آخرین هشدار برای این بانک ها / زنگ خطر به صدا درآمد!

در پی باز نشر کلیپ‌هایی از اظهار نظر حسین راغفر، اقتصاددان درباره ناترازی بانک‌های خصوصی، مصطفی قمری وفا مدیر روابط عمومی بانک مرکزی در صفحه شخصی خود اعلام کرد: فیلم‌های چندسال پیش را که به دلیل ناترازی‌های بانکی، افزایش خط اعتباری در دستور کار بود دوباره منتشر می‌کنند! اما دولت سیزدهم پیش‌قدم شد و تکلیف موسسات اعتباری را روشن کرد.

وی افزود: برای سال آینده هم ‎بانک مرکزی، ۸ بانک را در مسیر اصلاح قرار داده است و طبق تاکید دکتر فرزین، بانکی که اصلاح نشود منحل خواهد شد.

مدیر روابط عمومی بانک مرکزی تصریح کرد: براساس تاکید رییس‌کل بانک مرکزی، اصلاحات اساسی در نظام بانکی، حتمی است و ممکن است برخی، پرهزینه باشد ولی تا این اصلاحات انجام نشود نظام مالی در یک مسیر باثبات قرار نمی‌گیرد.

دلایل وقوع ناترازی مالی بانک ها

ناترازی مالی بانک‌ها می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. در زیر برخی از دلایل مهم وقوع ناترازی مالی بانک‌ها را بررسی می‌کنیم:

قرض‌های بد: اگر بانک قرض‌هایی را به افراد یا شرکت‌ها اعطا کند که قابلیت بازپرداخت ندارند، ممکن است با مشکلات اعتباری و بدهی روبرو شود. این قرض‌های بد می‌توانند منجر به کاهش سرمایه بانک، افزایش مخاطرات مالی و محدودیت در اعطای وام‌های جدید شوند.

عدم مدیریت موثر ریسک: بانک‌ها باید ریسک‌های مرتبط با فعالیت‌های خود را به طور موثر مدیریت کنند. عدم مدیریت صحیح ریسک‌ها می‌تواند باعث بروز خسارت‌های مالی ناگهانی شود و ناترازی مالی را تسریع کند. این شامل ریسک‌های اعتباری، بازاری، عملیاتی و سیستمی است.

عدم تعادل میان منابع و سرمایه: بانک‌ها برای فعالیت‌های خود به منابع مالی نیاز دارند، از جمله سپرده‌ها و منابع اعتباری. اگر بانک بیش از حد وابسته به منابع اعتباری شود و به طور ناکافی منابع دائمی مانند سپرده‌های جدید جذب کند، ممکن است با مشکلات نمایندگی مالی مواجه شود.

عدم تعادل میان درآمدها و هزینه‌ها: بانک‌ها برای رشد و پایداری مالی نیاز به تعادل درآمدها و هزینه‌های خود دارند. اگر هزینه‌های بانک بیشتر از درآمدها باشد، سودآوری کاهش می‌یابد و ممکن است به ناترازی مالی منجر شود.

تخصیص ناصحیح سرمایه: تخصیص نادرست سرمایه به پروژه‌های غیرسودآور یا با ریسک بالا می‌تواند باعث وقوع ناترازی مالی شود. این ممکن است به دلیل عدم ارزیابی دقیق پروژه‌ها، تصمیم‌گیری نادرست در مورد سرمایه‌گذاری‌ها یا فشارهای سیاسی و اجتماعی باشد.

سیستم نظارت و کنترل ضعیف: نظارت و کنترل مؤثر بر عملیات بانکی از اهمیت بالایی برخوردار است. سیستم نظارت و کنترل ضعیف می‌تواند به ورود بانک به خطرات و عدم پایبندی به استانداردها و راهنماهای مالی منجر شود، که در نهایت می‌تواند به ناترازی مالی منجر شود.

این تنها برخی از دلایل وقوع ناترازی مالی بانک‌ها هستند و بسیاری از عوامل دیگر نیز می‌توانند نقش داشته باشند. برای جلوگیری از ناترازی مالی، بانک‌ها باید سیستم‌های مدیریت ریسک‌ها، نظارت و کنترل مؤثر، تعادل منابع و سرمایه، و تخصیص مناسب سرمایه را به کار بگیرند. همچنین، نظام بانکی مربوطه و مقامات نظارتی نیز مسئولیت ایجاد محیطی سالم و مناسب برای فعالیت بانک‌ها را دارند.

چگونه بانک‌ها می‌توانند سیستم نظارت و کنترل خود را بهبود دهند؟

برای بهبود سیستم نظارت و کنترل خود، بانک‌ها می‌توانند اقدامات زیر را انجام دهند:

تعیین استراتژی مناسب: بانک‌ها باید استراتژی مناسبی برای مدیریت ریسک‌ها و نظارت بر عملیات خود تعیین کنند. استراتژی باید شامل هدف‌ها، سیاست‌ها و راهبردهای مربوط به نظارت و کنترل باشد.

تقویت سیستم داخلی کنترل: بانک‌ها باید سیستم‌های داخلی کنترل خود را تقویت کنند. این شامل تعیین وظایف و مسئولیت‌ها، ایجاد روندهای عملیاتی، اجرای سیاست‌ها و راهبردها، و بررسی مستمر عملکرد است.

افزایش شفافیت و ارتباطات: بانک‌ها باید شفافیت را در ارتباطات خود با سایر ذینفعان ارتقا دهند. اطلاعات مربوط به نظارت و کنترل باید در دسترس باشد و بانک باید به طور منظم با سهامداران، مشتریان، نظارتگران و دیگر ذینفعان خود ارتباط برقرار کند.

آموزش و آگاهی: بانک‌ها باید برنامه‌های آموزشی مناسبی برای کارکنان خود در زمینه نظارت و کنترل اجرا کنند. آموزش‌ها باید شامل قوانین و مقررات، روش‌های بهتر نظارت و کنترل، تشخیص ریسک‌ها و راهکارهای پیشگیری باشند.

ارزیابی و بازبینی مستمر: بانک‌ها باید فرآیندهای ارزیابی و بازبینی مستمری برای سیستم نظارت و کنترل خود داشته باشند. این شامل بررسی عملکرد، شناسایی نقاط ضعف و بهبود‌های لازم است.

استفاده از فناوری: بانک‌ها می‌توانند از فناوری‌های پیشرفته مانند تحلیل داده‌ها، هوش مصنوعی و اتوماسیون استفاده کنند. این فناوری‌ها می‌توانند بهبود قابل توجهی در نظارت و کنترل بانک‌ها ایجاد کنند و امکان تشخیص سریع‌تر ریسک‌ها را فراهم کنند.

تعاون با نظارتگران: بانک‌ها باید با نظارتگران و مقامات نظارتی همکاری کنند و از نظارت و راهنمایی آن‌ها بهره‌برداری کنمی‌توانند. به عنوان یک مدل زبانی هستم و نمی‌توانم مستقیماً به سیستم‌های بانکی دسترسی داشته باشم. همچنین، اینکه چگونه یک بانک می‌تواند سیستم خود را بهبود دهد، بستگی به شرایط و نیازهای خاص آن بانک دارد. برای بهبود سیستم نظارت و کنترل خود، بانک‌ها معمولاً از مشاوره‌ها، نظارتگران و تخصص‌های حوزه بانکی استفاده می‌کنند.