قیمت دلار غیر واقعی شد / شتاب افزایشی نرخ ارز متوقف می شود؟

دلار ۶۰ هزار تومانی روز گذشته در بین رسانه های مختلف سر و صدا کرد و واکنش بسیاری از اقتصاددانان و فعالان بازار ارز و حتی مدیران سابق اقتصادی را برانگیخت. عبدالناصر همتی، رئیس کل اسبق بانک مرکزی، در یکی از شبکه‌های اجتماعی نوشت: وقتی علیرغم تداوم تورم در حد ۴۰ درصد، تصمیم به دستوری و تثبیت دلار با نرخ‌های پائین‌تر از بازار و مداخله در حاشیه بازار تحت عنوان نابازار می‌گیرید، طبیعی است که در شرایط تنش و نا اطمینانی، مهار نرخ ارز دشوار شود. در اظهار نظری عجیب و جنجالی دیگر سپهر خلجی، رییس شورای اطلاع رسانی دولت، در خصوص افزایش نرخ دلار اظهار کرد: دشمن فضایی را طراحی کرده تا در اقتصاد تکانه‌هایی ایجاد کند و به مردم فشار بیاورد.

بر همین اساس خبرنگار گسترش نیوز در گفتگو با هادی حق شناس؛ کارشناس اقتصادی به بررسی عوامل موثر بر قیمت دلار پرداخته است که در ادامه این گزارش می خوانیم.

تورم ۴۸ درصدی در اقتصاد کشور

هادی حق شناس کارشناس اقتصادی به خبرنگار گسترش نیوز گفت: در اقتصادی که شاهد تورم شدید هستیم و اعداد و ارقام بیش از تورم اقتصادی است؛ نرخ ارز ثبات نخواهد داشت. بر اساس اعلام مرکز آمار تورم ۱۰ ماهه در کشور حدود ۴۸ درصد است. کشورهایی که ما با آن ها مبادله تجاری داریم، حداکثر تورم آن ها شاید ۱۰ درصد باشد. یعنی ما به التفاوت این عدد حدود ۳۰ درصد است. بنابراین باید نرخ ارز نوسان داشته باشد، یا اینکه تعدیل شود.

تثبیت نرخ ارز چاره ساز است؟

وی افزود: ممکن است در ادواری نرخ ارز تثبیت شده باشد، این اتفاق در زمانی رخ می دهد که منابع کشور چه در مورد درآمد ارزی و چه در نقل و انتقالات ارزی، با اخلال مواجه نباشد. منظور از اخلال درآمد ارزی کشور این است که نمی توانیم متناسب با فروش منابع کشور، درآمد کسب کنیم و آن را به راحتی به کشور منتقل کنیم، از طرفی دیگر تورم بالای ۴۸ درصد داریم، در نتیجه انتظار تثبیت نرخ ارز، منطقی و عقلایی نخواهد بود.

این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: سیاست های بانک مرکزی مُسکن و کوتاه مدت خواهد بود. همچنان که در این دولت چند نفری که به عنوان رئیس کل بانک مرکزی آمدند و سکان بانک مرکزی را در اختیار گرفتند، نرخ بازار غیر رسمی ارز را قبول نداشتند ولی در حقیقت نرخ بازار غیر رسمی بر بازار رسمی تحمیل شد. نرخ بازار آزاد است که تعیین می کند؛ قیمت تخم مرغ، مرغ و گوشت چه رقمی باشد. قیمت ارز در مرکز مبادله در معیشت مردم تاثیر گذار نیست.

قیمت دلار به چه عواملی بستگی دارد؟

حق شناس در ادامه گفت: قیمت دلار بستگی به چشم انداز تورم کشور دارد. اگر چشم انداز تورم  کاهشی باشد، ما انتظار شتابان نرخ ارز را نخواهیم داشت بلکه باید نرخ ارز معقول افزایش پیدا کند. امروزه بحث بر سر این موضوع نیست که نرخ ارز کاهش یا افزایش پیدا می کند، موضوع اصلی شتاب نرخ است. بنابراین اگر نرخ تورم کاهشی باشد، قیمت دلار هم معقول افزایش خواهد داشت، در غیر این صورت اگر چشم اندازی برای کاهش تورم کشور نداشته باشیم، انتظار صعود غیر منطقی نرخ ارز را باید داشت.

آیا دلار به ارزش واقعی خود رسیده است؟

حق شناس در پایان به خبرنگار گسترش نیوز گفت: قیمت حقیقی دلار را متغیرهای واقعی اقتصاد تعیین می کند. باید دید آیا نرخ بهره بانک ها واقعی است؟ اگر این نرخ واقعی بود، پول در بانک ها می ماند و در نتیجه  وارد بازار ارز و خرید ارز نمی شود. بنابراین خیلی از نرخ ها در اقتصاد کشور ما غیر واقعی است و نرخ ارز نیز از این قاعده مستثنی نیست.

آخرین وضعیت قیمت دلار در بازار

در لحظه انتشار این خبر؛ در معاملات امروز (چهارشنبه ۱۱ بهمن ماه ۱۴۰۲) مرکز مبادله ارز و طلای ایران هر اسکناس دلار آمریکا به ۴۲ هزار و ۹۲۱ تومان و نرخ حواله دلار نیز به ۳۹ هزار و ۵۲۱ تومان رسیده است. قیمت هر اسکناس یورو در مرکز مبادله ایران به ۴۶ هزار و ۵۴۱ تومان و نرخ حواله یورو نیز به ۴۲ هزار و ۸۵۵ تومان رسیده است. از سوی دیگر اسکناس درهم امارات ۱۱ هزار و ۶۸۷ تومان ارزش‌گذاری شده و نرخ حواله درهم نیز ۱۰ هزار و ۷۶۱ تومان است.