رتبه دوم ایران در تولید پسته / حجم صادرات چقدر است؟

به گزارش مدار اقتصادی از وزارت جهاد کشاورزی، داریوش سالم‌پور مدیرکل دفتر امور میوه‌های سردسیری گفت: پسته یکی از مهمترین محصولات بخش کشاورزی و زیربخش باغبانی است و ایران جایگاه اول دنیا را در سطح زیرکشت باغ پسته و جایگاه دوم دنیا را در تولید پسته دارد.

او ادامه داد: این محصول از نظر میزان ارزآوری نیز رتبه اول را در بین محصولات باغبانی کشور دارا و به عنوان یک محصول راهبردی مطرح است.

سالم‌پور در خصوص افزایش عملکرد و تولید بهینه محصول پسته، تصریح کرد: برنامه‌های متعددی در دستور کار معاونت امور باغبانی و دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک قرار گرفته و بخشی از آن با همکاری موسسات تحقیقاتی، دانشگاهی، انجمن پسته ایران و باغداران پیشرو اجرایی شده و برخی نیز در حال پیگیری و اجرا است.

به گفته او، برنامه همکاری‌های مشترک فنی پسته (TCP) با سازمان خواروبار کشاورزی ملل متحد (فائو) در راستای بهبود تولید و صادرات پسته از طریق ایجاد مدیریت یکپارچه محصول برخی از برنامه‌های در دست اقدام در این زمینه به شمار می‌رود.

این مسوول ادامه داد: این برنامه در سه بخش بهبود بهره‌وری و تولید پایدار پسته در باغات، بهبود روش‌ها و فناوری‌های برداشت و پس از برداشت پسته و افزایش تمهیدات سازمانی و آزمایشگاهی برای کنترل و مدیریت آلودگی و سلامتی محصول طی دو سال در کشور اجرایی خواهد شد و ظرفیت وزارت جهاد کشاورزی را در بهبود مدیریت زنجیره تامین یکپارچه پسته با تاکید بر افزایش بهره‌وری، برداشت، فرآوری و مقررات ایمنی افزایش خواهد داد.

سالم‌پور خاطرنشان کرد: از جمله اقدامات افزایش بهره‌وری در باغات پسته که به صورت پایلوت در سه استان عمده تولید کننده پسته کشور (استان‌های کرمان، خراسان رضوی و یزد) در حال اجرا است می‌توان به توسعه یک پروتکل فنی هماهنگ برای افزایش مدیریت و بهره‌وری خاک و آب، بروزرسانی دستورالعمل‌های فنی و استانداردها و همچنین اجرایی شدن شیوه‌های خوب کشاورزی (GAP)  در باغات پسته اشاره کرد.

او با اشاره به صادرات پسته، یادآور شد: با توجه به این که بخش عمده‌ای از تولیدات باغبانی به کشورهای هدف صادر می‌شود لذا صادرات محصولات باغبانی به ویژه پسته نسبت مستقیم با میزان تولید این محصول دارد و از طرفی میزان تولید و صادرات یکساله ملاک تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی‌ها به شمار نمی‌رود چراکه معمولا باغات در سال‌های مختلف به صورت سال‌آور و نیاور (کم‌محصول) هستند و یا تحت تاثیر تنش‌های اقلیمی قرار می‌گیرند و عملکرد و تولید سال به سال متفاوت است.

به گفته مدیرکل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک، با در نظر گرفتن روند چند ساله صادرات محصولات سردسیری و خشک، رتبه اول از نظر ارزش صادرات متعلق به محصول پسته بوده و پیش‌بینی می‌شود در سالی که مزین به شعار "رشد تولید" بود، علاوه بر این که رشد تولید را داشتیم، شاهد رشد صادرات هم باشیم به نحوی که تا بهمن ماه بیش از ۸۰ هزار تن پسته به ارزش ۵۵۲ میلیون دلار صادر شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۵۶ درصد از نظر وزنی و ۵۰ درصد از نظر ارزشی رشد داشته است.

او با اشاره به مشکلات اقتصادی ایجاد شده در زمینه صادرات این محصول، گفت: تشدید تحریم‌های ظالمانه اقتصادی، ظهور رقبای صادراتی منطقه‌ای و بین‌المللی، وجود مشکل در مبادلات ارزی و بین بانکی، برخی مقررات بانک مرکزی در بحث تعهد ارزی و پیمان‌سپاری ارزی، تعیین ارزش گمرکی بالاتر از میانگین قیمت جهانی، ضعف زیرساخت‌های نگهداری و حمل و نقل محصول و ... باعث شده صادرات پسته دستخوش تغییراتی شود که موضوع از طریق مراجع ذی‌ربط در حال پیگیری و رفع مشکل است، ولی این مسایل ایجاب می‌کند تا توجه به تکمیل زنجیره یکپارچه تامین (تولید تا عرضه) پسته در دستور کار جدی بخش دولتی و خصوصی قرار گیرد و اینجا است که اهمیت طرح‌های مشترک فنی با ارگان‌ها و کارشناسان بین‌المللی از قبیل TCP پسته، دوچندان می‌شود.