خانه گران نشد / دولت تصمیم خود را عملی کرد؟

با نزدیک شدن به فصل نقل و انتقالات، به نظر می‌رسد وظیفه دولت و مجلس، همچنان مانند سال‌های گذشته بسیار مهم و حائز اهمیت خواهد بود. اما سوال این است که چرا دولت باید تنها در فصل نقل و انتقالات به بازار مسکن توجه کند و در طول سال‌های دیگر بیشتر به آن توجه نکند؟ چرا باید فقط در این زمان به بازار مسکن و در نهایت به قشر آسیب‌پذیر جامعه و مستاجران فکر کند؟

تعیین سقف برای اجاره بها اگر چه بارها و بارها از سوی کارشناسان و فعالان بازار مسکن رد شده و آنرا فقط نوعی برخوردهای پلیسی دانسته اند تا چاره اساسی، اما به نظر می رسد دولت حتی در این ماهها نیز چندان موفقیتی کسب نمی کند.

کارشناسان اقتصاد مسکن بر این باور هستند که اگر می خواهیم به شکل اساسی و ریشه ای مشکل مسکن و اجاره بها را رفع کنیم باید به سمت رونق تولید و سپس عرضه آن به بازار مسکن تلاش کرد.

آنان می گویند: وقتی تورم عمومی موجب گران شدن کالاها و در نهایت نهاده های تولید و قیمت مسکن می شود چه انتظاری می توان از بازار اجاره بها داشت که نرخ ها تغییری نکنند.

سابقه تولید یک میلیون واحد مسکونی در سال نداریم

فردین یزدانی مدیر علمی طرح جامع مسکن در پاسخ به این پرسش که در طرح جامع مسکن پیش بینی شده بود تا سالانه برای پاسخگویی به تقاضا یک میلیون واحد مسکونی تولید شود. اما آمارها نشان می دهد که سالانه به طور متوسط و در نهایت ۳۵۰ هزار واحد مسکونی احداث می شود؟ گفت: اگر بخواهیم واقع بینانه به این موضوع توجه کنیم باید اذعان کرد که سابقه تولید یک میلیون واحد مسکونی در سال نداریم پس به نظر من نباید با آمار بازی کنیم.

او با اشاره به اینکه دولت در سال های اخیر اقدامی نکرده است جزء شعار دادن و وعده دادن تاکید کرد: در سالی که درآمدهای نفتی کشور برقرار بود و وضعیت به وخامت الان به لحاظ اقتصادی نبود، تولید مسکن سالانه به ۸۵۰ هزار واحد مسکونی در دوره مسکن مهر رسید. پس هدف گذاری یک میلیون واحد مسکونی به عنوان یک قانون نمی تواند چندان جالب باشد.

مدیر علمی طرح جامع مسکن ادامه داد: دادن شعار و وعده های قشنگ چندان نمی تواند به بازار مسکن کمک کند. این روزها شاهد افزایش هزینه های ساخت تا ۴۵ درصد هستیم. مصالح ساختمانی گران شده است و این خود دلیلی بر گران شدن مسکن خواهد بود. اجاره بها تابعی از قیمت مسکن است و این موضوع را نمی توان نادیده گرفت.

یزدانی با تاکید بر اینکه از سال ۹۲ مدام اعلام کردیم که روند بازار اجاره بها روندی رو به بحران است اما گوش شنوایی نبود ادامه داد: مصوبات دولت و مجلس برای بخش مسکن بیشتر حالت نمایشی دارد. متاسفانه بارها و بارها دیده ایم که املاکی ها و موجران را مقصر گرانی مسکن و اجاره بها می دانند. اجاره بها تابعی از قیمت مسکن است و وقتی مسکن گران است و گران می شود نمی توانید بگویید که اجاره بها نباید افزایش یابد.

قیمت مسکن در فروردین ماه آنچنان افزایشی نبوده است

کارشناس اقتصاد مسکن در پاسخ به این پرسش که آمارهای بانک مرکزی نشان داد که قیمت مسکن در فروردین ماه افزایشی بوده است با توجه به رکود حاکم بر بازار و پایین بودن قدرت خرید چرا مسکن باز هم گران شد؟ قطعا با گرانی مسکن باز هم شاهد افزایش اجاره بها خواهیم بود؟ تاکید کرد: اولا که قیمت مسکن در فروردین ماه آنچنان افزایشی نبوده است که بگوییم مسکن گران شده است.

وی افزود: قیمت مسکن و تورم می تواند بر بازار اجاره بها در ماه های آتی تاثیر بگذارد. به هر حال بسیاری از مالکان و موجران از راه اجاره داری تامین معاش می کنند. برخی از مالکان بازنشسته هایی هستند که تا حدودی هزینه های زندگی و حتی هزینه های تحصیلی فرزندان خود را از اجاره بهایی که دریافت می کند تامین می کند.

وی تصریح کرد: به هر حال وقتی هزینه های ساخت مسکن افزایش ۴۵ درصدی دارد نباید انتظار داشت که قیمت مسکن و اجاره بها نباید افزایش یابد. اما به هر حال ساماندهی بازار مسکن می تواند از راه های گوناگون کنترل شود. به عنوان مثال می توانیم به جای تأمین مسکن ملی بیاییم و از طریق تامین زمین در حد نیاز که قابل محاسبه هم هست، تأمین مسکن استیجاری کنیم.

یزدانی یادآوری کرد: این مطلب را بارها اعلام کرده ام که منابع مالی این اقدام نیز می تواند با مشارکت و اعتبار بانک ها و باز پرداختش از محل اجاره انجام شود. با توسعه مسکن استیجاری می‌توانید به خانوار تازه تشکیل شده فرصت تنفسی دهید و در شرایط کمبود منابع مالی، میزان بهره وری از یارانه ها و منابع ضبط شده دولتی و بانکی را افزایش دهید و در این حالت به منابع مالی کمتری هم نیاز خواهیم داشت.