختلاس را بیان کند.»

با ۳.۴ میلیارد دلار می‌توانستیم کل مدارس کشور را بازسازی و نوسازی کنیم

پازوکی در ادامه با اشاره به اینکه یک شرکت عادی نمی‌تواند به این شکل انحصار واردات را در دست بگیرد؛ گفت: «قطعا این شرکت یک شرکت وابسته است. با ۳.۴ میلیارد دلار می‌توانستیم کلیه مدارس کشور را بازسازی و نوسازی کنیم و به صورت کلی مشکلی به نام فضای آموزشی دیگر در ایران وجود نداشت.» فساد ۳.۴ میلیارد دلاری در حالی رخ داده‌است که درآمد ارزی کشور در سال ۱۴۰۱ نزدیک به ۴۹ میلیارد دلار بوده‌است. به عبارتی اختلاسی که از آن به عنوان بزرگترین اختلاس تاریخ کشور یاد می‌شود، یک چهاردهم درآمد ارزی کل کشور در سال گذشته بوده‌است.

فسادی که ۱۰ درصد صادرات غیرنفتی است

در این خصوص مرتضی افقه، استاد دانشگاه شهید چمران اهواز و اقتصاددان،گفت: «۳.۴ میلیارد دلار، به خصوص در شرایط تحریمی، نسبت به کل درآمد ارزی رقم بالایی است و اگر صادرات غیرنفتی را ۳۰ میلیارد دلار در نظر بگیریم، ۳.۴ میلیارد دلار، ۱۰ درصد صادرات غیرنفتی کشور است.» آفتی که به جان کشور افتاده‌است افقه در ادامه گفت: «متأسفانه این اعداد و ارقام عادی‌سازی شده‌است و حساسیت برانگیز نیست و واکنشی که باید به این ارقام نشان داده شود، نشان داده نشده‌است.

عادت دادن مردم به خیلی از غیرعادی‌ها یکی از آفت‌هایی است که به جان کشور افتاده‌است.» این استاد دانشگاه در آخر با اشاره به اینکه مملکت در ریل توسعه نیست؛ گفت: «دلیل این فساد‌ها و رشد روزافزون رقم آن‌ها نحوه انتصاب کارکنان در هر سه قوه است و معیار تنها یک سری سوابق خاص است و نه تنها توسعه‌ای ایجاد نمی‌کند بلکه مانعی برای توسعه است.»